گروه فرهنگي- زهره کهندل: ايران دو ماه روزنامه نداشت! اتفاقي که در دهه پنجاه رخ داد و در تاريخ مطبوعات جهان بي سابقه شد.

 ايران ۲ ماه روزنامه نداشت

در پى کشتار دانشجويان و دانشآموزان در محوطه دانشگاه تهران در 13 آبان 57، روزنامهها گزارش مفصل حادثه را شرح دادند و فرداي آن روز، شماري از نظاميان در ساختمان روزنامهها مستقر شدند و همين موجب شد که همه روزنامه نگاران ايران دست از کار بکشند.

پاييز سال 57 پر از فرياد و اعتراض بود. کارگران در کارخانهها، کارمندان در ادارات و بقيه مردم در خيابانهاي ايران، رژيم پهلوي را آماج شعارهاي خود قرار داده بودند. روزنامههاي کثيرالانتشار پايتخت هم در آن سال، دو اعتصاب را از سر گذراندند. اعتصاب اول در مهر1357 اتفاق افتاد و چهار روز طول کشيد. اعتصاب بعدي هم همين 14 آبان ماه بود که اعتراضي بود به اقدام شاه و انتصاب يک دولت به طور کامل نظامي، به نخست وزيري ژنرال ازهاري. بيشتر دست اندرکاران خبر در راديو، تلويزيون و خبرگزاري پارس (ايرنا) به اين اعتصاب پيوسته بودند.

نوشيروان کيهاني زاده، تاريخ نگار آورده که از 14 آبان 1357(پنجم نوامبر 1978) تا شانزدهم دي ماه اين سال، ايران روزنامه نداشت. در اين مدت دو سه نشريه کوچک که تحريريه دو، سه نفري داشته و وابسته به دولت بودند، چند شماره منتشر کردند که آنها هم مجبور به قطع انتشار شدند.

در پي سلسله تظاهرات گستردهاي كه در چند نقطه پايتخت از جمله دانشگاه تهران به تيراندازي مأموران و قتل شماري از تظاهرات كنندگان منجر شده بود، روز 13 آبان 57 «محمدعلي سفري»، دبير وقت سنديكاي روزنامه نگاران ايران تصميم هيأت مديره سنديكا مبني بر اعتصاب عمومي جرايد را اعلام کرد و اين اعتصاب 62 روز ادامه يافت. ايران تا 16 دي ماه كه دولت نظامي ژنرال «ازهاري» كنار رفت، روزنامهاي نداشت. روزنامههاي ايران در اعتراض به سرکوب مردم و حمايت از انقلاب، دست به اين اعتصاب زدند.

در تاريخ عمومي مطبوعات (تاريخ جهاني رسانهها)، از اين اعتصاب به عنوان طولانيترين و مؤثرترين اعتصاب اهل قلم در طول تاريخ 350 ساله روزنامه نگاري ياد شده است. محمد علي سفري پس از مصادره روزنامه اطلاعات (در تابستان سال 1378) كه در آنجا كار ميكرد، به کار وكالت قضايي پرداخت و در دهه 1370 دچار مرگ ناگهاني شد.

«اطلاعات»، قديميترين اين روزنامهها تنها به همت سردبير آن «غلامحسين صالحيار» موفق به از سرگيري انتشار شد، زيرا که بدون حضور ناشر و وجود پول، انتشار اين روزنامه با 850 هزار نسخه در روز محال به نظر ميآمد و به همين صورت روزنامه کيهان، آيندگان و. ...

بيشتر دست اندرکاران خبر در راديو و تلويزيون و خبرگزاري پارس نيز که عضو سنديکا بودند، به اعتصاب پيوسته بودند. اعتصاب مطبوعات کمکي بزرگ به پيروزي انقلاب بود زيرا دولت ازهاري نتوانست اقدامهاي خود را در آن مدت، توجيه و دست کم بخشي از مردم را آرام کند و بدون رسانه که ابزار ارتباطي آن روزگار با مردم بود، شکست خورد.

يکي از تيترهاي صفحه اول نخستين شماره روزنامه اطلاعات پس از اعتصاب اين بود:
«انقلاب مردم در آستانه پيروزي»

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.