چنانکه در اقوال تاریخی نقل است که حتی برخی شاهان و سلاطین برای خواسته و مقصودشان نذر می‌کردند، پیاده به بارگاه منور ثامن الحجج(علیه‌السلام) بروند.
شاه عباس صفوی یکی از پادشاهانی است که به قصد زیارت امام رضا(علیه‌السلام) از اصفهان پای پیاده تا مشهدالرضا(علیه‌السلام) می‌آید و البته در میان راه نیز برای راحتی زائران حضرت، کاروانسراهایی را احداث می‌کند تا راه این سفر عاشقانه هموارتر شود.
این روزها که به ایام میلاد امام رضا(علیه‌السلام) نزدیک می‌شویم، هر کسی به گونه‌ای راهی مشهد می‌شود تا به آستان بوسی امام مهربانی‌ها بیاید، برخی سواره می‌آیند، عده ای سعی می‌کنند با هواپیما حتی با بالاترین قیمت بلیت خودشان را به حرم برسانند و در این میان هم هستند خیل عاشقانی که مسیر رسیدن به دوست را با پای پیاده می‌آیند، گاهی می‌نشینند و استراحت می‌کنند و پس از چند دقیقه دوباره به راه خود ادامه می‌دهند.
عاشقند دیگر، نمی شود به آنان خرده بگیری و بگویی در این عصر فناوری و با وجود این همه وسایل حمل و نقل چرا پیاده؟ سفر پیاده، عشق می‌خواهد و دل گره خورده به شبکه‌های طلایی پنجره فولاد.
زائران پیاده وقتی به ورودی مشهد می‌رسند، چهره‌های سرخ آنان گواه‌هایی است که در گرما و سرما با دل بریان به سوی حرم دوست آمده‌اند تا با این حرکت نمادین، نام خود را در میان فهرست عاشقان ثامن الحجج(علیه‌السلام) ثبت کنند.
اما چه عشقی است در زیارت ثامن الحجج(علیه‌السلام) که زائران و محبان حضرتش پای پیاده در گرمای تن سوز تابستان و سرمای استخوان سوز زمستان به پابوس حضرت می‌آیند، قلب‌هایشان سرشار از عشق است و دست به دامان حضرت، این طریق عاشقانه را طی می‌کنند.
همزمان با میلاد حضرت معصومه(سلام الله علیها) آغاز دهه کرامت و ایام میلاد امام مهربانی‌ها حضرت رضا(علیه‌السلام)؛ آیت الله سیدعبدالله فاطمی نیا، استاد اخلاق و معارف اسلامی از حال و هوای زیارت حضرت آن هم با پای پیاده می‌گوید که در ادامه می‌خوانید:
* استاد! سفر زیارتی امام رضا(علیه‌السلام) با پای پیاده چه حال و هوایی دارد؟
** زیارت امام رضا(علیه‌السلام) با پای پیاده فصل تازه ای است برای نو شدن روح انسان و کسانی که توفیق پیدا می‌کنند در این سفر معنوی همراه سایر زائران به مشهد و حرم امام هشتم(علیه‌السلام) مشرف شوند، بی‌گمان لحظات خاطره انگیزی را تجربه می‌کنند که حتی از ذهن بسیاری از مشتاقان حضرت هم عبور نکند.
* اما چرا زیارت با پای پیاده؟ مگر در این عصر فناوری، سفر پیاده معنایی دارد؟
** این پرسشی است که ممکن است به ذهن خیلی‌ها خطور کند، اما در حقیقت زائری که مهیای سفر برای زیارت امام رضا(علیه‌السلام) با پای پیاده می‌شود، مسافر عشق است؛ عشقی که قرار است پای پیاده و منزل به منزل آن را تجربه کند. در لحظه‌های سفر تنها چیزی که زائر پیاده را در مسیر به حرکت وامی دارد، رسیدن به مقصود است؛ مقصودی که جز نور و روشنی برای زائر ارمغان دیگری ندارد. زیارت پیاده انگیزه می‌خواهد و این انگیزه یعنی قرار عاشقانه با امام هشتم (علیه‌السلام)؛ قراری که زائر را به اوج می‌رساند. می‌دانید چرا؟ برای اینکه پای دلش حرکت می‌کند و در هر منزلی که زخمی به پایش نفوذ می‌کند، عشق به زیارت امام رضا(علیه‌السلام) نیز در عمق جانش متولد می‌شود. راستی چه تولدی از این زیباتر که تو در وجود خودت با عشق یک امام معصوم (علیه‌السلام) متولد می‌شوی و این تولد تو را تا اوج آرامش و یقین پرواز می‌دهد.
