۳ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۴:۵۹
کد خبر: 404855

مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر در کنار توجه به حفظ و تلاوت معنامحور، برگزاری جلساتی برای استماع قرآن کریم را نیز مورد تأکید قرار داده و رواج جلسات «تلاوت و استماع» قرآن را راهی برای افزایش سرعت رشد مفاهیم الهی عنوان کردند.

مطالبات قرآنی رهبر معظم انقلاب

به گزارش قدس آنلاین به نقل از خبرگزاری فارس، پس از پیروزی انقلاب اسلامی توجه به قرآن کریم در دستور کار قرار گرفت اما با توجه به مشکلات موجود به ویژه جنگ ایران و عراق تحولات چندانی اوایل انقلاب در عرصه‌های قرآنی دیده نشد.

البته در آن زمان تلاوت قرآن تا حدودی مورد توجه قرار گرفت و بسیاری از قاریان توانمند امروز در دهه 60 تربیت شدند اما در زمینه حفظ همچنان با ضعف‌هایی روبرو بودیم.

در دیدارهایی که جامعه قرآنی با مقام معظم رهبری داشتند، آموزش قرآن کریم همواره مورد تأکید معظم‌له قرار داشت تا جایی که در دهه 80 رهبر معظم انقلاب اسلامی پیشرفت در عرصه‌های قرآنی به ویژه تلاوت را مورد توجه قرار دادند.

با توجه به وضعیت قرآنی کشور خبرگزاری فارس در نظر دارد با اشاره به مطالبات قرآنی رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدارهای مختلف، به بررسی مطالبات معظم‌له و فعالیت‌های قرآنی نهادها بپردازد و عملکرد نهادهای مختلف و نتایج حاصل از آن را از زاویه‌ای دیگر اطلاع‌‌رسانی کند.

در نخستین بخش از سلسله مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری به اصلی‌ترین مطالبات معظم‌له در سال‌های اخیر اشاره می‌کنیم.

تلاوت مقدمه‌ای برای ترویج انس با قرآن

رهبر معظم انقلاب اسلامی در نخستین روز ماه مبارک رمضان 1388 (31 مردادماه) در جمع قاریان قرآن با اشاره به اینکه انس با قرآن و تلاوت قرآن در کشور رشد بسیار خوبی کرده است، تصریح کردند: «این جلسات و این ترغیب‌ها به تلاوت‌های خوب، مقدمه است برای اینکه جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ما انس با قرآن پیدا کند. از بیگانگی با قرآن که سال‌های متمادی و طولانی کشور ما و ملت ما دچار آن بوده است، نجات پیدا کند، به قرآن نزدیک بشود؛ این تدریجاً دارد پیش می‌رود. البته خیلی هنوز فاصله است تا آنجایی که همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ملت ما، همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ جوانان ما، مرد و زن ما، با قرآن انس پیدا کنند که وقتی انس با قرآن پیدا شد، آن وقت این مجال به وجود خواهد آمد که انسان از قرآن استفتاء کند، سخن قرآن را در زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مسائل گوناگون زندگی بخواهد و بشنود. این در سایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ انس با قرآن انجام خواهد گرفت؛ والّا اینجور نیست که قرآن را هر کسی بدون هیچ انسی، سابقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای، همین طور باز کند، یک مطلبی را از توی او لزوماً پیدا کند؛ نه، خیلی اوقات قرآن دست نمی‌دهد، دل نمی‌تواند خود را به مفاهیم قرآنی و معانی قرآنی نزدیک کند. انس که باشد، چرا؛ این عملی خواهد شد. پس این‌ها مقدمه است برای انس با قرآن».

پس از این فرمایشات مقام معظم رهبری، انس با قرآن در دستور کار نهادها و مؤسسات فرهنگی و قرآنی قرار گرفت اما با توجه به اینکه نتایج مطلوبی حاصل نشد اواخر سال 1389 تشکیل شورای توسعه فرهنگ قرآنی و پس از آن تبدیل مرکز قرآنی ارشاد به معاونت قرآن و عترت ارشاد به منظور توسعه برنامه‌های قرآنی بررسی و در نهایت اوایل دهه 90 این امر محقق شد.

داشتن 10 میلیون حافظ قرآن

پس از آن، مقام معظم رهبری در دیدار جامعه قرآنی کشور با معظم‌له (5 مرداد 1390) وضعیت قرآنی کشور را بهتر از گذشته عنوان کرده و فرمودند: «امروز با گذشته قابل مقایسه نیست. در گذشته این همه تلاوت کننده‌ی قرآن، این همه حافظ قرآن، این همه آشنای با متن قرآن، این همه عاشق و علاقه‌مند به تلاوت قرآن وجود نداشت؛ در حالی که همین کشور بود، همین ملت بود».

ایشان در این دیدار به آموزش قرآن کریم به ویژه در عرصه حفظ کلام وحی توجه خاصی داشتند به طوری که به تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کریم اشاره فرموده و افزودند: «یکی از چیزهایی که میتواند تدبر در قرآن را به ما ارزانی بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن کم داریم. من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند - حالا یک میلیون که عدد کمی است نسبت به این جمعیتی که ما داریم - اما حالا چون دوستان الحمدللَّه یک مقدماتی فراهم کرده‌اند، کارهائی را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هائی را فراهم می‌کنند برای اینکه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بیفتد، ما هم امیدمان بیشتر شده و به جای یک میلیون، میگوئیم ان‌شاءاللَّه ما باید ده میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم».

بر همین اساس نهادهای مختلف نیز برای تحقق مطالبات ایشان برنامه‌ریزی کردند اما نتایج قابل توجهی از سوی نهادها در زمینه حفظ قرآن حاصل نشد.

