به گزارش قدس آنلاین هر انسان زندگی اش به لحظاتی که می گذرد گره می خورد و هر گره قسمتی از تاریخ آن انسان محسوب می شود. در این میان زمان طی شده از مهمترین عوامل ایجاد تاریخ مرتبط با وی به حساب می آید و رفتارها در زمان مشخص شده است که ارزش بررسی های بعد ی را به اطرافیان و بازماندگانش می دهد. بازماندگان نیز به دلایل مختلف از جمله نوع زندگی، اهداف ، عقاید، برخوردها با محیط پیرموان، میزان اهمیت وتوجهات  و همچنین آثار به جا مانده، به گذشته افراد رجوع می کنند و از میان خاطرات و روایات و آثار و هر آنچه برجای مانده است، مجسمه ای ازکلمات برایش می سازند که ما نامش را تاریخ زندگی آن شخص می گذاریم. کم نبوده اند انسان هایی که مجسمه های زیبا از آنها ساخته  شده است و حتی تعداد محدودی که مجسمه های زشت از خود به جا گذاشته اند.

در سال های اخیر با اینکه ساختارهای زندگی نامه نویسی و تاریخ نویسی شکل و شمایلی جدید به خود گرفته اما هنوز کلمات در لباس نوشتار، جذابیت های خود را دارد . خصوصا اگر آن تاریخچه به زندگی هنرمندان و شاعران پرداخته باشد. چراکه مخاطبان در رویارویی با آثار هنریِ شخصیت های دوست داشتنی خود به دنبال لایه های پرابهامی هستند که منجر به خلق زیبایی شده است. یک یا چند اثر هنری به تنهایی نمی تواند ذهن هنرمند خالق خود را نشان دهد و حرف های بسیاری برای نگفتن باقی می ماند و مخاطب بدلیل کنجکاوی و یا حتی افزون شدن لذت اثر، تمایل بسیاری پیدا می کند تا سبک و سیاق و رفتارهای خالق را بشناسد و چه بسا سرمشق خود قرار دهد و از این جهت است که هنرمندان الگوهای فرهنگی هر جامعه ای محسوب می شوند.تک نگاری های شخصیتی و زندگینامه هنویسی نیز به دنبال نشان دادن همین واقعیات است و نشانه های زندگی هنرمند را آن طور که هست بر اساس مستندات روایت می کند تا مخاطب خود به قضاوت بنشیند و این سوگند تمام تاریخ نویسان بوده است.

حوزه هنری به تازگی مجموعه آثاری به چاپ رسانده است با عنوان شخصیت های مانا. از جمله چهره های قابل توجه در میان این شخصیت ها، زنده یاد سلمان هراتی شاعر نامدار معاصر است که توسط علی تقوی به رقص قلم درآمده است. این کتاب با مقدمه ای گروه نویسندگاه شخصیت های مانا  شروع می شود و سپس به سالشمار زندگی هراتی می پردازد.

(1338: تولد یکم فروردین/ 1350:سرایش نخستین شعرها / 1356: کار در بیمارستانی در تهران / 1356: اخد مدرک دیپلم ... و 1365: درگذشت سلمان هراتی در جمعه نهم آبان ...)

پس از آن با مقدمه نگارنده مواجه می شویم و دلایل وی برای گرداوری این اثر را می خوانیم. در بخش بعد به معرفی، نقد و بررسی منابع می پردازد و پس از گذشت 40 صفحه ( که می توانست بسیار محدودتر باشد) ما وارد زندگی تاریخی هراتی می شویم. هرچند ملک الموت عمر زیادی به سلمان هراتی نداد اما بعید می دانم زندگی شاعری که بیش از صدها صفحه شعر دارد در هفت صفحه خلاصه شود و چه بسا که هزاران صفحه زندگی کرده باشد. اگر بپذیریم که عدم همکاری خانواده و تمام دوستان سلمان در گردآوری این کتاب صحت ندارد انگشت اشاره ما بی جهت سمت نگارنده خواهد رفت!

بخش بعدی کتاب هراتی نقد  و واکاوی اشعار سلمان است که حدود 54 صفحه به خود اختصاص داده  و مابقی این کتاب حدودا 140 صفحه ای؛ شعرها، منابع و ماخذ است و در کل این مجموعه را بهتر است کتاب انتقادی ادبی نام ببریم.

در پایان لازم است بدانیم زمانی که کتاب های طرح تک نگاری شخصیت های مانا  سفارش داده می شود، مخاطبان با اطمینانی بیشتری کتاب را ورق می زنند و  به گفتگو و مباحثه پیرامون آن می نشیند. چرا که پیشبینی می شود مستندات محکمی در پشت این کلمات ایستاده اند و می توان آنها را به عنوان منابع خوبی نام برد، البته نسبت به دیگر موسسات و حوزه هایی که به دلایل تنها ادبی و نه تاریخی و تک نگاری، کتاب هایی این چنین چاپ کرده اند.

منبع:خبرگزاری فارس- گروه کتاب و ادبیات

یادداشت: مجید سعدآبادی