از استاد حمید سبزواری به عنوان شناسنامه زمانمند انقلاب یاد میشود، چون کمتر حادثه یا رویدادی است که مربوط به انقلاب اسلامی باشد و انعکاس آن در شعر این شاعر نباشد.
شاید بسیاری گمان کنند سرودههای حمید سبزواری بخاطر تلفیق با موسیقی یا قرارگرفتن در یک برهه تاریخی خاص، ماندگار شده است و ارزش ادبی شعرهای او را به عنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار ادبیات معاصر بخصوص شاخه شعر انقلاب اسلامی ندانند. به همین مناسبت با دو تن از شاعران معاصر که از نزدیک با شخصیت ادبی و هنری استاد آشنایی داشتهاند، گفتوگو کردهایم و دیدگاه آنان را درباره تأثیر شعر سبزواری در جریان شعر ایران بخصوص شعر انقلاب اسلامی جویا شدهایم.
بزرگترین حماسه سرای انقلاب
علیرضا قزوه مسؤول آفرینشهای ادبی حوزه هنری میگوید: سبزواری بزرگترین شاعر حماسهسرای انقلاب است. اگر قرار باشد یک شاعر را معرفی کنیم که توانسته حماسه را در سرودهای انقلابی خودش به بهترین وجه ارایه کند، آن شخص کسی جز استاد سبزواری نیست. قزوه معتقد است: سرودههای استاد سبزواری فقط منحصر به یک روز یا تاریخ خاص 22 بهمن نیست بلکه آثار او با همه روزهای انقلاب گره خورده است، ازین جهت سبزواری شاعر همیشه در صحنه انقلاب بود و به همین دلیل او نسبت به بسیاری از شاعران دیگر برتری دارد.
قزوه در خصوص شخصیت و روحیه منحصر بفرد استاد حمید سبزواری بر انقلابی بودن این شاعر تأکید میکند و میگوید: سبزواری در همه صحنهها حاضر بود. او همیشه در جبههها حضور داشت و تا خط مقدم میرفت و برای رزمندگان شعر میخواند. در دیدارهای شاعران با رهبر معظم انقلاب همیشه حضور داشت، حتی سال گذشته با وجود بیماری و ضعف جسمانی و با آنکه نمیتوانست به مدت طولانی روی صندلی بنشیند، اما در دیدار شاعران با رهبر انقلاب حاضر شد. این روحیه سبزواری نشان میدهد او با تمام وجودش برای انقلاب اسلامی زحمت کشیده و در هر شرایطی به میدان آمده است.
شاعر ممتاز در قصیده خراسانی
قزوه ادامه میدهد: بسیاری، اگر جای سبزواری بودند از سالها قبل خودشان را خانه نشین کرده و استراحت میکردند اما سبزواری اهل استراحت نبود و به جرأت میگویم اگر جسم قوی داشت و میتوانست قلم بدست بگیرد حتماً برای مدافعان حرم هم شعر میسرود. همین مسایل باعث میشود او را شاعری بدانم که در نسل خودش ممتاز بود.
شاعر «من میگویم شما بگریید» با بیان الگوگیری شاعران امروز از درونمایه آثار سبزواری میگوید: چه خوب است در روزگاری که ترانههای بیمحتوا بیداد میکند و سرودهای انقلابی فراموش شده شاعران و ترانه سرایان امروز پیرو استاد سبزواری حرکت کنند.
قزوه تأکید میکند: با اینکه ترانه سرایی خیلی مورد توجه جوانان شاعر امروز قرار گرفته است، اما سرودههای انقلابی و حماسی در حال فراموشی است. در همین شرایط حمید سبزواری میراثدار سرودهای انقلابی بود.
این شاعر با بر شمردن ویژگیهای شعری استاد سبزواری میگوید: حمید سبزواری در قصیده بخصوص سرودن قصاید سبک خراسانی یک شاعر ممتاز است.
هیچکس به اندازه این شاعر زبان شعر خراسانی را قوی در قصیده پیاده نکرده است. البته این شاعر در غزل و مثنوی هم آثار ممتازی آفریده است.
توجه ویژه رهبر به شاعر انقلاب
علیرضا قزوه با بیان اینکه سبزواری تنها شاعری است که رهبر معظم بر کتابش مقدمه نوشتهاند، به توجه ویژه رهبر معظم انقلاب به شخصیت حمید سبزواری اشاره میکند و میگوید: در توجه رهبر معظم انقلاب بر این شاعر همین بس که ایشان بر آثار سبزواری مثل کتاب «سرود درد» مقدمهای نوشتهاند. همینطور رهبر معظم انقلاب برای بزرگداشت این شاعر هم پیام فرستادند. شخصیت سبزواری ایجاب میکند که وقتی در زمان حیاتش شایسته دریافت چنین نعماتی بوده، حتماً رهبر معظم برای ارتحال و درگذشت او هم پیام خواهد داد. من مطمئنم پیام رهبر معظم انقلاب پیام خوب و متفاوتی خواهد بود که شأن و منزلت سبزواری را نشان دهد، چون حمید سبزواری یک شاعر معمولی نبود؛ او یک شاعر ویژه انقلاب بود.
خلاقیت در اشعار انقلابی
در ادامه دکتر اسماعیل امینی هم بر انقلابی بودن روحیه حمید سبزواری تأکیــد میکند.
امینی میگویــد: افرادی نظیر استاد سبزواری کــه در سالهای پیـش و پس از انقلاب اسلامی حضوری فعال داشتند و اتفاقهای انقلابی را با شعرش همراهی میکرد بسیار محدود بودند اما او آن قدر خلاقیت داشت که توانست در همه حوادث انقلاب اسلامی با شعرش حضور داشته باشد.
وی که سالها با این شاعر قرابت و دوستی داشته و در جلسات و سفرهای متعدد همراه او بوده است، میگوید: حتی در سالهایی که فضا آرامتر شده بود و همه بدنبال درگیریهای سیاسی، روزنامهای و رسانهای بودند او همچنان روحیه انقلابیاش را حفظ کرد و به پسند روزگار کاری نداشت و به این دلیل که همیشه با نگاه انقلابی به وقایع نگاه میکرد معمولاً بیرون از دستهبندیهای معمول سیاسی و رسانهای قرار میگرفت.
کارنامه پربار شاعری
شاعر«دکتر بازی» درخصوص ویژگی شعری حمید سبزواری چنین میگوید: کارنامه شعری حمید سبزواری کارنامه پرباری است که در آن هم قصاید و غزلهای خوبی دیده میشود و هم تصنیفها و ترانه. او در اشعارش توانست پیوندی میان زبان فاخر خراسانی و زبان ملایم سبک هندی ایجاد کند و زبان شعری او آمیزهای از این دو بود. امینی یادآوری میکند که تأثیرگذارترین سرودههایی که در سالهای انقلاب، دفاع مقدس و پس از جنگ از رادیو و تلویزیون پخش شده اغلب آنها آثار مرحوم سبزواری است. سبزواری سراینده بسیاری از شعرهای انقلابی چون «خمینی ای امام»، «بانگ خاوران» و «خجسته باد پیروزی» است و سروده «همپای جلودار» وی با صدای استاد حسامالدین سراج و دکلمه مرحوم فرجالله سلحشور اجرا شد.
نظر شما