که انتظار میرود دولتمردان بخش کشاورزی، برای پنبه کاران چاره اندیشی کنند تا با انتخاب شغلهای کاذب، به شهرهای بزرگ مهاجرت نکنند.
معمولاً تا 45 روز بعد از عید نوروز هر سال، کشاورزان صالح آبادی به پنبه کاری مشغولند و دو روز قبل از اینکه اراضی کشاورزی آنها آماده کاشت شود، کیسههای حاوی «پنبه تخم» را داخل جوی آب روستا نمگیری میکنند تا راحت تر و زودتر رشدونمو کند و چشم آنها به جوانههای سبز پنبه یا همان «طلای سفید» روشن شود، اما این روزها کمتر میتوان این صحنهها را دید.
یک کشاورز صالح آبادی میگوید: برای کاهش کشت پنبه در این منطقه دلایل مختلفی را میتوان ذکرکرد که یکی از آنها، خشکسالیهای پی درپی و خشک شدن قناتها و در نهایت کمبود آب است، به طوری که چهار ساعت مدار گردش آب حتی نیم هکتار را هم پاسخگو نیست، بخصوص اگر زمین زراعی پنبه از دهانه قنات دور باشد.
وی میافزاید: دو سه دهه قبل همین مقدار آب (به ساعت) نه تنها بیش از یک هکتار را آبیاری میکرد، بلکه مقدار زیادی از آن را چون نمی توانستیم اداره کنیم، هدر میرفت.
کشاورز دیگری هم خاطرنشان کرد: شغل و حرفه پنبه کاری زحمت و دردسرهای زیادی دارد و از سویی بیشتر جوانان و مردم امروزی راحت طلب هستند و مانند نسلهای گذشته پرتلاش و سختکوش نیستند، به همین خاطر ترجیح میدهند کارهای راحتتر، ساده تر و زودبازده انجام دهند به عنوان مثال بیشتر به مشاغلی چون کشت گلخانه ای، مرغداری صنعتی، سبزیکاری، مسافرکشی و یا کارگری روی میآورند.
وی تصریح کرد: کشت پنبه علاوه بر رنج و زحمت، هزینههای زیادی هم در بردارد، به طوری که هشت ماه باید از مرحله کاشت، داشت و برداشت برای کارهایی چون شخم زدن، پل کشی (تل کشی)، آبیاری، وجین کردن، کندن علفهای هرز، نگهداری و مراقبت، خرید کود شیمیایی و سرانجام چیدن پنبه ها هزینه کنیم.
وی اضافه کرد: در صورتی که بارانهای بهاری موجب «سفالک بستن» زمین یا به عبارتی «سرگیرشدن» جوانههای پنبه در زیرخاک شود، دوباره باید «سله شکنی» شود که به همین خاطر هزینههای کاشت مضاعف و دوبله میشود.
شهروند دیگری هم یادآور شد: حدود 25 سال پیش در کتاب جغرافیای اقتصادی دبیرستان میخواندیم که از پنبه بیش از 150 نوع محصول جدید فرآوری میشودکه قطعاً این فرآوریهای محصولات جدید و متنوع با توجه به فناوریهای جدید صنعتی به چند برابر نیز افزایش یافته است.
وی تأکید کرد: اکنون که بر همگان عیان است، «پنبه» یک محصول بسیار مهم، بین المللی و راهبردی است، چرا مسؤولان ما، کشاورزان را به کشت این محصول مادر و غنی با حمایتهای مادی و معنوی تشویق و ترغیب نمیکنند تا به کشورهای بیگانه وابسته نشویم.
به گفته وی، دهه 60 به زمینهای زراعی بالا دست و پایین روستا که نگاه میکردیم، بیش از 90 درصد اراضی را مزارع و کشت پنبه پوشانده بود و یا جالب بود که شبهای پاییزی که برای شب نشینی منزل اقوام و همسایگان میرفتیم، بساط پنبه چینی غوزههای کال پهن بود، اما اکنون دیگر از آن خاطره ها خبری نیست.
