این مطلب را دکتر محمدرضا دارابی معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در نشست خبری به مناسبت هفته حمایت از بیماران کلیوی عنوان کرد و گفت: انسداد محل اتصال حالب به لگنچه ناهنجاری‌های حالب و مجرای ادراری و انسداد مجاری ادرار از شایعترین ناهنجاری‌های دوران جنینی است که در صورت تشخیص بهنگام (داخل رحم) هنگام تولد می‌توان اقدام به درمان آنها کرد. اما چنانچه در درمان تأخیر صورت گیرد و یا در دوران کودکی عفونتهای ادراری بموقع درمان نشود به نارسایی کلیه، دیالیز و پیوند کلیه منجر خواهد شد.
عفونتهای ادراری را جدی بگیرید
وی به عنوان فوق تخصص جراحی اورولوژی و اندوسکوپی مجاری ادرار با بیان این مطلب که عفونتها و سنگهای ادراری از شایعترین بیماریهای کلیوی هستند، تصریح کرد: سنگهای دستگاه ادراری و عفونتها بخصوص در دوران کودکی اگر درمان نشوند، کلیه‌ها نارسا شده و نارسایی کلیه به دیالیز و در نهایت پیوند کلیه خواهد انجامید، از این رو عفونتهای ادراری اگر علامت دار (سوزش، وجود خون و...) و با تب همراه باشد، باید مورد بررسی کامل قرار گیرد تا علت آن شناخته شود، چون ممکن است در اثر بیماریهای دیگر از جمله برگشت ادرار به کلیه، اختلال و انسداد در محل اتصال حالب به لگنچه و یا بیماریهای خونی و... باشد که باید با تشخیص علت اصلی، اقدام به درمان گردد.
وی با تأکید به اینکه عفونتهای ادراری در کودکان همراه با تب زمینه نارسایی کلیه را در جوانی فراهم می‌کند، خاطرنشان کرد: عفونتهای ادراری علامت دار در پسران و عفونتهای ادراری همراه با تب در دختران حتماً باید به منظور تشخیص بیماریهای زمینه‌ای بررسی شود.
سرانجام بیماریهای کلیوی؛ دیابت و فشار خون
دکتر دارابی روش زندگی، بی‌تحرکی، تغذیه نامناسب، چاقی و اضافه وزن را که به بروز بیماریهای فشار خون و دیابت منجر می‌شود، در ابتلا به بیماریهای کلیوی مؤثر دانست و گفت: بیماریهای سیستمیک بر تمام اعضای بدن اثر می‌گذارند و همه قسمتها را تحت تأثیر قرار می‌دهند از جمله کلیه‌ها که در صورت دیابت کلیه‌ها با افزایش دفع پروتئین روبه رو شده و نارسا می‌شوند. از این رو آزمایش «میکروآلبومین» برای بیماران دیابتی توصیه می‌شود.
همچنین افرادی که با ضعف، بی‌حالی، کاهش اشتها و احساس خستگی روبه رو می‌شوند باید از نظر سلامت کلیه‌ها بررسی شوند، زیرا ممکن است با علایم اولیه نارسایی کلیه روبه رو شده باشند.
وی با تأکید برای مراجعه بهنگام به پزشک متخصص تصریح کرد: در صورت درمان نشدن مناسب بیماریهای حاد کلیه، بیمار به نارسایی مزمن کلیه دچار شده و چنانچه مراقبتهای لازم را انجام ندهد (کاهش وزن، ورزش و...) نیاز به همودیالیز و پیوند پیدا خواهد کرد.
هزینه یک دیالیز برابر با 5 تا 6 پیوند کلیه
رئیس مرکز پیوند اعضای منتصریه دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در ادامه به مشکلات دیالیز اشاره کرد و افزود: هر بیمار دیالیزی در کشور 5 تا 6 برابر پیوند کلیه هزینه دارد و افزون بر آن درد و رنج فراوانی را نیز باید تحمل کند. (هر هفته سه بار و هر نوبت 4 ساعت زیر دستگاه دیالیز بخوابد.) از این رو پیشگیری از ابتلا به بیماریهای کلیوی با «خود مراقبتی» بهترین شیوه برای رهایی از این مشکل است.
