بیش از دو سال از ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی می‌گذرد. بحث‌های بسیاری درباره تبیین اقتصاد مقاومتی از ناحیه کارشناسان و مسؤولان مختلف در این مدت مطرح شده است. در این بین برخی به مقاوم سازی اقتصاد و برخی دیگر به برون نگری اقتصاد تمرکز بیشتری کرده‌اند. اما به نظر می‌آید موضوعی که در این بین مغفول مانده، پدیده ناخوشایند «اسراف» است. البته به طور طبیعی اقتصاد مقاومتی تنها به این موضوع خلاصه نمی‌شود. نخستین تعریفی که همه ما از اقتصاد شنیده‌ایم، تخصیص بهینه منابع است، بنابراین با وجود اسراف، دیگر امکان تخصیص بهینه منابع از بین خواهد رفت. در واقع منابعی بدون استفاده و ایجاد رفاه از بین خواهند رفت. چه بخواهیم چه نخواهیم، اسراف در جامعه ما در حال افزایش است. فارغ از ریشه‌های فرهنگی، سیگنال‌های اقتصادی زمینه‌های اسراف را بیش از پیش گسترش داده‌اند. شاید نبود بازار واقعی برخی از کالاها و نبود مکانیزم مناسب قیمت‌گذاری، پدیده اسراف را تشدید کرده است.

امروز با بحران آب در کشور مواجهیم، اما آیا مصرف آب نسبت به گذشته تغییر کرده است. به واقع چند درصد از مردم قیمت هر یک مترمکعب آب شرب را می‌دانند؟ به قدری ارزش ریالی آب نسبت به ارزش واقعی آن ناچیز است که کمتر کسی قیمت آب آشامیدنی لوله‌کشی را می‌داند. به طور طبیعی ما تا زمانی که برای به دست آوردن کالایی هزینه‌ واقعی آن را ندهیم، ارزش واقعی آن را نیز درک نخواهیم کرد. در گفت‌وگوهای روزانه بسیار این عبارت را شنیده‌ایم که ارزش سلامتی را بیمار می‌داند و تا زمانی که فردی سالم است اهمیت نعمت سلامتی را نمی‌داند. این موضوع در مورد نعمتی مانند آب هم مصداق دارد. افزون بر محصولات کشاورزی، تولید کالا‌های صنعتی نیز به آب فراوان نیاز دارد و بدون آب بخش بزرگی از صنعت کشور فلج خواهد شد، بنابراین اسراف در کالاهای صنعتی هم به‌نوعی اسراف آب محسوب می‌شود.

به طور طبیعی، چون قیمت آب مورد نیاز بخش‌های کشاورزی و صنعتی بسیار ناچیز است، اهمیت این مایه حیات همانند بخش خانگی مغفول مانده است. اگر مصرف آب اصلاح نشود، بزودی برای تأمین آب شهرها به مشکلات فراوانی برخواهیم خورد و مجبور می‌شویم آب وارد کنیم. به دلیل فرسودگی شبکه انتقال بسیاری از منابع آبی در طول شبکه اسراف می‌شوند. مسلم با توجه به شرایط کنونی، اصلاح خطوط انتقال اهمیت بسیار زیاد پیدا می‌کند. در آینده نیز مصرف آب در بخش‌های کشاورزی و صنعتی به طور قطع باید اولویت بندی شود. حال اگر به دنبال مقاوم سازی اقتصاد طبق مبانی اقتصاد مقاومتی هستیم، آیا نباید فکری به‌حال مصرف این کالای راهبردی کنیم. مسلم با توجه به مواضع خصمانه برخی کشورهای غربی و برخی همپیمانان منطقه‌ای آن‌ها، ممکن است موانع جدی بر سر راه واردات آب برای کشور ایجاد شود. بر این اساس موضوعی همچون آب باید در صدر اقتصاد مقاومتی گنجانده شود. به طور قطع اسراف زوایا و پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد و در کالبد جامعه ما به طرق مختلف شکل گرفته است. حال در چنین شرایطی انتظار داریم مسؤولانی که از دل جامعه به سمت‌های دولتی رسیده‌اند در تصمیمات خود به موضوعی چون اسراف اهمیت بدهند. با تمام اوصاف نمی‌توان اقتصاد مقاومتی داشت و اسراف را نادیده گرفت.