به گزارش قدس آنلاین، گریه بر مصائب سیدالشهداء (ع) و زیارت آن حضرت (ع) از توصیه‌های موکد و سفارش شده در آموزه‌های روایی است و برای آن ثواب و برکات بسیار بیان شده است تا جایی‌گاه برای هر یک قطره اشکی که در عزای آن حضرت (ع) ریخته شود آثاری خاص بیان می‌شود. اما اینکه کدام گریه و زیارت ما را به آن برکات و فضائل نائل می‌کند موضوعی است که در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی نیا، عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث به بحث گذاشته شده و مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:
آموزه‌های روایی و سخنان معصومین (ع) درباره گریستن چه تصریحاتی دارند و به موضوع گریه از چه زاویه‌ای نگاه می‌کنند؟
باید توجه داشت که گریه کردن بر حضرت سیدالشهداء (ع) و گریستن به طور عام، دو موضوع مستقل از یکدیگرند؛ در روایات بر جای مانده از اهل بیت (ع) هم در موضوع گریه به مفهوم عام توصیه‌هایی داریم هم در موضوع گریستن بر سیدالشهداء (ع) به طور خاص.
از این رو، در خصوص گریه سفارش شده و به فواید آن اشاره می‌شود به ویژه گریستن از خوف و خشیت الهی، به طور مثال در حدیثی از امیرمومنان (ع) آمده است: «گریه کردن از ترس خدای متعال کلید رحمت الهی است و کسی که در خوف و خشیت الهی می‌گرید این باب را می‌گشاید.» و یا در روایت دیگر از ایشان آمده «گریه از خشیت و ترس الهی قلب را نورانی می‌کند.»
بنابراین، به طور کلی گریه در روایات به عنوان لطف و نعمت الهی معرفی شده به ویژه در زمان عبادت و راز و نیاز و مناجات که بنده مومن باید قدر چنین لطف و رحمتی را بداند و از این فرصت نورانی و حال معنوی بهره بگیرد و در این حال با خدا خلوتی داشته باشد.
نتیجه آنکه گریه اگر از ترس و خشیت الهی باشد یا از ترس از عذاب الهی یا برای ترس از اعمال و رفتار و با استغاثه صورت گیرد، لطفی الهی و بابی از ابواب رحمت است که قلب را نورانی می‌کند و به هر کسی اعطا نمی‌شود.
از این رو است که امام پنجم شیعیان (ع) می‌فرمایند: «سه چشم در قیامت گریان نمی‌شود یک چشمی که برای خدا بیداری کشیده (یعنی برای حفظ کشور و قلمروی اسلامی)، دوم چشمی که برای خشیت و ترس الهی اشک ریخته و سوم چشمی که از حرام الهی بسته شده است.» لذا این سه چشم در قیامت گریان نبوده و خندان‌اند و این نشان از عظمت گریه در نزد خداوند دارد البته به دلیل آثار و برکات مثبت در روح و روان انسان است.
از این رو، کسانی که گریه نکردن را دلیل قدرت و توانایی خود دانسته و به آن افتخار می‌کنند بدانند این عدم گریستن بعضا نکته‌ای منفی و حتی نشانه قساوت قلب است.
درباره گریه بر مصائب حضرت سیدالشهداء (ع) چطور؟ آموزه‌های روایی چه نگاه و تاکیداتی دارند و چه خط و مشی‌ای را ترسیم می‌کنند؟
در روایات معصومین (ع) گریستن بر سیدالشهداء (ع) به طور خاص پرونده‌ای جداگانه دارد، ما می‌دانیم که زنده نگاه داشتن یاد آن حضرت (ع)، قیامشان و تعزیه مصائبشان به بعد از شهادت ایشان مربوط نمی‌شود یعنی تنها به گریستن بر مصائب ایشان بعد از واقعه عاشورا توصیه نشده بلکه از ابتدای آفرینش آدم، جبرائیل امین به حضرت آدم، نوح و حتی ابراهیم (ع) گریه بر سالار شهیدان (ع) را توصیه کرده‌اند و آن‌ها نیز بر مصائب فرزند پیامبر خاتم (ص) گریسته‌اند در حالی که هزاران سال به واقعه عاشورا و آنچه در کربلا رخ داد باقی مانده بود!
علاوه بر این، در تاریخ حیات پیامبر اکرم (ص) نیز در روایات متعدد آمده است که برای سیدالشهداء (ع) گریستند به عنوان مثال در هنگام ولادت، قنادقه حضرت (ع) را بالا گرفته و گریستند که این‌ها همه نشان از فضیلت گریستن بر آن حضرت سیدالشهداء (ع) دارد.
در کتاب «گزیده شهادتنامه امام حسین (ع)» از امام ششم (ع) نقل شده که فرمودند: «نفس فرد غمگین که به دلیل ستم بر ما غصه دار است تسبیح و اندوهش برای ما عبادت است»
در حدیث دیگری از ایشان بیان شده که «هر گریه و بی‌تابی ناپسند است جز گریه بر امام حسین (ع) که پاداش دارد.»
همچنین، از امام هشتم (ع) روایت است که فرمودند: «هر کس مصائب ما را یاد کند و بگرید و بگریاند چشم او در روزی که همه چشم‌ها گریانند.»