کشاورز دیگری نیز معتقد است: اراضی کوچک و خرده مالکی و نداشتن مهارت و سررشته کاری نسل امروزی هم از عوامل بازدارنده کاشت پنبه محسوب میشود و از همه مهمتر بی مهری و بی توجهی دولت را نیز باید به آن افزود که باید مسؤولان با مشوقهای مادی و معنوی پنبه کاران را تشویق و ترغیب کنند.
رئیس جهادکشاورزی صالح آباد هم با تأیید اظهارات کشاورزان گفت: درسالهای گذشته بیش از700 هکتار از اراضی کشاورزی منطقه صالح آباد زیرکشت محصول پنبه بود، اما اکنون این مقدار به کمتر از 104 هکتار رسیده و حتی سال به سال این میزان کاهش مییابد.
علی اصغر رجایی نسب افزود: بالا بودن هزینههای تولید پنبه مانند افزایش قیمت بذور،کود شیمیایی، سموم شیمیایی، نیروی کار و از سویی پایین بودن قیمت محصول پنبه در سالهای گذشته با نبود امکان خرید تضمینی به علت پایین بودن قیمت خرید و نوسان نرخ آن در بازار و وجود واسطه ها و دلالان، خرید این محصول را نسبت به سایر محصولات با مشکل و رکود مواجه کرده است.
به گفته وی، نیاز آبی بیشتر پنبه نسبت به سایر محصولات از جمله خربزه و هندوانه و از سویی افزایش قیمت محصولات جالیزی نسبت به پنبه و همچنین کم بودن هزینههای تولید سایر محصولات کشاورزی نسبت به پنبه، از عواملی است که بشدت حال و روز طلای سفید را به سیاهی کشانده است.
رئیس جهاد کشاورزی منطقه صالح آباد خاطرنشان کرد: کاهش دبی منابع آبی نظیر قنوات، خرده مالکی حاکم بر منطقه و کارایی مناسب نداشتن ادوات خاکورزی در اراضی خرد و کوچک کشاورزی و هزینههای سنگین تولید در بخش ادوات و ماشین آلات کشاورزی، از دلایل اصلی کاهش سطح زیر کشت محصول پنبه محسوب میشود.
علی اصغر رجایی نسب افزود: انجام سنتی مراحل کاشت، داشت و برداشت محصول پنبه، غیرقابل صرفه و هم وقت گیر است و باید کشاورزان با کمک و همکاری کارشناسان و مروجان جهادکشاورزی با بهره گیری از روشهای مدرن، این محصول زراعی را ارتقا دهند.
به اعتقاد وی، محاسبه سنتی افت رطوبت پنبه (بیش از حد مجاز) توسط برخی از کارخانههای پنبه پاک کنی و بالا بودن حساسیت پنبه نسبت به بعضی از آفات نظیر کرم غوزه که هزینه زیادی را برای مبارزه با این آفت به کشاورزان تحمیل میکند، نمی توان نادیده گرفت.
وی اذعان داشت: توسعه و رونق کشت باغهای پسته و مزارع زعفران به دلیل سودآوری مناسب در سالهای اخیر در مقایسه با درآمدها و هزینههای محصول پنبه و همچنین جایگزینی و بازار داغ نخ و الیاف و پارچههای نفتی و پلاستیکی به جای پارچههای پنبه ای، از دیگر موانع و مشکلات کاهش سطح زیر کشت پنبه است.
وی دیگرمشکل پنبه کاری را ناتوانی کشاورزان قلمداد کرد وگفت: پنبه کاران هم برای خرید بذور اصلاح شده و هم برای پرداخت هزینههای مبارزه باآفات و امراض بذرهای اصلاح نشده ناتوانندوهمچنین برای جمع آوری بقایای گیاهی پنبه پیش از فصل سرما مشکل دارند.
نظر شما