حجت الاسلام والمسلمین علی سرلک، عضو هیأت علمی دانشگاه هنر درباره راز اهمیت ازدواج در اسلام میگوید: ازدواج میدان تجربه توأمان عشق زمینی و آسمانی است؛ یعنی درکنار عشقهای آسمانی همچون عشق والدین به فرزند که شاید گریزناپذیر و جبری است، عشق زن و مرد تدبیری و اختیاری است و قرآن از همسر تعبیر به لباس میکند؛ زیرا زن و مرد با آن، عشق و عرفان را توأمان تجربه میکنند.
وی ادامه میدهد: در نگاه دینی، معاشرتهای همسرانه و حتی نگاه کردن همسران از سر مهر به یکدیگر، ثواب دارد؛ زیرا ظرفیت عشق ورزی در بستر خانوادگی جنبههای الهی مییابد، کسی که برای خدا ازدواج یا زمینه ازدواج دیگران را فراهم میکند، طبق روایات از اولیای خدا محسوب میشود.
حجت الاسلام والمسلمین سرلک با اشاره به ظهور ادیان برای رهایی انسان از منیت بیان میکند: ازدواج بهترین معرکه برای این رهایی است؛ زیرا همسری یعنی هم هدفی و داشتن سودای واحد، اگر نماز و عبادتها برای رهایی از منیت و قرب است، ازدواج همین کارکرد را به بهترین شکل دارد، برای همین گفته شده، با آن ثلث یا نصف دین کامل میشود؛ زیرا آدمی را از پیلههای فرد خارج میکند، بنابراین ازدواج و دین به یکدیگر شبیه هستند.
این کارشناس مذهبی با تأکید بر لزوم مشخص بودن هدف در ازدواج ابراز میکند: بنابر تعبیر قرآن، ازدواج باید هدفمند باشد، یعنی رضای خدا را تأمین کند تا ظرفیتهای انسانی در پرتو آن بالفعل شود، اما اگر برای چشم و همچشمی، تأمین صرف غرایز و حرف دیگران باشد، کارکردهای اصلی خود را ندارد؛ بنابراین با کفویت در ایمان، اخلاق و اعتقاد است که انرژی مثبت معنوی در زندگی آزاد و این چنین حتی جارو کردن منزل کلاس عرفان میشود.
وی با تأکید بر انتخاب درست و آگاهانه میافزاید: غفلت از این انتخاب برخی ازدواجها را به قصه ای پرغصه تبدیل میکند؛ زیرا انتخاب درست همچون شکر نعمتهای الهی، باب برکت را به روی انسان میگشاید. ازدواج محرز دین است، البته به شرط ایجاد هویت همسری در فرد تا او نه به انزوا کشیده و نه به ولنگاری مبتلا شود؛ در این شرایط حتی فرد مجرد هم از برکات ازدواج بهرهمند میشود و در روایت است کسانی که امکان ازدواج را ندارند، با عفاف به ظرفیتهای نورانی ازدواج دست مییابند.
حجت الاسلام والمسلمین سرلک با اشاره به اشتباههای فرهنگی در امر ازدواج، میگوید: اگر خشت اول با کژاندیشی و انگارههای غلط همچون تفاخرها، اسرافها و تبرجها گذاشته شود، در ادامه مشکلاتی همچون فقر گریبانگیر خانواده میشود و همین امر گاه جوانان را از ازدواج منصرف میکند؛ متأسفانه به دلیل مدنیت پیچیده و در ادامه مدرنیته، ازدواج رقبای بی ریشه ای مانند ازدواج سفید، روابط نامشروع و حتی همجنس بازی برای برخی یافته است.
وی خاطرنشان میکند: ازدواج به عزم ملی نیاز دارد و نباید توسط دولتمردان به مسلخ مسایل سیاسی برود.
از دست دادن منیتها در بستر ازدواج
حجت الاسلام مسعود آذربایجانی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نیز درباره دلایل اهمیت ازدواج در اسلام میگوید: با پیوند زن و مرد، انسانها تکثیر مییابند و روابط نسبی و خونی استحکام یافته و فراتر از آن میان گروهها و قبایل روابط عاطفی گسترده برای تشکیل جامعه ایجاد میشود.