پیوند کلیه به مرز 3000 رسیده است
دکتر علی اصغر یارمحمدی در خصوص فعالیتهای مرکز پیوند اعضای دانشگاه بیشتر توضیح داد و اضافه کرد: از سال 66 تاکنون پیوند کلیه در دانشگاه مشهد به مرز 3 هزار مورد رسیده و از سال 90 در مرکز منتصریه دانشگاه نیز 500 پیوند شامل پیوند کبد، پیوند قلب، مغز استخوان، پوست، قرنیه و... انجام داده‌ایم و یک پیوند ریه نیز انجام شد که ناموفق بود، اما 138 کبد و یک روده نیز برای پیوند به شیراز فرستاده‌ایم.
وی افزود: با 21 دستگاه دیالیز تاکنون حدود 140 هزار ساعت دیالیز در این مرکز انجام شده و مراکز تحقیقات عوارض پیوند و پیوند سلولهای بنیادین و تهیه سلولها از مرگ مغزی نیز برای پژوهشهای بالینی در این مرکز فعال است.
ارتقای فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی
استاد اورولوژی دانشگاه از رسانه‌ها خواست برای فرهنگسازی در خصوص اهدای عضو از مرگ مغزی به آموزش عموم جامعه بپردازند و فرهنگ اهدای عضو از (کاداو) مرگ مغزی را ارتقا بخشند.
راه‌های پیشگیری از بیماریهای کلیوی
وی به چند نکته مهم در خصوص پیشگیری از ابتلا به بیماریهای کلیوی اشاره و تأکید کرد:
- با خود مراقبتی از کلیه‌های خود محافظت کنید
- اگر دیابت دارید آن را درمان کنید
- اگر فشار خونتان بالاست آن را کنترل و درمان کنید
- ضربه‌های وارده به کلیه (در تصادفات و...) را جدی گرفته و معاینات لازم را برای اطمینان از سلامت کلیه‌ها انجام دهید.
- سنگهای کلیه را حتی اگر کوچک و ریز هستند یا بدون علامت و درد می‌باشند درمان کنید.
- مصرف مایعات فراوان و فعالیت و تحرک روزمره را فراموش نکنید تا کلیه‌های سالمی داشته باشید و به دیالیز و پیوند نیاز پیدا نکنید.
هزینه دیالیز 8 تا 10 میلیون تومان
دکتر ابراهیم خالقی مسؤول هماهنگی پیوند اعضای دانشگاه نیز به ضرورت فرهنگسازی در زمینه اهدای عضو از مرگ مغزی اشاره و خاطرنشان کرد: از سال 65 تاکنون سه هزار و 124 مورد پیوند کلیه در دانشگاه مشهد انجام شده که دو هزار و 210 مورد از زنده و 914 مورد از مرگ مغزی بوده است.
وی هزینه هر بیمار دیالیزی را در سال بین 8 تا 10 میلیون تومان ذکر کرد و یادآور شد: 410 تخت دیالیز در 35 مرکز دیالیز استان که 24 مرکز در مشهد و 11 مرکز در شهرستانهاست به هزار و 900 بیمار دیالیزی خدمت می‌دهد. از این شمار بیمار دیالیزی 1400 نفر در لیست انتظار پیوند اعضا هستند و نزدیک به 420 نفر از آنها اکنون اگر کلیه پیوندی باشد آماده پیوند هستند.
دکتر خالقی با بیان اینکه در سال 93 شمار بیماران جدید دیالیزی 340 نفر بوده‌اند، گفت: موارد جدید دیالیز کسانی هستند که نکات بهداشتی را برای سلامت کلیه‌ها رعایت نمی‌کنند و روز به روز آمارشان در حال افزایش است.
هر سال 2 تا 4 هزار مرگ مغزی در کشور
مسؤول هماهنگی پیوند اعضای دانشگاه اظهار داشت: سالانه حدود 2 تا 4 هزار مرگ مغزی در کشور اتفاق می‌افتد که در صورت موافقت خانواده آنها می‌توانیم سالانه با استفاده از اعضای مرگ مغزی جان چند هزار بیمار نیازمند به عضو را نجات دهیم. از این رو باز هم باید در جهت ارتقای فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی تلاش کنیم.
35000 علاقه‌مند به اهدای عضو
وی با بیان اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون 121 مورد پیوند کلیه در بیمارستان منتصریه انجام شده، یادآور شد: سال گذشته 190 مورد پیوند داشتیم که 134 مورد آن از مرگ مغزی انجام شد.
همچنین 35 هزار نفر در استان خراسان کارت اهدای عضو دریافت کرده‌اند که تاکنون فقط یک مرگ مغزی در بین این شمار اتفاق افتاده است.
نظر شما