غیبت استاد در جلسه امسال بخصوص وقتی بیشتر در دید خواهد بود که سابقه دوستی و علاقه مقام معظم رهبری را با استاد بدانیم. رهبر انقلاب در جلسات دیدار شاعران، همیشه استاد سبزواری را در نزد خود می نشاندند، با ایشان به گرمی سلام و احوال‌پرسی می‌کردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که مرحوم سبزواری را همیشه «آقای حمید» خطاب می‌کردند، در تمام جلسات ایشان را با همین عنوان خطاب کرده و از ایشان می‌خواستند که حتماً شعر بخوانند. استاد سبزواری شاعری بود که نخستین و دومین مجموعه شعرش با مقدمه مقام معظم رهبری در زمان ریاست جمهوری ایشان منتشر شد.
استاد حمید سبزواری که نام شناسنامه‌ای او حسین ممتحنی بود، در سال1304 در سبزوار در خانواده‌ای مذهبی و معتقد چشم به جهان گشود. شاعری در خانواده او میراثی بود که از پدر به پسر منتقل می‌شد، پدرش عبدالوهاب، پیشه‌ور ساده‌ای بود که قریحه شاعری داشت و جدّش ملامحمدصادق ممتحنی شاعری مردمی بود که «مجرم» تخلص می‌کرد و آثارش در سفری به مشهد، در حمله راهزنان به یغما رفت.
حمید، قبل از رفتن به مدرسه در خانه نزد مادرش قرآن را آموخت و به همین دلیل وقتی به مدرسه رفت فارسی را خیلی خوب و سلیس می‌خواند و از بچه‌های دیگر جلوتر بود.
وی در سال1311 در سن هفت‌سالگی به مدرسه رفت و در مدرسه شیخ حسن داورزنی به تحصیل علم و دانش مشغول شد و علاوه بر آن مطالعات خارج از درس نیز داشت و نزد میرزا حبیب جوینی، جامع المقدمات را خواند و مدتی نزد روحانی دیگری با نام محمدعلی محمدی تحصیل علم کرد.
شاعری که از فریاد شروع کرد
شروع شاعری حمید سبزواری با سروده‌های اجتماعی و اعتراضی همراه بود. او که از سن 14سالگی شروع به سرودن شعر کرد، نخستین اشعارش را در دفتری با نام «فریادنامه» می‌نوشت که بیشتر اشعارش اجتماعی بود و این بیشتر به‌علت جریان‌های سال1320 و ورود متفقین به ایران و مشکلات اقتصادی و معیشتی بود.
حمید، دوران جوانی خود را در شهر سبزوار گذراند و به‌علت مشکلات معیشتی تحصیلاتش از هم گسیخته ماند، برای همین ابتدا به سرودن تصنیف پرداخت که در آن زمان معمول و مرسوم شده بود و آن را در کتابفروشی می‌فروخت.
او نمی‌دانست که سال‌ها بعد تعدادی از تاریخی‌ترین سرودهایی را خواهد نوشت که در حافظه جمعی مردم ایران برای ابد ثبت خواهد شد.
حمید سبزواری با شرکت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش در بین هشتاد نفر رتبه سوم را کسب کرد، در سال1331 ازدواج کرد و یک سال بعد از ازدواج، کودتای 28 مرداد 1332 برای حمید گرفتاری‌هایی بوجود آورد و او تحت تعقیب قرار گرفت، مدتی متواری بود و مدتی را در اسفراین مخفی شد.
وی در ایام طولانی سال‌های اختناق ستم‌شاهی بدلیل فعالیت‌های سیاسی، همواره دچار مشکل می‌شد و چندین بار مجبور شد شغل خود را عوض کند.
در روزهای آغازین انقلاب او به همراه گروهی از نیروهای فعال مذهبی به ساخت و تنظیم سرودهای انقلابی و شعارهای تظاهرات مردمی پرداخت و این بخش از زندگی او در خاطره همه ایرانیان ثبت شده است. حمید بعد از انقلاب، ضمن کار در بانک، برای انقلاب شعر و شعار می‌ساخت که در راهپیمایی‌ها و نماز جمعه خوانده می‌شد. استاد پس از انقلاب نیز در شورای شعر و موسیقی صدا و سیما به کار مشغول شد و در ساخت بسیاری از سرودهای انقلابی نقش داشت. او در این سال‌ها در شب شعرها، جشنواره‌های ادبی و کنگره‌های مختلف شعر حضور می‌یافت و همواره توصیه او به جوانان درباره شیوه‌های درست سرودن و بخصوص انقلابی ماندن بود.
آثار مکتوب
هفت دفتر شعر از زنده‌یاد حمید سبزواری به چاپ رسیده است که به‌ترتیب عبارتند از:
1 ــ سرود درد
سرود درد، نخستین دفتر شعر حمید سبزواری است که سروده‌های سال‌های 36 تا 57 را در بر می‌گیرد.سرود درد، با مقدمه رهبر معظم انقلاب و همچنین مقدمه‌ای از استاد شاهرخی و سراینده در سال1367 توسط انتشارات کیهان منتشر شده است.
2 ــ سرود سپیده
سرود سپیده، دومین دفتر اشعار معاصر حمید سبزواری است که همچون دفتر نخست با مقدمه رهبر معظم انقلاب و استاد صادق آینه‌وند منتشر شده است.
3 ــ کاروان سپیده
کاروان سپیده در برگیرنده 26 قطعه از اشعار حمید سبزواری است که سومین اثر وی است و دارای طلیعه‌ای از سراینده با عنوان «سخنی از سر وظیفه» و نیز مقدمه کوتاهی از ناشر است. کاروان سپیده در سال1373 توسط انتشارات حوزه هنری منتشر شده است.
4 ــ یاد یاران
یاد یاران مثنوی نسبتاً بلندی است در رثای جهادگر شهید مهندس سید محمدتقی رضوی و جمعی از شهیدان دفاع مقدس. این کتاب را کنگره بزرگداشت سرداران شهید سپاه و کمیته انتشارات در سال1376 منتشر کرده است.
5 ــ گزیده ادبیات معاصر
از کارهای شایسته‌ای که پس از انقلاب توسط «کتاب نیستان» صورت گرفت چاپ گزیده آثاری از شاعران معاصر است. سی‌و‌پنجمین اثر از این مجموعه، گزیده اشعار حمید سبزواری است.
6 ــ به رنگ آمده دشمن
به رنگ آمده دشمن، با عنوان اولیه «بار دیگر مسجد ضرار» منظومه‌ای است کوتاه با 56 بیت در قالب مثنوی که در آن سبزواری شیوه‌های فرهنگی دشمنان انقلاب و اسلام را پس از پذیرش قطعنامه 598 بیان کرده است.
این منظومه که بار نخست در روزنامه کیهان به چاپ رسید، بدلیل اهمیت ویژه به‌سفارش و تأکید رهبر معظم انقلاب بصورت جزوه‌ای مستقل با ابیاتی افزوده به چاپ رسید که آن را سازمان تبلیغات اسلامی در سال1368 چاپ و منتشر کرده است.
7 ــ سرودی دیگر
این دفتر دربرگیرنده 142 قطعه از تازه‌ترین اشعار کلاسیک حمید است. این کتاب توسط انتشارات سروش در سال1381 به چاپ رسیده است.
نظر شما