وی پاسخ به نیازهای غریزی زن و مرد در بستر مشروع و طبیعی را از برکات ازدواج برمیشمارد و اظهار میدارد: پاسخ به نیازهای عاطفی، تجربه عشق حقیقی، تأمین اقتصادی، احساس مسؤولیت، ایفای نقش همسری و پدر و مادری فقط با ازدواج و تشکیل خانواده محقق میشود؛ افزون بر این، فرد با ازدواج از منیتها فاصله میگیرد و دارای روحیه ایثار و فداکاری میشود.
آذربایجانی تأکید میکند: این روحیه زیربنای رفتارهای اخلاقی و همنوع گرایانه است، البته مشروط به انتخاب آگاهانه تا خانواده پایگاه محبت و مودت شود.
قائم مقام گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تأکید میکند: همسران باید همه زیباییها و کاربردهای یک لباس را برای یکدیگر داشته و همچون لباس عیبهای هم را بپوشانند و با واکنش مناسب به اصلاح هم کمک کنند، چنانکه در روایت آمده «المؤمنُ مرآة المومن».
وی درباره معیارهای انتخاب صحیح همسر بیان میکند: همان طور که برای لباس اقتضای زمان و مکان و شأن اجتماعی و توان مالی لحاظ میشود، باید در انتخاب همسر که به طور میانگین 30 تا 40 سال با انسان است، کفویت و تناسب اعتقادی، اجتماعی و اقتصادی و اصالت خانوادگی به معنای فضیلت نه ثروت، مدنظر باشد.
حجت الاسلام آذربایجانی، ازدواج را سد ولنگاری فرهنگی میداند و یادآور میشود: ازدواج با تأمین نیازهای غریزی و عاطفی زمینه کنترل انسان را فراهم میکند؛ زیرا آزادی همه جانبه انحراف درپی دارد.
ابتلا به بیالگویی در گذار جامعه!
حجت الاسلام قاسم ابراهیمی پور، استادیار گروه جامعه شناسی مؤسسه امام خمینی(ره) نیز درباره علل بحرانهای ازدواج با وجود داشتن الگوهای متعالی دینی میگوید: جامعه ما سنتی و در حال گذار است، بنابراین مردم درصدد جایگزینی الگوهای روز به جای سنتی اند و در فاصله این گذار، حالت بیالگویی رخ میدهد.
وی با اشاره به پیمودن مسیر تجدد و مدرنیته توسط غرب میافزاید: مقصد این راه افزایش نرخ طلاق و سن ازدواج و کاهش نرخ ازدواج است، بنابراین تا حدی که از آنها متأثر باشیم، این ابتلائات دامان ما را نیز میگیرد، چنانکه امروزه از طریق ماهوارهها، فضای مجازی و شبکههای ارتباطی، تأثیرات بسیاری حتی در خوراک و پوشاک از غرب پذیرفتهایم.
ابراهیمی پور با تأکید بر لزوم رفع موانع ازدواج بیان میکند: اگرچه در سیره ائمه(علیهم السلام) سن خاصی برای ازدواج مورد تأکید است، اما به دلیل فاصله بلوغ جسمی با بلوغ اجتماعی در جامعه و نیز مشکلات اقتصادی، اشتغال، موانع نظام آموزش و سربازی جوانان در آن سن امکان ازدواج ندارند.
این کارشناس جامعه شناسی خاطرنشان میکند: ازدواج از مهمترین راههای مبارزه با ولنگاری فرهنگی است و اگر جوانان در سن مناسب وارد بازار کار شوند، بسیاری از مشکلات ازدواج آنان حل میشود، زیرا نمی توان با خشونت و کنترل، برخی از مسایل را حل کرد و از جوان خواست، در سالهای بین بلوغ جنسی تا جور شدن شرایط ازدواج، تقوی پیشه کند، بلکه باید متناسب با نیازهای زیستی، روانی و عاطفی آنان برنامهریزی کنیم.
نظر شما