یکی از محققان فرهنگ ترکمن خراسان شمالی می گوید: دو اصطلاح قربان بایرامی و قربان لق در میان اقوام ترکمن وجود دارد که قربان بایرامی از 8 ذی الحجه تا 12 ذی الحجه و قربان لق نیز از 10 ذی الحجه تا 12 ذی الحجه می باشد
گلدی آخوند کمالی می افزاید: خانواده‌ها چند روز قبل از فرا رسیدن عید قربان به نظافت و غبار روبی منازل و محیط اطراف خود پرداخته و خود را برای به جا آوردن مراسم عید بزرگ اسلامی آماده می‌کنند.
وی اظهار می دارد: در روز 8 ذی الحجه در میان اقوام ترکمن مراسمی است که در این روز در هر منطقه نانهای سنتی و روغنی به نام «چاپاتی»پخت می شود و توسط فرزندان خانواده بین همسایه هاتقسیم می گردد تا پیام آور عید قربان باشد
این محقق می گوید: در روز عید قربان زنان ترکمن سعی می کنند از لباسهای سنتی که از پارچه ابریشمی و دست بافت دوخته شده، استفاده کنند؛ زیرا از نظر مردمان ترکمن این عید بزرگترین عید ملی و مذهبی آنان به شمار می آید و بزرگترها سعی می کنند در این روزها به کوچکترها عیدی بدهند
مدیر حوزه علمیه خادمیه راز و جرگلان بیان می کند: در روز عید قربان اقوام ترکمن پس ازخواندن دو رکعت نماز عید با خواندن دعایی قربانی خود را انجام می دهند.
گلدی آخوند کمالی اضافه می کند ترکمنها روز عید قربان را روزه می گیرند تا با گوشت قربانی روزه خود را افطار کنند.
وی می گوید: اقوام ترکمن، قربانی کردن را بر خانواده هایی که دارای وضع مالی خوبی هستند و پس اندازی تقریباً به ارزش 100 گرم طلا داشته باشند، واجب می دانند و بر این اساس گاهی در بعضی از خانواده ها قربانی بر زن و مرد به طور جداگانه واجب می شود.
وی می گوید: گوشت قربانی به سه قسمت تقسیم می‌شود که یک قسمت آن صرف در امور خیریه، قسمتی جهت پذیرایی از میهمانان و جماعت مسجد مورد استفاده قرار می‌گیرد، قسمت باقی مانده نیز در میان اعضای خانواده صرف می‌شود.
امام جمعه اهل تسنن منطقه ترکمن نشین جرگلان نیز درخصوص آداب و رسوم اقوام ترکمن این منطقه می گوید عید قربان یکی از واجبات است که در قرآن آمده و به آن معتقدیم و هر ساله این روز را جشن می گیریم.
آخوند صمدی ادامه می دهد: در روز 9 ذی الحجه بین اقوام ترکمن مرسوم است که در این روز با طناب، تابی درست می کنند و با آن تاب می خورند و معتقدند، با این عمل گناهان یک ساله آنها به زمین می ریزد و مانند باد سبک و چابک می شوند.
آخوند صمدی ادامه می دهد: در شب 10 ذی الحجه مردمان ترکمن از بچه نوزاد تا مرد 90 ساله همه (همانگونه که هاجر، حضرت اسماعیل (ع) را به دستور حضرت ابراهیم (ع) استحمام داد)غسل می کنند و لباسهای نو می پوشند که این روز به«قربان شور» معروف است و همراه با آن اشعاری به زبان ترکمنی ماند «سنم شور»، «سنم شور»، می خوانند و هدفشان این است تا عید قربان سال آینده نظر بد و چشم شور از اعضای خانواده شان دور باشد
وی می گوید: در این روز اقوام ترکمن نان های روغنی به نام های قتلمه فطیر، دیشمه، سوتلی فطیر و غیره می پزند و در بین میهامانان و همسایه گان پخش می کنند
وی می گوید: در صبح روز عید قربان اقوام ترکمن در محل هایی که نمارز عید برگزار می شود حضور دارند و نماز را به جا می آوردند
وی اضافه می کند: قبل از خواندن نماز عید قربانی صورت نمی گیرد.

وی می افزاید: اقوام ترکمن سالم ترین گوسفند، گاو و شتر را برای قربانی انتخاب می کنند و حیوانی که لاغر باشد، بلنگد، کمی از گوش آن بریده شده باشد و... برای قربانی انتخاب نمی کنند
وی اظهار می دارد: اقوام ترکمن قربانی را برای خانواده هایی که وضع مالی خوبی نداشته باشد و فقیر باشد، واجب نمی داند.
آخوند صمدی می گوید: منطقه اهل سنت در روز عید قربان رسم و رسوم خاصی دارند و هر خانواده گاو، گوسفند و بز و شتر قربانی می کنند و همه مردم روستا و بزرگترها را دعوت می کنند که این رسوم را جزو واجبات می دانند.
وی ادامه می دهد: در هنگام قربانی کردن اگر میهمانی بر سر ذبح حضور داشته باشد اقوام ترکمن آن را افتخار می دانند.
آخوند صمدی اظهار می دارد: در هنگام ذبح دعایی بر سر ذبح می خوانند که آن دعا،الله و اکبر، الله و اکبر، لا اله الا الله واالله و اکبر است
وی سن حیوانات قربانی را گوسفند 6 ماهه، بزغاله یک سال، گاو 3 سال و شتر 5 سال تمام عنوان می کند.
امام جمعه اهل تسنن منطقه ترکمن نشین جرگلان تعداد شرکای قربانی را برای گوسفند یک نفر، بز یک نفر و گاو و شتر 7 نفر ذکر می کند و می گوید: گوشت قربانی به سه قسمت تقسیم می شود که یک قسمت برای امور خیریه و مقداری برای پذیرایی میهمانان مساجد و مقداری هم برای اعضای خانواده صرف می شود.
وی در پایان می گوید: امیدواریم بتوانیم عید قربان را هر ساله محکمتر بگیریم.

انتهای خبر