بعضا شنیده می‌شود که یک قطره اشک بر مصائب سیدالشهداء (ع) آبی است بر آتشی که گناهان بر افروخته‌اند و برات بهشت می‌شود، آیا این مسئله صدق دارد، آیا چنین سخنانی ممکن است گناهگاران را بر گناه جری کند؟
گریه بر مصائب امام سوم شیعیان (ع) به تصریح روایات معصومین (ع) فضایل بسیار دارد و حتی بنابر مضمونی برات بخشش گناهان است.
باید توجه داشت که اهل بیت (ع) همگی از هر بنده دیگری نسبت به خدا بیشتر اهل اطاعت بودند و بندگی شدیدتری داشتند و پرهیز از گناه در آن‌ها شدید‌تر بود و حتی مکروهات را نیز انجام نمی‌دادند بنابراین، اینکه تصور کنیم این گریه آتش را بر ما سرد کرده یا مجوز هر عملی است، تفکری ناصحیح و باطل بوده و در راستای فرامین اهل بیت (ع) نیست.
در روایت است که شخصی از امام ششم (ع) پرسید: ما از شما شنیدیم که اگر معرفت و شناخت یافتید هر کاری انجام دهید؛ آیا این را شما فرموده‌اید و صحیح است؟
حضرت (ع) پاسخ می‌دهند: «بله» راوی مجددا می‌پرسد: «حتی اگر منافی با عفت و حرام بود؟»
حضرت (ع) در پاسخ فرمودند: «کسی که از سخن ما اینگونه برداشت کند در حق ما جفا کرده است آیا درست است که ما خود عامل باشیم و از گناه پرهیز کرده و مراقبت از اعمال و رفتار را در حداکثر داشته باشیم اما به شما بگوییم هر کاری دوست داشتید انجام دهد؟»
بنابراین، معنای این جمله به معنای انجام هر کار خلافی نیست بلکه مقصود آن است که هر کار خیری انجام دهید اگرچه کم باشد چراکه مورد قبول پروردگار قرار می‌گیرد. به عبارت بهتر کسی که به خداوند و اهل بیت (ع) معرفت و عشق یافت تا جایی که عزا و مصائب سیدالشهداء (ع) او را بی‌تاب کند و چشمان او به گریه در آید، در این صورت کار خیر او هر چند کوچک پذیرفته می‌شود.
از این رو، سیره اهل بیت (ع) و تاکید آن حضرات (ع) نشان می‌دهد شیعه کسی است که بیش از هر چیز تقوای الهی داشته باشد وگرنه از اهل بیت (ع) نیست، پس کسی که اهل گناه و حرام باشد هر چند نذری دهد و در مجالس امام (ع) شرکت کرده و گریه و بی‌تابی کند فعل حرام او پاک نمی‌شود و باید بداند اگر در این راه خود را از گناه باز ندارد، هزینه‌هایی که برای زنده نگاه داشتن یاد امام (ع) می‌کند، فایده‌ای ندارد.
باید توجه کرد گریه بر سیدالشهداء (ع)، رحمت الهی را بر مومنان و بندگان جاری می‌کند مشروط بر اینکه رضایت آن حضرت (ع) را نیز فراهم کنیم آن هم از طریق عمل به واجبات و دوری از محرمات و استفاده از نورانیت مجالس مزین به عزا و مصائب حضرت سیدالشهداء (ع).
زیارت حضرت سیدالشهداء (ع) چطور می‌تواند برای زائر شرایط زدوده شدن آثار گناه و کسب فضایل و برکات را فراهم کند؟
زیارت حضرت سیدالشهداء (ع) در عرف و ادبیات عامیانه دو معنا دارد، یکی زیارت خواندن و دیگری به زیارت ایشان رفتن که در آموزه‌های روایی ما هر دوی این‌ها مورد تاکید است.
برای امام سوم (ع) زیارت نامه‌های متعدد داریم که می‌توان در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی فهرستی از آن‌ها را دید که در بسیاری از مناسبت‌های مذهبی اعم از اعیاد و عزاداری‌ها خواندن این زیارت‌ها از دور و نزدیک مورد توصیه است این یعنی در هر موضعی زیارت سیدالشهداء (ع) از طریق قرائت زیارتنامه ایشان مورد توصیه و متون مستند هم در این باره متعدد است.
علاوه بر این، به زیارت ایشان رفتن نیز در متون مورد تاکید بوده و فضایل بسیار برای آن بیان شده است.
در روی زمین چند نقطه نماز تمام است بدین معنا که حکم وطن را دارد، این نقاط عبارتند از: مسجدالحرام، مسجدالنبی (ص)، مسجد کوفه و نیز زیر قبه سیدالشهداء (ع) که دلالت بر فضیلت بسیار امام (ع) دارد.
بنابراین، هر کس به هر اندازه که توان و شوق و علاقه دارد باید هم در زیارت نامه خواندن و هم رفتن به زیارت امام (ع) تلاش کند و گام بردارد و بداند نفس و قدم‌هایش در این مسیر تسبیح است و خوش به سعادت کسی که در ایام مختلف سال در این مسیر گام بردارد اما همه این اقدامات برای پاسداشت امام (ع) با این قید است که تلاش کرده و از خدا بخواهد که فضیلت ترک گناه و اهتمام به واجبات را داشته باشد یعنی نمی‌توان نماز نخواند و یا کاهل نماز بود بعد به زیارت دلخوش شد.
نظر شما