گروه اقتصادی/ مسعود زارع - میزان به کارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای جهان رو به افزایش است و در حال حاضر استفاده از این نوع انرژی‌ها به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی محسوب می‌شود.

چین پیشتاز سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر

این انرژی‌ها روز به روز سهم بیشتری را در نظام تأمین انرژی جهان بر عهده می‌گیرند، به طوری که طبق گزارش آماری، انرژی‌های تجدیدپذیر 2015 در پایان سال 2014 کل سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر به 270 میلیارد دلار رسید که در مقایسه با سال 2013، 38 میلیارد دلار افزایش داشته است. این افزایش سرمایه‌گذاری که برای نخستین بار در سه سال گذشته رخ داد و تا حدودی مربوط به افزایش شدید احداث نیروگاه‌های خورشیدی در چین و ژاپن و همچنین ثبت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بادی فراساحلی در اروپا بود. تمامی مناطق جهان در مقایسه با سال 2013، یک افزایش نسبی را تجربه کردند.

سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه 36 درصد نسبت به سال گذشته بیشتر بود و به 1/131 میلیارد دلار و در کشورهای توسعه‌یافته با 3 درصد افزایش به 9/138 میلیارد دلار رسید. اکنون، سرمایه‌گذاری کشورهای در حال توسعه به نزدیکترین میزان خود برای پشت سر گذاشتن مجموع سرمایه‌گذاری اقتصادهای توسعه‌یافته رسیده است.

چشم‌گیرترین افزایش میزان سرمایه‌گذاری در چین رخ داد که تقریباً شامل دوسوم سرمایه‌گذاری کشورهای در حال توسعه، در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود. هلند و برزیل بیشترین درصد افزایش را شاهد بودند. دیگر کشورهای برتر عبارت بودند از: آمریکا، ژاپن، انگلیس و آلمان. سرمایه‌گذاری در سال 2014 به بازارهای جدید بسط پیدا کرد؛ به طوری که شیلی، اندونزی، کنیا، مکزیک، آفریقای جنوبی و ترکیه هر یک بیش از  یک میلیارد دلار در انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری نمودند.

با توجه به همین گزارش، حدود 7/7 میلیون نفر در سراسر جهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر مشغول به کار می‌باشند. شغلهایی که با تولید، توزیع تجهیزات، آماده‌سازی محل و نصب و راه‌اندازی انرژی‌های تجدیدپذیر در ارتباط می‌باشند، به عنوان شغلهای مستقیم و شغلهایی که مربوط به عرضه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشند، به عنوان شغلهای غیرمستقیم شناخته می‌شوند. البته باید این نکته را خاطر نشان کرد که بیشتر شغلهای ایجاد شده مربوط به تعداد انگشت‌شماری از اقتصادهای بزرگ جهان یعنی چین، برزیل، آمریکا و اتحادیه اروپا و بویژه آلمان می‌باشند. به عنوان مثال در اتحادیه اروپا انرژی‌های تجدیدپذیر به تنهایی باعث ایجاد 2/1 میلیون شغل شده‌اند.

 روندهای بازار و صنعت

در سال 2014 بازار تمام فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر رشد کرد و در این میان برق‌بادی و خورشیدی فتوولتاییک- از لحاظ ظرفیت افزوده‌ شده- پیشتاز بودند.

 

  انرژی‌ زیست توده: زیست توده برای گرما، برق و حمل‌ونقل

تولید زیست‌گرما در سال 2014 نسبت به سال 2013 تنها یک درصد افزایش یافت. ترکیب طرحهای زیست‌گرما تا حد زیادی متناسب با منطقه متفاوت باقی ماند؛ از تولید با مقیاس بزرگ در صنعت گرفته (برای مثال، در ایالات متحده آمریکا) تا تعداد زیادی از زیست‌هاضم‌های خانگی (برای مثال، در چین). تولید جهانی زیست‌برق نیز نزدیک به 9 درصد افزایش یافت؛ چین، برزیل و ژاپن در ظرفیت افزوده‌شده و آمریکا و آلمان در میزان تولید پیشتاز بودند.

