کرسی نقد و بررسی «اصول فقه و هرمنوتیک» با ارایه حجت‌الاسلام احمد واعظی، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد.

  رابطه علم اصول فقه و هرمنوتیک بررسی شد

به گزارش قدس آنلاین و به نقل از ایسنا،حجت‎الاسلام واعظی در این نشست گفت: هرمونتیک علمی است که به اصول فهم متن می‎‌پردازد و این علم شاخه‎های علمی مختلفی از نسخه شناسی تا اصول و قواعد فهم در شاخه‎های مهم مباحث زبانی را در بر می‎گیرد.

 

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اظهار کرد: در عرصه علم اصول فقه نیازهای ما به فهم و تفسیر متن در نظر گرفته می‎شود و احساس می کنیم که این علم خیلی فربه شده است که نمی‏ توان بحث‎های جدید و شاخه‎های علمی جدیدی را در آن وارد کرد.

 

وی گفت: امروزه در علم تفسیر و عرصه مباحث تفسیری، تفاسیر و شاخه‎های تفسیری در یک عرصه در نظر گرفته می‏‌شود ولی در علوم تفسیری یا هرمنوتیک غربی این عرصه‎ها، مباحث دانشی مجزاست و همه آنها به عنوان یک دانش خاص مورد بحث و نقد و نظر قرار می‎گیرد.

 

این مدرس حوزه بیان کرد: یکی از نکاتی که در خصوص علم اصول مورد توجه واقع می‎‏شود آن است که این علم، زبان طبیعی را موضوع بحث قرار می‎دهد ولی در هرمنوتیک فلسفی زبان طبیعی موضوع بحث نیست که بخواهیم راجع به مفاد و مدلولات و برخی از الفاظ بحث کنیم.

 

وی گفت: در هرمنوتیک فلسفی همه چیز زبانی است ولی هیچگاه هرمنوتیست حرفه‎ای زبان طبیعی را موضوع خود قرار نمی‎دهد؛ به همین دلیل کل هرمنوتیک فلسفی با مباحث اصولی ما درگیر نمی‎شود.

 

وی اظهار کرد: در هرمنوتیک فلسفی که به معنای خاص در واقع اشاره به هرمنوتیک هایدگر و گادامر دارد، به جای بحث در قالب اصول دخیل در فهم متن در خصوص ماهیت و سازوکار اصول فهم بحث می‎شود.

 

این مدرس حوزه بیان کرد: یکی از محورهای چالش، بنیانی ترین و اصلی ترین رکن نظریه تفسیری عالمان فقهی است، یعنی اینکه وقتی با متن مواجه می‏ شویم به دنبال مراد مولف هستیم که هرمنوتیک های دیگر این مطلب را بر نمی‎تابد.

 

وی گفت: نکته اول این است که هرمنوتیک فلسفی معتقد است وقتی با متن مواجه می‎شویم با متن مواجه هسیم نه ماتن. این نکته نتایج متعددی دارد یعنی اینکه آنچه که خروجی فرایند تفسیر است معنای متن برای ماست نه معنای متن نزد مولف.

 

وی خاطرنشان کرد: نکته دیگر آن است که هرمنوتیک فلسفی مسئله قصد مولف را اساسی می‎داند. حکمت صدرایی علم را امری وجودی می‏ داند نه ماهوی. البته معنی که هایدگر در خصوص علم وجودی مطرح می‏‎کند با مفهوم مورد نظر ملاصدرا متفاوت است.

 

واعظی اظهار کرد: در اینجا باید گفت که عملیات تفسیر از نظر هرمنوتیک یک امر کشفی نیست ولی از نظر ما این عملیات یک عملیات اکتشافی است. از نظر هرمنوتیک فرایند اکتشافی نیست بلکه سازندگی است.

 

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اظهار کرد: هرمنوتیک فلسفی به همه تفاسیر خوش آمد می‎گوید و هیچ متنی را بر تفسیر دیگر رجحان نمی‎دهد ولی اگر پس از سال‌ها مشخص شد که یک مفسر از مبانی غلطی استفاده کرده است آن را رد می‎کند.

 

وی گفت: عمده ترین استدلال هرمنوتیک فلسفی این است که ما نمی‎توانیم قصد و نیت ماتن را تشخیص دهیم زیرا دنیای ذهن ماتن برای ما قابل فهم نیست؛ تحلیل هرمنوتیک که ماتن را کنار می‎گذارند نمی‌تواند افعال گفتاری را تفسیر کند ولی در علم اصول این کار انجام می‌شود.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.