به گزارش قدس آنلاین به نقل از روابط عمومی دانشگاه ،دکتر سید علیرضا افشانی در نشست نقد جامعه شناختی سوء مصرف مواد مخدر در رسانه های تصویری که با حضور جمعی از استادان دانشگاه، دانشجویان و مسئولان نهادهای مرتبط برگزارشد اظهارداشت: مسئله اعتیاد و معضلات پیرامونی مربوط به این موضوع متاسفانه امروز از چالش های اساسی جامعه ماست که می طلبد برای مدیریت و کنترل این پدیده اقدامات جدی صورت گیرد.
بازنمایی سوء مصرف مواد مخدر در قاب رسانه ها
در ادامه این نشست دکتر علی عربی جامعه شناس و پژوهشگر حوزه مسائل حوزه اعتیاد بازنمایی سوء مصرف مواد مخدر را عاملی بسیار مهم در آگاه سازی جوانان و فرآیندی در مدیریت و کنترل مصرف مواد مخدر دانست.
وی افزود: در اکثر فیلمها و محصولات تصویری که در مورد اعتیاد ساخته می شوند یک اشتباه بزرگ وجود دارد. این اشتباه بازنمایی نادرست سوء مصرف مواد مخدر است. ابتدا ببینید مسئله اعتیاد به یک زمینه خاص اجتماعی مانند افرادی از طبقات پایین که اکثرا در بیغوله ها ساکن هستند محدود می شود. گاهی اوقات نیز چهره های افراد مرتبط با مسئله اعتیاد را به یک صورت و یک تیپ نشان می دهند که این هم نوعی تقلیل گرایی است.
این پژوهشگرگفت: بازنمایی مسئله اعتیاد و عوارض آن به دو صورت در قاب رسانه ها انجام می شود یا به صورت فیلمهای سینمایی است و یا به صورت مستند در فیلمهای سینمایی نگاه غالب بر پارادایم پزشکی استوار بوده و به این ترتیب مسئله اعتیاد به درستی بیماری نامیده شد اما به جای پارادایم اجتماعی بر پارادایم پزشکی ابتنا یافت.
دکتر عربی ضمن اشاره به فیلمهای مستند گفت: نوع دیگری از محصولات رسانه ای در باب معضل اعتیاد فیلمهای مستند است. در این فیلمها نیز یک تصویر زشت و سیاه نمایی از مسئله اعتیاد صورت گرفته است. نام آنرا شوک گذاشتند چون فکر می کردند که می تواند در مخاطبان شوک ایجاد کند و مسئله اعتیاد را تا حدودی بهبود بخشد اما نتیجه آن کاملاً معکوس بوده است.
اعتیاد برمودای شناخت
وی بیان داشت: در رابطه با مسئله اعتیاد می توان مثلثی را ترسیم کرد که دارای سه ضلع است؛ مواد مخدر، مصرف کننده و جامعه. ما این فرض را پذیرفته ایم که اگر فردی مواد مصرف کند قطعاً معتاد می شود و این مسئله منجر به توجه به عامل توزیع کننده شده است، ما هیچ گاه از زاویه دید یک مصرف کننده به اعتیاد نگاه نکردیم.
فقدان مهارت در برقراری اجتماعی عامل مهم شیوع اعتیاد
دکتر عربی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به عوامل متعدد دخیل در مسئله اعتیاد خاطر اظهار داشت: عوامل متعددی در شیوع پدیده اعتیاد دخیل هستند که یکی از آنها عدم توانایی در برقراری ارتباطات اجتماعی است. عدم لذت بردن از گفتگو موجب می شود اعتیاد به عنوان مفری برای گریز از ناتوانی در مهارتهای اجتماعی تصور شود.
اعتیاد به مثابه مکانیزم زیستی
وی با بیان اینکه ما می توانیم اعتیاد را مکانیزمی زیستی تلقی کنیم که از طریق فرآیند اجتماعی عمل می کند افزود: در مورد مربوط به درمان باید این نکته را در نظر داشته باشیم که با فردی طرف هستیم دارای تجربه تخریب گاهاً طولانی مدت. اینجا نمی توان از طریق مکانیزم اجتماعی عمل کرد بلکه باید بر مکانیزم زیستی تکیه کرد. همچنین فردی که از دامان اعتیاد رها شده است با خلاء های زیادی مواجهه می شود که مانند یک شهر بمباران شده است همین خلاءها می توانند بار دیگر وی را به دامان اعتیاد برگردانند.
زنانه شدن اعتیاد
دکتر عربی ادامه داد: یکی از مسائل مشتق شده از اعتیاد زنانه شدن آن است. علت آن هم اینست که ما زنان را توانمند کرده ایم اما خلاء ها را برای آنان برطرف نکرده ایم. زن سرخورده از وجود و لمس خلاءها به مواد مخدر به عنوان عاملی جهت پر کردن این خلاء ها نگاه می کند. به همین دلیل هم مشاهده می شود که گرایش زنان به مواد مخدر در دهه اخیر روند رو به رشدی را نشان می دهد.
عملکرد معکوس بازنمایی سوء مصرف مواد مخدر
در ادامه این نشست محمد سلیمی فرد ، معاون توسعه مدیریت ومنابع اداره کل زندان های استان یزد ضمن لزوم توجه به انعکاس بازنمایی سوء مصرف مواد مخدر در قاب رسانه گفت: در حال حاضر فیلمها و مستنداتی که پخش می شود به نوعی مروج و عاملی برای شیوع مسئله اعتیاد هستند نه عامل پیشگیرانه. علت هم اینست که ما در برخورد با پدیده اعتیاد آنرا به یک مسئله روزمره اجتماعی تبدیل کرده ایم.
وی اظهار کرد: سیاست های حاکمیتی بیشتر باید بر مبنای بازتاب تبعات منفی مصرف مخدر قرار گیرد. متاسفانه باید گفت رنج سنی افرادی که به نحوی با مسئله مواد مخدر درگیر هستند و در ندامتگاهها به سر می برند از سنین ابتدایی تا حدود سی سال است. این آثار نشان می دهد که نسل جوان ما در معرض تهدیدات جدی قرار دارد.
سلیمی فرد افزود: تصور و آرزوی ریشه کنی قطعی پدیده اعتیاد امری غیر قابل تحقق است و تلاش ما و سازمانهای مرتبط بر بهبود، مدیریت و کنترل این پدیده شوم قرار گرفته است.
نظر شما