لزوم توجه به تلاوت معنامحور

پس از آن رهبر معظم انقلاب اسلامی تلاوت و حفظ قرآن را مقدمه‌ای برای تدبر در کلام وحی عنوان کردند و در دیدار جامعه قرآنی با معظم‌له (24 خرداد 1394) به لزوم تلاوت معنامحور اشاره کرده و فرمودند: «اینکه می‌بینم بحمدالله هر سالی، نشانه‌های پیشرفت در امر تلاوت قرآن، در بین جوانهای ما، در بین مردم ما مشهود است بنده را عمیقاً خرسند میکند؛ خدا را سپاسگزاریم.... تلاوت قرآن با صوت خوش و با لحن خوب و با آداب و رسوم تلاوت، مقدّمه‌ای است برای نفوذ مفاهیم قرآن در دلها. اگر این فایده را [از آن‌] بگیریم و به تلاوت قرآن به‌عنوان یک خوش صدایی و یک آوازه‌خوانی فقط نگاه کنیم، مطمئنّاً از این رتبه‌ی والا سقوط خواهد کرد. این‌همه تأکید بر اینکه قرآن را با صوت خوش بخوانند و با آداب بخوانند و با الحان مطلوب بخوانند، برای این است که مفاهیم قرآن در دلها اثر کند، با قرآن انس بگیریم، به رنگ قرآن و به خُلق قرآن و به شکل قرآن در بیاییم. اگر این مقصود است، پس یک شرایطی دارد، یک آدابی دارد. اوّلین ادب، این است که خواننده‌ی قرآن و تلاوتگر قرآن، با اذعان به قرآن، با باور مفاهیم قرآن، باورِ آن مفاهیمی که دارد تلاوت میکند، تلاوت کند. اگر ندانیم چه داریم میخوانیم، مفهوم را درک نکنیم، در عمق جانمان اثر نداشته باشد، [آن وقت‌] تأثیر تلاوتمان بر روی دیگران و بر روی خودمان کم خواهد بود؛ این شرط اوّل است».

 وی در این دیدار با اشاره به روند رو به رشد تلاوت قرآن در کشور افزودند: «من خواهشم از قرّاء محترم و اساتید و خوانندگان قرآن، این است که به این نکته توجّه کنند؛ آن آیاتی را که میخواهند تلاوت بکنند، این آیات را در ذهنشان مرور کنند، در آنها تدبّر کنند، اعماق این مفاهیم را بدرستی در دل خود و در باور خود ثبت کنند؛ با این روحیّه، با این زمینه، با این آمادگی تلاوت کنند؛ این تلاوت تا اعماق جان مخاطب اثر خواهد کرد. البتّه تا امروز، شما خیلی پیش رفتید؛ بنده سالهای متمادی است که سِیر حرکت قرآن را در کشور دارم مشاهده میکنم؛ امروز جوانهای ما خیلی خوب پیش رفتند؛ قرّاء ما، اساتید ما، حقّاً و انصافاً خیلی خوبند؛ لکن جا برای تأثیرگذاریِ بیشتر هنوز زیاد است».

پس از این فرمایشات مقام معظم رهبری موجی از توجه به تلاوت معنامحور در بین قاریان ایجاد شد به طوری که بسیاری از قاریان قرآن کریم در جلسات و محافل سعی در ارائه تلاوت‌هایی محتوایی و معنامحور داشتند. امروزه نیز این فرمایشات به عنوان فرهنگی در بین جامعه قرآنی رواج یافته است و همواره آن‌ها در تلاش هستند تا با اجرای تلاوت‌های مفهومی، مستمعان را به گوش فرا دادن به کلام وحی و رجوع به معنای قرآن کریم سوق دهند.

رواج جلسات «تلاوت و استماع» قرآن

امسال نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی در طلیعه ماه مبارک رمضان در دیدار جامعه قرآنی با ایشان که 18 خردادماه 1395 صورت گرفت، فرمودند: «اگرچه زیبایی و جذابیت الفاظ قرآنی یک معجزه است اما هدف از این الفاظ زیبا، گشودن دریچه‌ای برای رسیدن به فضای پربرکت و پرشکوه مفاهیم قرآنی است. اگر به مفاهیم قرآن گوشِ دل سپرده شود، قطعاً در دنیای پیچیده، طوفانی و پر از معضلات امروز، عمق و ژرفای مفاهیم قرآنی و تأثیرگذاری آن بیشتر درک خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار گسترش جلسات و محافل قرآنی در کشور را با قبل از انقلاب و حتی سال‌های ابتدایی انقلاب غیرقابل مقایسه دانسته و افزودند: «یکی از کارهای لازم در کشور، رواج جلسات «تلاوت و استماع» قرآن است. همانگونه که جلسات عزاداری یا سرور برای اهل بیت علیهم السلام برگزار می شود، جلسات قرآنی نیز باید گسترش پیدا کند تا سرعت رشد مفاهیم قرآنی افزایش یابد».

پیش از این نیز مقام معظم رهبری به برگزاری جلساتی تنها برای استماع قرآن کریم توصیه کرده بودند؛ جلساتی که می‌تواند افراد را جذب ظاهر قرآن کرده و پس از آن به سوی عمق کلام وحی و تدبر در آیات الهی سوق دهد.

برگزاری این جلسات نیازمند همکاری بیشتر جامعه قرآنی به ویژه قاریان توانمند است که امیدواریم با توانمندی‌هایی که در جوانان کشورمان موج می‌زند بتوانیم در سال جاری با برپایی این جلسات شاهد توجه بیشتر به مفاهیم قرآنی و تحقق مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی باشیم.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.