با فیلم «ایران برگر» در جشنوارۀ امسال حضور دارد.«ایران برگر» در کارنامۀ سینمایی جعفری جوزانی تجربهای متفاوت است. شایداین فیلم دو ساعته را بتوان بخشی از تجربه همکاری کارگردان آن با تلویزیون هم ارزیابی کرد. «ایران برگر» یک کمدی متوسط است که با محوریت قرار دادن موضوعی با ظاهر سیاسی، قصد دارد تا نگاهی اجتماعی و سیاسی به جامعه مخاطبانش داشته باشد. قصۀ فیلم یک بستر آشنا دارد که هم در ادبیات داستانیایرانی و هم در داستان و درام جهانی یک قالب شناخته شده است. دختر و پسری که متعلق به دو گروه یا جامعه درگیر با هم هستند، عاشق یکدیگر شدهاند و مناسبات خانوادگی یا اجتماعی مانع به هم رسیدن آنهاست. در فیلمنامهای که مسعود جعفری جوزانی و محمدهادی کریمیآن را نوشتهاند، دختر خانوادۀ امراللهی و پسر خانوادۀ فتح اللهی (دو خانواده متمول و سرمایهدار روستای شید) به خاطر منازعات میان دو خانواده از هم دور شدهاند. امااین قالب آشنا خود بستر روایت وقایع دیگری است که جوزانی سعی کرده تا به آن ظاهر و لحنی سیاسی و اجتماعی ببخشد. دو مشاور به روستای شید میآیند و یکی در کنار فتح ا... خانیها و دیگری در کنار امرا... خانیها قرار میگیرند تا نخستین انتخابات مجلس در روستا برگزار شود. سومین نامزد انتخابات هم مدیر دانا و آگاه مدرسه فقیر و کوچک شید است.
جوزانی همۀ مؤلفههای جامعه مورد اشاره اش را دراین اجتماع کوچک و به بهانۀ انتخابات تعریف کرده است. حتی تعریف انتقادآمیز او از نگاه سیاسی و ابزاری به هنر با حضور گروه فیلمسازی در روستا(کنایه به خود و گروهش) به نوعی در فیلم وجود دارد. بزرگ فتح اللهیها و امراللهیها (سرمایه داران سودجو)،مدیر مدرسه (نماینده آگاه و دلسوز مردم)، آقا نورا...(روحانی مورد احترام و اعتماد مردم)، سردار(قهرمان ملی جامعه)، و سهراب و ماه گل(جوانهایاین جامعه) هستند که هر یک نماینده گروهی از آدمهای جامعه به شمار میآیند. فیلم جعفری جوزانی یک کمدی متوسط به سبک کمدیهای تلویزیونی است که درست مثل شخصیتهای داستانش شعار میدهد و به هر بهانهای شوخی میکند. شعارها و حرفهایاین کمدی بیش ازاندازه در سطح مطرح میشوند. گویی آنکه برای شعارها و رهنمودهای مورد نظر کارگردان داستانی ترتیب داده شده و حوادث و اتفاقاتی براین اساس به دنبال هم چیده شدهاند.
«ایران برگر» از هر شوخی و زد و خورد و حرکت و موقعیتی برای به خنده واداشتن تماشاگر استفاده کرده است. شخصیتهای آن بیش از آنکه ما به ازای بیرونی داشته باشند، شبیه کاریکاتورهایی از آدمهای ساده لوح و پرخاشگر هستند که به خاطر خنده دارتر شدن، دست به هرکاری میزنند.این شخصیتهای ساده لوح و نیازها و خواستههای بدوی شان با مشت و لگد و چوب همدیگر را میزنند و بویژه در میان مردهای آن کمتر قوانین اجتماعی و انسانی رعایت میشود. فیلم جدید جوزانی بیشباهت به کمدیهای تلویزیونی نیست که ساده ترین و سطحی ترین مؤلفهها را برای به خنده واداشتن مخاطب به کار میگیرند. بااین تفاوت که «ایران برگر» تلاش کرده تا موضوعی مهم با ظاهر سیاسی و اجتماعی را به زحمت به وجوه کمیک اجرایش وصله کند. مجموعهای از بهروزترین بازیگران کمدیهای تلویزیونی هم دراین فیلم حضور دارند و البته بخش زیادی از تأثیرات و ویژگیهای کمدی اثر وابسته به حضور آنها در کنار یکدیگر است. محسن تنابنده، سحر جعفری جوزانی، شهره لرستانی، احمد مهرانفر، محمدرضا هدایتی و... که البته همگی بازیگران خوبی هستند و تجربههای موفقی در سینما و تلویزیون و تئاتر در کارنامهشان دارند، اما انتخاب آنها برای حضور دراین فیلم مشخصاً براساس تجربههای متوسط بازیگری تلویزیونی و بویژه در زمینۀ کمدی بوده و حضور آنها در ایران برگر هم بیشتر در خدمت خلق فضای کمیک و آن هم از نوع متوسط آن بوده است.
نظر شما