تولید زیست‌سوختهای مایع در سال 2014 با 9 درصد افزایش به بالاترین سطح خود تا به امروز رسید. اگر چه آمریکا و برزیل از نظر حجم تولید پیشتاز بودند، اما آسیا به‌طور ویژه نرخهای رشد بالایی را تجربه کرد.

 

  انرژی زمین‌گرمایی: با رشد آهسته، اما پیوسته

در سال 2014، حدود 640 مگاوات ظرفیت جدید برق زمین‌گرمایی وارد مدار شد و ظرفیت کل به 8/12 گیگاوات رسید که در مجموع در این سال 74 تراوات ساعت برق تولید کردند. بیشترین سهم از ظرفیت افزوده ‌شده جدید به کنیا اختصاص داشت. این امر، نشان از افزایش تأکید بر استفاده از انرژی زمین‌گرمایی در شرق آفریقا دارد. همچنین حدود 1/1 گیگاوات-حرارتی نیز به ظرفیت زمین‌گرمایی با استفاده مستقیم (گرما) اضافه شد و ظرفیت کل به 4/20 گیگاوات-حرارتی رسید که در مجموع در این سال حدود 263 پتاژول (معادل 73 تراوات ساعت) گرما تولید کردند. در طول پنج سال گذشته، کل ظرفیت برق با نرخ متوسط سالیانه 6/3 درصد و ظرفیت گرما با نرخ متوسط 9/5 درصد رشد کرده است.

 

 برق‌آبی؛ هنوز بزرگتر از همتایان

در سال 2014 نزدیک به 37 گیگاوات ظرفیت جدید برق‌آبی راه‌اندازی شد و به این ترتیب مجموع ظرفیت‌ جهانی به حدود 1055 گیگاوات رسید. این نیروگاه‌ها در این سال، روی هم رفته، تقریباً 3900 تراوات‌ساعت برق تولید کردند. چین با 22 گیگاوات تاکنون بیشترین میزان نصب را داشته است. در برزیل،کانادا، ترکیه، هند و روسیه نیز مقادیر قابل توجهی به ظرفیت افزوده شد. تقاضا برای بازدهی بیشتر و هزینه‌های تولید کمتر، منجر به ساخت واحدهای تولیدی بزرگتر، از جمله برخی توربینهای 800 مگاواتی شده است.

 

 انرژی اقیانوسی: با رشدی ملایم، اما امیدوارکننده

در سال 2014، ظرفیت انرژی اقیانوسی که اغلب شامل برق کِشَندی (جذر و مدی) است، در حدود 530 مگاوات باقی ماند و تقریباً همه سیستم‌های نصب‌شده جدید، به تعبیری پروژه‌های پایلوت یا نمایشی بودند. دو شرکت بزرگ توسعه انرژی امواج در این سال با مشکلات بزرگی روبه‌رو شدند. انجمن انرژی اقیانوسی اروپا هم با هدف گردهم آوردن ذی‌نفعان برای حل مسأله و همکاری در زمینه انرژی اقیانوسی در این سال تأسیس گردید. همچنین توسعه فناوری‌ها در آزمایشهای میدانی متعددی ادامه یافت که تا به امروز از میان آنها، تجهیزات انرژی کِشَندی و امواج بیشترین پیشرفت را داشته‌اند.

