تظاهرات اخیر مردم لبنان در اعتراض به انباشت زبالهها در بیروت که منجر به درگیری میان مردم و نیروهای امنیتی شد، بحران سیاسی این کشور را پیچیده تر ساخت.
اساساً در لبنان به دلیل بافت اجتماعی بشدت سیاسی این کشور هر حرکت اعتراضآمیزی حتی اگر جنبه خدماتی و رفاهی داشته باشد، جنبه کاملاً سیاسی وحزبی به خود میگیرد.
موضوع انباشت زبالهها نیزدر بیروت موضوع تازهای نیست، اما برخی جریانهای سیاسی تلاش کردند تا از اعتراضهای مردمی برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند.
مشکل لبنان وجود برخی جریانهای سیاسی مرتبط با کشورهای منطقهای و فرا منطقهای است که سیاستهای این کشورها را در لبنان اجرایی میکنند. جریان 14 مارس به رهبری سعدالحریری به عنوان یک جریان ضد مقاومت اسلامی و به دلیل وابستگی شدید به غرب ورژیم عربستان، عامل بحرانسازیهای 10 سال گذشته لبنان بوده است.
پس از ترور دردناک رفیق الحریری، نخست وزیر سابق لبنان در فوریه سال 2005 رژیم عربستان که یکی از مهرههای پرنفوذ خود در لبنان را از دست داده بود، سعد الحریری، فرزند جوان وی را به عنوان نخست وزیر بر ملت لبنان تحمیل کرد. نخستین مأموریت سعدالحریری تشکیل جریان سیاسی 14 مارس با چهرههای بدنامی مانند سمیر جعجع وفواد سنیوره بود که هدف آن، مقابله با مقاومت اسلامی لبنان بود.
مردم لبنان در طول 10 سال گذشته شاهد تقابل دو طیف قدرتمند 14 مارس به رهبری سعد الحریری و هشت مارس به رهبری میشل عون بودند که منجر به بروز اختلاف شدید در جامعه بشدت سیاسی لبنان شد.
اکنون بیش از 18ماه است که دوره ریاست جمهوری میشل سلیمان رئیس جمهوری سابق لبنان به پایان رسیده، اما فراکسیونهای پارلمان این کشور نتوانستند برای انتخاب یک رئیسجمهور توافقی به یک جمع بندی مشترکی برسند.
دولت تمام سلام، نخست وزیر فعلی لبنان نیز به این دلیل که طیفهای مختلفی در آن حضور دارند، نتوانست خدمات مناسبی به مردم لبنان ارایه دهد. اگر چه در لبنان مقولهای وجود دارد که میگوید «مردم لبنان بدون رئیس جمهوری و دولت بهتربا هم کنار میآیند» اما واقع امر این است که اوضاع سیاسی و امنیتی این کشور به نقطه بن بست رسیده است.
تجربه نشان داده که هر گاه اوضاع سیاسی وامنیتی لبنان به مرحله بن بست برسد یا جنگ داخلی در آن شروع میشود یا این کشوربه سمت وفاق کامل ملی حرکت خواهد کرد. مسأله انباشت زباله هم میتواند عاملی برای بروز درگیری داخلی باشد که این امر غیر محتمل است و یا به حل نهایی بن بست سیاسی این کشور منجر شود.
شعار اخیر مردم لبنان با عنوان «بوی گند شما در آمد» کاملاً سیاسی است و در حقیقت اعتراضی آشکار به خیانت برخی جریانهای سیاسی لبنان است. دولت تمام سلام نیز تهدید به استعفا کرده که اگر این اتفاق رخ دهد، قطعاً به مفهوم این است که دولت از مسؤولیتهای خود در برابر ملت لبنان شانه خالی کرده است.
از سوی دیگر خطر بالقوهای که اکنون لبنان را تهدید میکند این است که گروهکهای تروریستی داعش و جبهه النصره در کنار مرزهای سوریه و لبنان متمرکز شدهاند واستعفای احتمالی کابینه تمام سلام، راه را برای ورود این گروهکهای تروریستی به خاک لبنان هموار خواهد کرد. اما در هر حال به نظر میرسد حرکت مردمی در اعتراض به انباشت زبالهها به معنی این است که ملت لبنان اراده کرده است تا خیانتکاران سیاسی را به زباله دانی تاریخ بسپارد وزمینه ایجاد یک وفاق ملی را فراهم کند. اکنون کشورهای غربی بویژه آمریکا وفرانسه به این نتیجه رسیدهاند که ادامه بن بست سیاسی لبنان ممکن است به یک بحران جدید منطقهای اضافه بر بحران سوریه، تبدیل شود که کنترل آن برای غرب ممکن نخواهد بود.
نظر شما