وظیفه دولت در این بین اتخاذ تدابیر مناسبی برای نظام بانکی است تا بانکها را به سمت تولید و رونق آن هدایت نماید و همچنین بانک مرکزی، شبکه بانکی کشور را به سمت تامین منابع مالی در جهت تولید هدایت نماید.به هر حال بانکها در یک نگاه کلی در ابتدای امر به تامین منابع و منافع خود می‌اندیشند و در سالهای اخیر با بنگاهداری خود به این منابع و منافع به صورت حداکثری اندیشیده‌اند. البته بانکها می‌توانند به عنوان مؤسسه‌های بازرگانی و اقتصادی فعالیت نمایند و سود مناسبی را به دست آورند، اما نقش دولت در این مقوله اهمیت خاصی دارد، زیرا باید در چارچوب مشخصی، قوانین و برنامه‌هایی را برای بانک مرکزی تدوین نماید تا نظام بانکی تولید محور باشد نه مبتنی بردلالی. تا جایی که اصلی‌ترین محور فعالیت بانکها باید تمرکز بر فعالیتهای مولد باشد، زیرا بنگاه‌های تولیدی و کالاهای راهبردی چون محصولات کشاورزی معمولاً برای اهتمام به تولید به سرمایه‌های قابل توجهی نیازمندند که این سرمایه‌ها از بانکها به دست می‌آید، اما به دلیل اینکه وثیقه سنگینی برای دریافت وام مورد نیاز است وتولیدکنندگان قادر به تامین چنین وثیقه ای نیستند، بنابر این لازم است نظام بانکی سیستم وثایق را تسهیل نماید و دولت با ورود در این حوزه به تولید کنندگان کمک کند و در برخی از فعالیتهایی که لازمه رشد و خودکفایی کشور است سرمایه‌ها را تضمین نماید. بنابراین دولت و در نهایت بانک مرکزی باید در شبکه بانکی، اصلاحات ساختاری را به وجود آورند و همچنین با مشخص کردن اهداف نظام بانکداری ، طرحهای بانکی را مبتنی برامر تولید هدایت نمایند، بی‌گمان دولت برای تولید کالاهای راهبردی باید به نحوی عمل نماید که امر تولید برای تولید کنندگان واقعی به صرفه باشد، به گونه‌ای که بانکها بتوانند در امر تولید پایداری و ثباتی را رقم زنند و تولید کنندگان با اطمینان هر چه بیشتر از طریق ثباتی که در شبکه بانکی و پولی کشور و قوانین و آیین نامه‌های بانکی ایجاد شده است با دغدغه کمتر و برنامه ریزی مستمر به امر تولید بپردازند .
در این شرایط همکاری و همراهی نظام بانکی کشور با تولیدکنندگان موجب افزایش اشتغال و جذب سرمایه‌های سرگردان و سرمایه‌های خارجی در تولید داخلی می‌شود و از این طریق مشکلات بیکاری، درآمد سرانه و رشد اقتصادی کشور سامان می‌یابد و در نهایت رونق اقتصادی به وجود می‌آید.
یکی از مهمترین مواردی که می‌تواند به تحقق تولید کشور کمک نماید ارایه تسهیلات ارزان قیمت به واحدهای تولیدی است، تسهیلاتی که واحدهای تولیدی بتوانند با استفاده از آن تجهیزات خود را نو و به روز نمایند.
به نظر می‌رسد حمایت از تولید را نباید در چارچوب تزریق پول خلاصه کرد، بلکه دولت می‌تواند با تدوین قوانین کارآمد و ارایه تسهیلات در قالب وام بانکی از تولید کشور که شامل کشاورزی، صنعت و ... می‌شود حمایت نماید. بی‌تردید با تغییر سیستم‌ها و تجهیزات، مصرف حاملهای انرژی تولیدکنندگان کاهش می‌یابد و همین مسأله به لحاظ صرفه‌جویی کمک قابل توجهی به تولید کنندگان است؛ زیرا تولید با سودهای بالای بیست درصد نمی‌تواند قامت راست کند.
یکی از بزرگترین مشکلات شبکه بانکی کشور در پرداخت وامها، بی‌توجهی به سودآوری و توجیه اقتصادی تولید مورد نظر بوده است که در سالهای گذشته شبکه بانکی را با مشکلات اساسی در دریافت مطالبات معوق روبه‌رو کرده و همچنین موجب شده تولیدکنندگان با اصل و فرع جریمه‌ها به عنوان بدهکاران بزرگ بانکی باقی بمانند که نه تنها بانکها به پول خود نمی‌رسند، بلکه صنایع و تولیداتی ورشکسته به وجود می‌آیند که ممکن است تا سالهای سال نتوانند به امر تولید بپردازند.
* مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران
نظر شما