رویدادی تلخ چون حادثه منا کافی بود برای عده ای بهانه جو که با ژست روشنفکری و ادعای دلسوزی برای حفظ منافع ملی و ادا کردن کلماتی زیبا و استدلال های به ظاهر عقلی و رنگارنگ بر احساسات و عواطف مردم موج سواری کنند و این اتفاق را دستاویزی برای حمله به مقدسات قرار دهند.
از سویی حادثه تروریستی در کشوری چون ترکیه اتفاق میافتد که ایرانیها سهم بسیاری در رشد صنعت گردشگری و در نتیجه اقتصاد آنها دارند، موضوع گردش و مسافرت است، صدایی هم از این مدعیان کم تعداد بلند نمی شود که با استدلال هایی از جنس استدلال برای نرفتن به حج ابراهیمی در جهت منع از سفرها به مناطق نا امن گامی بردارند. سفرهایی که نه تنها در مقابل سفر حج، حجیت شرعی و وجوب ندارد، بلکه اگر بررسی فقهی و دینی شود، رأی به تحریم برخی از این مسافرتها نیز داده می شود.
پنج عنوان شرعی واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح بنا به شرایط گوناگون شامل حال سفر می شود، به طور مثال سفر حجت الاسلام برگرفته از شرایط تمکنِ مندرج در فقه برای برخی واجب است، اما در مقابل سفری داریم که حرام است و آن در جا بیان شده که یا برای انجام عمل و کار حرامی سفر می کنیم یا اصل سفر حرام است که حتی ممکن است زیارتی باشد، اما حرام، که آن در جایی است که فرزند با وجود رضایت نداشتن والدین اقدام به سفر کند.
اگر نیت و دلیل بسیاری از سفرها به ترکیه و تایلند را بررسی کنیم، با توجه به معلوم الحال بودن آن مکانها و شهرت سوئی که در فسق و فساد دارند؛ عنوان حرام بر بخشی از آنها صدق می کند. از سوی دیگر به خطر انداختن جان هم در اسلام حرام است که این افراد با توجه به وقوع این حوادث مرگبار بازهم به آنجا سفر می کنند و جان خود را به خطر می اندازند.
و اما در پاسخ استدلال های رنگی و بدون مبنای فقهی و عقلی باید گفت، حلال و حرام الهی تا ابد قابل تغییر نیست، بلکه در زمان و مکان و شرایطی خاص که مبنا و مستدل آن در متون مستحکم فقهی و اصولی شیعه بیان شده، به طور موقت بنابر مصلحت جامعه اسلامی حکم به تعلیق آن واجب می شود، همچنان که حضرت امام در صحیفه(ج 20،ص 451و 452) فرمودند «حكومت[حاکم اسلامی] مىتواند از حج، كه از فرايض مهم الهى است، در مواقعى كه مخالف صلاح كشور اسلامى دانست، موقتاً جلوگيرى كند.
باید توجه داشت، علمای شیعه سالها با دشواری و مرارت به کسب علم و تخصص در زمینه های مختلف علمی از جمله فقهی و اصولی می پردازند و با صرف عمر خود و برابر کردن آیات و روایات رسیده از اهل بیت (علیهم السلام) اقدام به اجتهاد و استدلال می کنند که البته بسیار هم احتیاط می کنند. اما برخی از راه نرسیده، شنیده های خود را در قالب های گوناگون جا داده و آنچه را که میلشان می کشد، نتیجه می گیرند که منطبق با هوای نفس و مخالف با اصول و فروع دین است.
توصیه میشود، همان گونه که در درمان امراض به پزشکان متخصص مراجعه می کنیم و با اعتماد کامل و وسواس خاص ضمن پرهیز از خود درمانی، نسخه های آنان را مو به مو برای بهبود یافتن اجرا می کنیم، در علم دین و فقه زندگی هم به متخصصان امر مراجعه کنیم و با اعتماد بر علم و زهد و تقوای آنان، برنامه ای را که از دین بیان می کنند عمل کنیم تا امراض روحی و نفسانی نیز همچون جسمی درمان یابد.
نظر شما