رسانهها، پل ارتباطی و بلکه وسیله تسلط بر افکار، اراده و احساسات بشریت در دوران معاصر به شمار میآیند.
استفاده از تكنیكها و فنون رسانه ای همراه با بهرهگیری از فناوری نوین ارتباطی برای اجرای طرحهای پیچیده تبلیغات روانی یكی از روشهای متداول در غرب محسوب میشود. این رسانهها كه عمدتاً تحت نفوذ و مالكیت بنگاههای اقتصادی بزرگ هستند، منعكس كننده اخبار، خواست و تفسیرهای طبقه حاكم جامعه هستند كه اغلب با دنیای رویدادهای واقعی فاصله ای بسیار دارد.
برخلاف ادعای رسانههای غربی مبنی بر جریان آزاد اطلاعات و استقلال رسانهها برای ارایه گزارشهای متعادل و تفسیرهای منطقی از تحولات و رخدادهای جهان، امروزه سیطره طبقه حاكم بر شاهراههای اطلاعاتی را در كشورهای غربی شاهد هستیم.
در بیشتر رسانههای غربی تلاش معناداری برای جهت دهی هدفمند اخبار صورت میگیرد. در واقع این رسانهها میكوشند با استفاده از ابزارها و تكنیكهای تخصصی، از بیان واقعیات مغایر با اهداف خاص خود، پرهیز کنند و افكار عمومی را به گونه ای شكل دهند كه تأثیر مورد نظر را بر ذهن مخاطب به جای گذارد.
رسانههای غربی به شیوههای مختلف و با تنوع و تکرار موضوعات و برنامه ها، راه ورود و درک درست رویدادها و اخبار به ذهن ما را سد میكنند؛ برخی را انتخاب، بعضی را انكار و بعضی دیگر را تحریف میكنند.
اولویت آنچه بیشتر به عنوان اخبار در رسانههای امروز غرب میبینیم یا میشنویم، عمدتاً هدفمند است، آنها علل و پیامدهای یك واقعه را بر اساس دیدگاهی ویژه و منحصر به فرد بررسی میكنند. از این رو بندرت به اخباری برمی خوریم كه دقیق و مستند ارایه شده و مبتنی بر آمار و ارقام موثق باشد.
ناگوارتر آن كه با گذشت سالها از تبلیغات رسانهای غرب و پیشرفت روزافزون فناوریهای اطلاعاتی در چند دهه اخیر، بنا بر همین عملکرد، قوه قضاوت و تحلیل مخاطبان جهانی این رسانهها رو به كاستی نهاده است .
با توجه به تغییر و تحول سریع در روشهای رسانههای غربی در زمینه سازی و توجیه مداخله نظامی در کشورهای مختلف، برخی از مهمترین تکنیکهای رسانهای غرب در جهت تخدیر افکار عمومی عبارتند از:
1- فضاسازی تبلیغی رسانههای غربی درباره مسایل مختلف به گونهای است که رویکرد متخاصمانه آنها بیشتر از رویکرد به صلح است. این رسانهها به صورت همسو و هدفمند اخبار و گزارشهای خبری خود را از منظر ارزش خبری «برخورد» تنظیم و پخش میکنند. در واقع رسانهها از ارزش خبری برخورد به صورت تکنیکی برای القای فضای تهدید مورد استفاده قرار میدهند؛ به گونهای که این رسانهها در فضایی پیچیده با بهره گیری از تکنیکهای متنوع از جمله تحریف و اغراق، واقعیات را دستکاری میکنند، بدون اینکه به علل و زمینههای آن (بافت واقعی) پرداخته شود.
2-رسانههای غربی با هدفمندی به دنبال مخدوش جلوه دادن ماهیت موضوع مورد نظر خود و با استفاده از تکنیک «بار عاطفی کلمات» و نسبت دادن برخی مفاهیم حساسیت برانگیز در افکار عمومی جهان غرب ازجمله تروریسم و شرارت، میکوشند چهره آن رامخدوش سازند.
3-برخی رسانههای غربی در مقاطعی چنان بر طبل جنگ میکوبند و همچنین اخبار و گزارشهای خبری در این زمینه منتشر میکنند که به صورت هدفمند فضایی بسیار بحرانی ترسیم و تصویر میشود و این برداشت را در ذهن مخاطب تداعی میکند که ما در آستانه جنگ هستیم یا جنگ اجتناب ناپذیر است.
4-تكرار از لحاظ روانشناسي در گسترش نفوذ تبليغات و شكل گيري عادات بسيار مؤثر است؛ بويژه اگر در زمان و موقعيت مناسب و با بهرهگيري صحيح و منطقي از وسايل و ابزارهاي تبليغاتي همراه باشد و امكان تأثير آن در نظر گرفته شود.بدون تكرار، تثبيت و تقويت دقيقتر عادات امكانپذير نيست.
با استفاده از وسايل ارتباطي ميتوان با تكرار نمادها يا شعارها، تودههاي وسيع انسانها را شرطي ساخت؛ عاداتي تازه در آنان پديد و آنها را در جهت مطلوب به حركت درآورد.هنگامي كه مخاطب پيامي را از مجاري مختلف دريافت ميكند و بويژه زماني كه دريافت پيام در او احساس مطلوبي نيز توليد ميكند، به خود اجازه نمي دهد در درستي و حقانيت آن پيام ترديدي به خود راه بدهد.
روش تكرار، از قواعد خاصي پيروي ميكند. فاصلههاي تكرار نبايد آن قدر طولاني شود كه به محو شدن آثار قبلي منجر و نه آن قدر كوتاه باشد كه ملال انگيز و خسته كننده شود و زمينه سازش با وضع جديد را از مخاطب سلب كند. در شرايطي كه موضوعات پيچيده باشند، تكرار ميتواند به پردازش بهتر اطلاعات كمك كند، اما در رويارويي با موضوعات ساده، تكرار ميتواند آسيب رساننده هم باشد؛ زيرا نقايص آن را نيز ارايه خواهد كرد.
5- تکنیکهای عملیات روانی در حوزه رسانه و خبر، قالبهای ارایه هدفمند اطلاعات است که با هدفگیری ضمیر ناخودآگاه، ذهن مخاطب را به مسیر دلخواه سردمداران یک رسانه سوق میدهد.
6- آخر اینکه، ضد تبلیغات عبارت از تبلیغاتی خاص به منظور تكذیب یا خنثی كردن تبلیغات دشمن و یا بهرهبرداری از همان تبلیغ علیه دشمن است.
نظر شما