به گزارش قدس آنلاین، حسین زارع صفت اظهار داشت: محور خیابان امام خمینی(ره) یا همان ارگ قدیم که خانه ساختیانچی در محدوده تاریخی آن قرار دارد، اولین خیابان شهر مشهد در سال۱۳۰۷تا ۱۳۰۹ خورشیدی بوده که از ارگ شهر شروع شده و پس از تقاطع با بالا خیابان به میدانی چهار ضلعی که از آنجا حرم مطهر رؤیت می‌شد، منتهی می‌شود.

وی افزود: به لحاظ مکانی خانه ساختیانچی در یکی ازمحلات کوچک ولی با اهمیت از نظر پایگاه اجتماعی – اقتصادی در محدوده بافت قدیم شهر مشهد که محل سکونت عده‌ای از طبقات بالای جامعه شهری بوده و به علت نزدیکی و مجاورت این محله با موقعیت اولین مقر حکومتی(ارگ) قدیم مشهد واقع شده و در شمار خانه‌های اعیانی محسوب می‌شود که با توجه به ویژگیهای معماری و تزئینی این بنا متعلق به اواخر دوره قاجار و پهلوی اول است.

زارع صفت خاطر نشان کرد: خانه ساختیانچی با وسعت ۱۰۶۶ متر مربع با ارتفاع ۶۵/۱۱متر در دو طبقه همکف و اول ساخته شده است. از خصوصیات بارز این بنا، تقارن نمای خانه در اضلاع شمالی و جنوبی آن است. مالک این خانه مرحوم ساختیانچی بوده است که پیش از این آن را از یک یهودی خریداری نموده و دارای فضاهایی تعریف شده و سلسله مراتب معماری شامل تعدادی اتاق، میانخانه، فضای نشیمن، میهمانخانه، دو حیاط در اضلاع شمالی و جنوبی، آب انبار کوچک، آبنما و... است.

مدیرکل میراث فرهنگی خراسان رضوی عنوان کرد: بیشترین عناصر تزئینی خانه ساختیانچی در نمای آن ایجاد شده است. به طور کلی این تزئینات شامل استفاده از طرح‌های آجری، به شیوه‌های ساده، خفته راسته، زیگزاگ، تزئینات دندان موشی، تلفیق آجر و کاشیهای لعابدار فیروزه ای، هره چینی دور پنجره‌ها و قاب بندی بوده و در بالاترین قسمت نمای طبقه اول تاج نیم دایره‌ای زیبایی آراستگی و شکوه خاصی به این خانه بخشیده و در زیر آن سطحی از کاشی‌های هفت رنگ با نقش گلهای کنار به رنگ‌های زرد، سیاه، قهوه‌ای و آبی دیده و همچنین تزئینات کاشی کاری در دو سوی ورودی ساختمان در قالب قابهای کاشی مینیاتور با روایتی از ادبیات کهن ایرانی است که این شیوه تزئین در هیچ یک از خانه‌های اعیانی مشهد دیده نشده است.

گفتنی است خانه ساختیانچی به لحاظ موقعیت در خیابان امام خمینی(ره) خیابان جنت قرار دارد و به شماره ۳۱۶۴۴ در پانزدهم دیماه سال جاری در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.