آنچه بازار ارز در ماه‌های اخیر به خود دید، حکایت از رشد متوسط 10 درصدی قیمت دارد، به گونه ای که قیمت این ارز از محدوده 3200 تومان به 3600 تومان رسید و ظرف روزهای گذشته با شروع دوران افت قیمت، به حدود 3450 تومان رسیده است. در تحلیل وضعیت ماه‌های اخیر دلار، دلایل این رشد و نوسانات احتمالی قیمت ظرف ماه‌های آینده صاحبنظران بحثهای متعددی را پیش کشیدند. دکتر مهدی تقوی در گفت و گو با ما از چرایی این نوسانات و آینده کوتاه مدت دلار از نگاه خودش می گوید. این گفت و گو را بخوانید.
آقای دکتر! ظرف چند ماه گذشته بازار ارز ناآرام و نرخ دلار با فراز و نشیب زیادی همراه بود و البته هست. ارزیابی کلی شما از دلایل این نوسانات و رشد 10 درصدی قیمت چیست؟
- به عقیده من، دلار در بیش از 9 ماه گذشته به دو شکل ظاهر شد. قبل از اینکه آخرین دور مذاکرات هسته‌ای انجام شود، دلار ارزان شد و حتی به کمتر از 3200 تومان رسید، اما وقتی مذاکرات برای هفت ماه تمدید شد، گویی بازار معلق شد و رشد قیمتی را از سر گرفت. این نوسانات با کاهش چشمگیر قیمت نفت هم همراه شد که این بدان معناست که ارز کمتری به ایران وارد می‌شود، پس تعادل عرضه و تقاضا به هم می خورد. ضمناً دولت وقتی ارز 2850 تومانی را در بودجه 94 گنجاند، خود به خود به استقبال گرانی ارز رفت و جو روانی و سفته بازی به امید گران تر شدن ارز در بازار ایجاد شد، حال آن که رئیس کل بانک مرکزی تأکید داشت که اجازه افزایش قیمت ارز را نمی‌دهیم.
اما رئیس کل بانک مرکزی گفته، پس از سپری شدن ایام ژانویه و کاهش تقاضا برای ارز، قیمت دلار کاهش می یابد.
- قطعاً تقاضای مربوط به ژانویه همه ساله بازار ارز را متلاطم می کند و امسال به خاطر کاهش قیمت نفت و تمدید مذاکرات هسته ای این تقاضا بیشتر در بازار احساس شد. به عقیده من، اینکه نرخ رسمی ارز در بودجه سال آینده با رشد قابل توجه (نزدیک هشت درصد) همراه بوده و عربستان هم فعلاً راضی به کاهش تولید نفت خود نشده، شاید بازار ارز در ماه‌های آینده باز هم رشد داشته باشد. از سویی دیگر و در بهترین حالت اگر تقاضا اشباع شود، دلار به طور متوسط نزدیک به 3300 تومان قیمت خواهد داشت. البته باید به رفتار دولت هم توجه داشت، چون نوع رفتار و برخورد دولت با ارز می تواند قیمتها را تعیین کند. بتازگی این شایعه مطرح شد که دولت می خواهد از طریق افزایش قیمت ارز در سال آینده، کسری بودجه را جبران کند که خوشبختانه این شایعه را دولت تکذیب کرد. در حالی که با تزریق ارز به بازار تب و تاب بازار دلالی هم در هفته جاری کمتر شده و بازار غیررسمی از بازار رسمی ارز قیمت پایین تری را ارایه می‌دهد، می‌توان به این نتیجه رسید که بازار به وضعیت عادی رسیده است و تقاضای سنگینی بر بازار حاکم نیست.
در شرایط فعلی و با در نظر گرفتن وضعیت بازارهای موازی نظیر بازار پول، طلا، مسکن و ... افزایش استقبال سرمایه ها از بازار ارز را در ماه‌های آینده چقدر محتمل می دانید؟
- امروز بانکها حتی مصوبه 22 درصدی شورای پول و اعتبار را هم رعایت نمی‌کنند و بیش از آن به سپرده گذار سود می دهند که این اقبال سرمایه ها به سیستم بانکی را بیشتر و بیشتر می کند. به عقیده من، در ماه‌های آینده از آنجایی که نرخ سود بانکی نظر به تصویب شورای پول و اعتبار روند کاهشی به خود خواهد گرفت و به فرض تمکین بانکها از این مصوبه 17 درصدی، احتمالاً صاحبان سرمایه ورود به بازارهای ارز به سپرده‌گذاری نزد بانکها ترجیح می‌دهند. ضمناً مسکن هنوز روی رونق به خود ندیده است و حتی برخی آمارهای رسمی از کاهش قیمت زمین و آپارتمان در کلان شهرها خبر می دهند، پس مردم دلیلی برای گرایش به این بازار نمی‌بینند. بورس هم با ریزش مداوم شاخصها و افزایش ریسک همراه شده است. از آنجایی که در سال جاری میلادی رشد اقتصادی پیش‌بینی شده و انتظار می‌رود بازار طلا با افت قیمت مواجه شود، این بازار هم احتمالاً جای مطمئنی برای سرمایه‌گذاری نیست. اینها دلایلی برای استقبال از بازار ارز از سوی صاحبان سرمایه است که اگر با کاهش بیش از پیش قیمت نفت و عدم کاهش تولید عربستان همراه شود و از سویی دیگر دولت به لحاظ رفتار اقتصادی منضبط ظاهر نشود، ممکن است بازار ارز را را با نوسان مواجه کند.
نظر شما