* می‌گویند زیارت ثامن الحجج(علیه‌السلام) حال انسان را دگرگون می‌کند و انگار این دگرگونی برای زائر پیاده رنگ و بوی دیگری دارد، درست است؟
** زیارت پیاده دشواری‌های خودش را دارد. از راحتی‌های سفر با خودرو، هواپیما و سایر وسایل نقلیه در این سفر خبری نیست. شاید از این منظر رنگ و بوی سفر پیاده متفاوت است که زائر در تمام طول سفر با دشواری‌های مختلفی مواجه می‌شود. باید از سرما و گرما عبور کند، در مسیر سفر راه طولانی را طی کند. شاید از این رو برای زائر ارتباط معنوی خاصی حاصل شود که دیگران آن را حس نکنند. قشنگی زیارت پیاده، آماده شدن روح زائر برای زیارت، پیش از ورود به بارگاه منور امام رضا(علیه‌السلام) است و لحظه‌های دشوار سفر با انس ویژه با این امام همام برای زائر پیاده طی می‌شود. شاید زیارت پیاده در نگاه اول دشوار به نظر بیاید؛ اما برای کسانی که این سفر معنوی را تجربه کرده‌اند، حس خوب نزدیکی با امام هشتم(علیه‌السلام) سبب شده رنج و دشواری سفر را از یاد ببرند. زائری که دشواری سفر را در مسیر پرتلاطم کوهستان، دشت و جاده تجربه می‌کند، به پالایش روحی دست می‌یابد و زمینه ایجاد دگرگونی‌های درونی برایش فراهم می‌شود. کسی که رنج سفر پیاده را به جان می‌خرد، دلی رهیده از بند تعلقات دنیوی خواهد داشت و سوغات سفرش سبکبار شدن از گناه و آلودگی‌های خواهش‌های نفسانی است. زائر پیاده حضرت رضا(علیه‌السلام) مرغ بال گشوده به سوی ملکوت است، ملکوتی که در سرزمین توس جا دارد و عرشیان به صاحب این بهشت زمینی غبطه می‌خورند. سوغات سفر زائر پیاده از مشهد الرضا(علیه‌السلام) احساس خوشایند نزدیکی و انس معنوی با امام مهربانی است که نامش عالمگیر است، ایشان را به غربت می‌شناسیم، اما غریب نیست، بلکه غریب نواز است.
* این سفر معنوی آن هم با پای پیاده چه پیامی برای مشتاقان دارد؟
** نخستین پیام آن تأکید بر محبت و انس با ولی خدا حضرت رضا(علیه‌السلام) است، نکته دیگر نشان دادن احاطه دین در قلب شیعیان و محبان این امام همام است و در نهایت این که سبب توسعه معارف دینی و فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام) می‌شود. این سفر، دلی است و هر زائری که قرار است پای پیاده سفر کند، از روی اختیار و اراده قلبی خود این شیوه سفر را انتخاب کرده و البته آثار و برکات آن را نیز در زندگی خود احساس خواهد کرد، اما مهم‌ترین اثر سفر پیاده، تربیت روح و تهذیب نفس است، زائر پیاده امام رضا(علیه‌السلام) هرگز به خودش اجازه نمی دهد در مسیری گام بگذارد که خدای نکرده دل حضرت را به درد بیاورد، از تمام توان و نیروی خود برای عرض ارادت و مودت به ثامن الحجج(علیه‌السلام) بهره می‌گیرد و بی‌تردید مشمول معنویت رضوی هم خواهد شد.
* توجه به چه نکاتی، سوغات معنوی حاصل از زیارت با پای پیاده را برای زائر رضوی حفظ می‌کند؟
** حفظ سوغات معنوی سفر پیاده امام رضا(علیه‌السلام) حرکت در مسیر نورانی زندگی آن حضرت است و اگر چه در مسیر راه، دشواری هایی هم ممکن است پیش روی ما قرار بگیرد، اما باز باید رهرو راستین باشیم. زائری که در سفری پیاده با امام هشتم(علیه‌السلام) عهد دوستی و مودت می‌بندد، باید با تأسی به رهنمودهای ایشان به عهد خود وفادار بماند و آنچه او را در وفاداری به این عهد مستحکم می‌کند، توسل همیشگی به حضرت رضا(علیه‌السلام) است. زائر پیاده رضوی در این سفر کبوتر دلش را به بارگاه امام هشتم(علیه‌السلام) برده و این کبوتر را به امانت گذاشته است. پس اگر می‌خواهد همیشه کبوتر دلش زائر بارگاه ثامن الحجج(علیه‌السلام) بماند، باید در زندگی آن طور رفتار و حرکت کند که مورد رضایت حضرت قرار بگیرد. زائر پیاده رضوی همان طور که در مسیر راه هوای همسفرهایش را داشته، باید در زندگی پس از سفر نیز مراقب مسافران جاده زندگی باشد. اگر در تنگنا قرار گرفتند، دستشان را بگیرد، چنانکه مولایمان حضرت رضا(علیه‌السلام) در همه احوال دست ما را گرفته اند و می‌گیرند. امید که رهرو راستین برای مکتب اهل بیت(علیهم السلام) و بویژه ثامن الحجج(علیه‌السلام) باشیم.
نظر شما