به گزارش قدس آنلاین، به مناسبت گرامیداشت هفته پژوهش نشست تخصصی گزارش کاوش‌های باستان شناسی قزوین در سال ۹۵ با حضور محمد علی حضرتی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، دکتر حمیده چوبک رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی کشور، دکتر مصطفی ده پهلوان عضو هیات علمی دانشگاه تهران و جمعی از دوستداران تاریخ و فرهنگ استان برگزار گردید.
محمد علی حضرتی در این نشست با اشاره به اهمیت پژوهش‌های حوزه علوم انسانی گفت: هفته پژوهش در نیمه دوم آذر ماه با برنامه‌های متعددی در سطح کشور برگزار می‌گردد ولی متاسفانه در سال‌های اخیر با افزوده شدن عبارت فناوری، تنها پژوهش‌های حوزه فناوری به عنوان فعالیت‌های پژوهشی مورد توجه قرار گرفته است در حالی که حوزه‌های متعدد علوم انسانی اعم از مسائل اجتماعی، هنری، معماری و زیست محیطی هر یک حائز اهمیت بوده و نباید خارج از این گردونه قرار داده شوند.
حضرتی با تاکید بر ضرورت اصلاح نگاه جامعه و مجموعه مدیران استان به دانش باستان‌شناسی اظهار داشت: باستان‌شناسی بر خلاف تصور بسیاری از نهادهای مدیریتی استان، کاوش برای گنج‌یابی و به دست آوردن اشیاء قیمتی نیست، بلکه به دست آوردن اطلاعات برای باسخگویی به ابهام‌های تاریخی در محورهای مختلف است. این نگرش سطحی اگر از جانب برخی رسانه‌های زرد مطرح شود جای تعجب نیست ولی زمانی که مدیران دستگاه‌های اجرایی و نهادهای تصمیم گیرنده دارای چنین نگاهی باشند باید برای آینده این فعالیت علمی– پژوهشی بسیار نگران بود.
وی با مروری بر تاریخ باستان‌شناسی ایران ادامه داد: از اواخر دوره قاجار در حدود چند دهه کاوش‌های باستان‌شناسی که با محوریت باستان‌شناسان غربی و اروپایی در ایران صورت می‌گرفت فعالیت پژوهشی این گروه‌های باستان‌شناسی با تمرکز بر مناطق غرب و جنوب غرب ایران و کشف ارتباط حوزه‌های تمدنی نواحی غرب و جنوب غربی با ناحیه میان رودان و بین النهرین و پاسخ به پرسش‌هایی درباره چگونگی شکل‌گیری تمدن‌ها در این مناطق، نحوه گذر از دوران غارنشینی و شکل‌گیری روستاها و شهرهای اولیه و تمدن‌های بزرگ صورت پذیرفت که با همت استاد مرحوم دکتر نگهبان توجه به مناطق فلات مرکزی و نواحی شمالی آن مد نظر قرار گرفت که از نیمه دوم دهه چهل طرح مطالعات باستان‌شناسی در این مناطق و فصل جدیدی از کاوش‌های تپه‌های دشت قزوین توسط یک هیئت ایرانی و نسل جدیدی از پژوهشگران باستان‌شناسی آغاز گردید.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در ادامه افزود: بهره‌مندی از توان علمی کشور و اجرای فعالیت پژوهشی دکتر نگهبان در این منطقه منجر به پرورش نسلی شد که هم‌اکنون به عنوان استادان و سرآمدان طراز اول رشته باستان شناسی مشغول خدمت هستند که ۹۰ درصد از آنان در دشت قزوین دورههای علمی را گذرانده و به مدارج بالا دست یافته‌اند.
حضرتی شناخت و مطالعه تاریخ چند هزار ساله دشت قزوین و به کارگیری آن در نظام برنامه‌ریزی شهری را حائز اهمیت خواند و تصریح کرد: اقداماتی نظیر کپی برداری از کلان شهرهای داخلی، شهرهای حاشیه خلیج فارس و آسیای شرقی با عنوان توسعه شهری در کهن شهر قزوین بدون توجه به تمدن چندهزار ساله و غفلت ازقابلیتهای اقلیمی و حقیقت‌های زیستی این شهر مانند باغستان سنتی و... متاسفانه منجر به از خودبیگانگی شده و ضررهای جبران ناپذیری را به هویت و آینده این منطقه وارد خواهد کرد.
این مقام مسئول با تاکید بر ضرورت ایجاد ارتباط نزدیک بین مردم جامعه و محوطه‌های در حال کاوش استان ابراز داشت: مطالعات باستان شناسی صورت گرفته در مناطق مختلف دشت قزوین همواره در همایش‌های باستان شناسی سالانه کشور و جهان ارائه می‌شوند، اما ضروری است گروه‌های مختلف اعم از تشکل‌های مردم نهاد، گروه‌های دانش آموزی و دانشجویی، معلمان تاریخ و جغرافیا و ... از مناطق در حال کاوش بازدید نموده و نحوه انجام این کاوش‌ها و نتایج حاصل از آن را به مردم انتقال دهند تا از طریق این ارتباط شکاف ایجاد شده بین دولت و مردم ترمیم و نگاه جامعه نسبت به فعالیت‌های باستان شناسی تصحیح گردد که امیدواریم برگزاری این نشست یکی از حلقه‌های ارتباطی پژوهش‌های باستان شناسی باشد.
حضرتی در بخش دیگری از سخنان خود قزوین را بهشت باستان شناسی ایران خواند و اظهار داشت: موقعیت جغرافیایی منطقه قزوین در چهار راه ارتباطی شمال- جنوب، شرق– غرب از هزاره‌های پیش با پدیده مهاجرت و مبادلات فرهنگی گره خورده و در گزارشات باستان‌شناسی که در خصوص دشت قزوین منتشر شده به این دو مقوله پرداخته‌اند که نحوه ارتباط استقرارها و روابط اقتصادی و فرهنگی این منطقه با نواحی دیگر در مطالعات و پژوهش‌ها با تمرکزو توجه بیشتری باید دنبال گردد.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین همچنین شناسایی و مطالعه بر روی شبکه‌های آبیاری و قنات‌های دشت قزوین را برای رهایی از بحران و تهدید جدی کم آبی در منطقه دشت قزوین مهم دانست و یادآور شد: دوستداران میراث فرهنگی به دنبال ممانعت از توسعه نبوده بلکه جهت ایجاد توسعه پایدار فعالیت می‌کنند تا برای طبیعت و آیندگان کمترین ضرر را داشته باشد که بخش عمده این کار مهم بر عهده پژوهشگران باستان شناسی است.
نظر شما