این موضوع یکی از موانع اصلی بر سر توافق هسته‌ای بوده است. این توافق جدید برای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت آنها را به توافق احتمالی با ایران نزدیک‌تر کرده است.
زمان‌بندی رفع تحریم‌ها، دسترسی و راستی آزمایی و مکانیسم اعمال مجدد تحریم‌ها در صورت نقض تعهدات ایران از موضوعات بسیار سخت مذاکرات بوده است.
مذاکره کنندگان آمریکا و اروپا خواستار اعمال خودکار تحریم‌های شورای امنیت هستند در حالی که چین و روسیه با سازوکار خودکار مخالف هستند و آن را تخریب قدرت وتوی خود تلقی می‌کنند.
بخشی از این توافق درباره بازگشت تحریم بر این اساس است که نقضهای مشکوک ایران توسط یک پنل حل و فصل اختلاف، که به‌احتمال زیاد شامل 6 قدرت و ایران است بررسی شده و یک گزینه غیرالزام‌آور را ارائه می‌کند.
همچنین آژانس بین المللی انرژی اتمی به‌طور منظم درباره برنامه هسته‌ای ایران گزارش ارائه خواهد کرد که کشورهای گروه 1+5 را قادر به برآورد پایبندی ایران می‌کند.
در صورتی که مشخص شود ایران به مفاد توافق متعهد نبوده است، تحریم‌های سازمان ملل دوباره برقرار می‌شود. مقامات رسمی درباره اینکه تحریم‌ها چگونه احیا می‌شوند دقیقاً چیزی نگفته‌اند، اما قدرت‌های غربی اصرار و تأکید داشته‌اند که این اقدام باید بدون رأی شورای امنیت صورت گیرد.
یک مقام غربی گفت: ما تقریباً بین 6 کشور از جمله روسیه و چین، درباره سازوکار بازگشت سریع تحریم‌ها اتفاق نظر داریم اما اکنون لازم است ایرانی‌ها نیز موافقت کنند.
یک مقام غربی دیگر نیز این توافق را "آزمایشی" دانست چرا که به پذیرش ایران بستگی دارد.
یک دیپلمات ارشد ایرانی نیز گفته است ایران چندین گزینه درباره بازگشت احتمالی تحریم‌های شورای امنیت را در حال بررسی دارد.
سامانتا پاور، سفیر آمریکا در سازمان ملل تأکید کرده که واشنگتن نمی‌خواهد وتوهای اخیر روسیه و چین درباره قطعنامه‌های مرتبط با سوریه در موضوع توافق هسته‌ای با ایران تکرار شود.
سفیر فرانسه در سازمان ملل نیز هفته گذشته گفت، نظر پاریس این‌گونه است که تحریم‌ها به‌صورت خودکار و به‌دور از احتمال وتو شدن دوباره برقرار شود.
برقراری مجدد تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا ساده‌تر از تحریم‌های سازمان ملل است چرا که نیازی به دخالت شورای امنیت نیست.
روسیه و چین اظهار نظری درباره توافق خود با مکانیسم بازگشت سریع تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران نکرده‌اند.
مسکو، پکن و تهران به‌دنبال تضمین‌هایی هستند که آمریکا نتواند به‌صورت یک‌جانبه تحریم‌ها را مجدداً اعمال کند، امری که آنها با احتمال پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات 2016 آمریکا بیشتر احساس می‌کنند.
یک دیپلمات ارشد ایران تأیید کرد که گفتگوها برای سازوکار مشخصی از بازگشت تحریم‌ها در جریان است، وی به رویترز گفت که تهران در حال آماده کردن (مکانیسم) "بازگشت سریع" مختص به خودش در صورت عدم پایبندی قدرت‌های غربی به تعهداتشان در توافق است.
وی گفته است: "دست‌کم 3 و یا 4 پیشنهاد متفاوت روی میز قرار گرفته که در حال بازبینی هستند" وی افزوده: "در صورتی که طرفهای مقابل تعهدات خود را انجام ندهند، ایران هم می‌تواند فوراً فعالیت‌های خود را از سر بگیرد." مقام ایرانی این موضوع را "بسیار حساس" خوانده است.
به گزارش رویترز در صورتی که ایران سازوکار بازگشت تحریم‌ها را بپذیرد، موانع دیگر باقی‌مانده از جمله دسترسی آژانس به سایت‌های نظامی، دانشمندان هسته‌ای و روند رفع تحریم‌ها باید حل و فصل شود.
نظر شما