 

 خورشیدی فتوولتاییک؛ گسترش سریع به بازارهای جدید

اکنون خورشیدی فتوولتاییک تأثیر اساسی را در تولید برق برخی از کشورها ایفا کرده است. کاهش سریع هزینه‌ها سبب شده تا برق خورشیدی فتوولتاییک – بی آنکه هیچ یارانه‌ای به آن تعلق گیرد – بتواند در تعداد رو به افزایشی از نقاط جهان، از لحاظ قیمت، با سوختهای فسیلی رقابت کند. در سال 2014، خورشیدی فتوولتاییک رکورد رشد دیگری را از خود بر جا گذاشت و با حدود 40 گیگاوات ظرفیت جدید نصب‌شده، مجموع ظرفیت جهانی آن به 177 گیگاوات رسید. عمده ظرفیت افزوده شده به چین، ژاپن و آمریکا اختصاص داشت. با وجود این، گسترش مکانی نصب ظرفیت‌ جدید، با رشد سریعی که آمریکای لاتین شاهد بود، ظرفیتهای جدید قابل توجهی که در چندین کشور آفریقایی نصب شد، و بازارهای جدید در حال شکل‌گیری در خاورمیانه، ادامه یافت. اگرچه اندازه بازارهای اروپایی برای سومین سال متوالی کاهش داشتند، اما اروپا و بویژه آلمان، همچنان از لحاظ مجموع ظرفیت خورشیدی فتوولتاییک نصب شده و سهم این فناوری در تامین برق پیشتازند.

 

 برق حرارتی خورشیدی متمرکز

بازار «سی‌اس‌پی» به اندازه سایر فناوری‌های انرژی تجدیدپذیرِ دیگر، تثبیت شده نیست. با این حال، این بخش به رشد استوار نزدیک به یک دهه‌ای خود ادامه داد و مجموع ظرفیت جهانی آن با 27 درصد رشد به 4/4 گیگاوات رسید. اگر چه نیروگاه‌های سهموی خطی همچنان بیشترین سهم از ظرفیت موجود را از آن خود کرده‌اند، اما سال 2014 از لحاظ
 تنوع بخشی به فناوری‌های در حال بهره‌برداری قابل توجه بود. در سال 2014، تنها آمریکا و هند نیروگاه‌های سی‌اس‌پی را به شبکه خود افزودند. با وجود این، فعالیتهای مرتبط با این نوع نیروگاه‌ها در بسیاری از مناطق ادامه یافت؛ از جمله در آفریقای جنوبی و مراکش که فعال‌ترین بازار در زمینه طراحی و ساخت داشتند. اسپانیا نیز از لحاظ ظرفیت نصب‌شده موجود، همچنان پیشتاز جهان باقی ماند.

کاهش سرعت گسترش فناوری‌های حرارتی خورشیدی، بیشتر به دلیل شیب منفی بازارهای اروپا و چین کاهش یافت. تا پایان سال 2014، مجموع ظرفیت کلکتورهای آب‌گرم خورشیدی به حدود 6/4 گیگاوات- حرارتی رسید که تقریباً 341 تراوات ساعت گرما در سال تولید می‌کنند. یک بار دیگر به مانند سالهای قبل، 80 درصد از بازار کلکتورهای آب‌گرم خورشیدی به چین اختصاص یافت. ترکیه، برزیل، هند و آلمان در رده‌های بعد قرار گرفتند.

 

 برق بادی: ارزان‌ترین گزینه برای تولید برق جدید

پیشرفت بازار جهانی برق بادی در 2014 ادامه یافت و با ثبت یک رکورد و افزوده شدن 51 گیگاوات، مجموع ظرفیت نصب‌شده تا پایان سال به 370 گیگاوات رسید.

 از این میزان، حدود 7/1 گیگاوات دور از ساحل به شبکه افزوده شد تا مجموع برق بادی فراساحلی در جهان به بیش از 5/8گیگاوات افزایش یابد.

ظهور بازارهای جدید در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین ادامه یافت. چین برای هفتمین سال متوالی بزرگترین بازار جهان بود و از حیث مجموع ظرفیت‌ نصب‌شده نیز از اروپا پیشی گرفت. اما با این حال آمریکا از نظر میزان برق بادی تولید شده از سایر کشورها جلوتر بود. برق بادی در چندین کشور از جمله دانمارک، نیکاراگوئه، پرتغال و اسپانیا بیش از 20 درصد از تقاضای انرژی الکتریکی را تأمین کرد.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.