مهدیه قمری: این هنر که یکی از زیرمجموعه‌های نگارگری ایرانی بوده، دارای شیوه‌های نقاشی متنوع در ایران است، زیرا هر کدام از استادان معروف نقاشی مینیاتور، تغییراتی در روش و شیوه هایی که از قبل متداول بوده، وارد کرده‌اند.
مینیاتور در لغت، کوچک‌تر نشان دادن معنا شده، اما جالب است بدانید بسیاری از هنرمندان این رشته در خراسان، آثار بزرگی را به جامعه تحویل داده‌اند که خود نیازمند مجالی بیشتر برای بررسی جایگاه این هنر در این استان است.
استاد «قاسم باسط راد» یکی از هنرمندان پیشکسوت و فعال در عرصه مینیاتور است که در سال ۴۲ پس از آوردن این رشته به خراسان، به عنوان پدر مینیاتور این استان در کشور شناخته شد. او که در کنار نگارگری، تذهیب سیاه قلم و رنگ و روغن نیز کار می‌کند، در گفت و گو با خبرنگار ما یکی از دلایل فعالیت مستمر خود را در مینیاتور، ظریف و پرکار بودن این هنر عنوان می‌کند.
از علت علاقه خود به مینیاتور بفرمایید؟
من از کودکی نقاشی می‌کشیدم و در دوران ابتدایی، استعدادم در این هنر برای معلمانم مشخص شد، به طوری که در کلاس سوم ابتدایی، با کمک معلمم به کلاس ششم می‌رفتم و برای دانش آموزان آن مقطع، نقاشی می کشیدم، وقتی بزرگ‌تر شدم به نقاشی‌ها و مینیاتور اساتید این رشته بیشتر علاقه‌مند شدم و تصمیم گرفتم در دانشکده هنرهای زیبا این رشته را ادامه دهم.
در آنجا استادان بزرگی همچون فرشچیان و بهزاد به دانشجویان درس می‌دادند و خوشبختانه به استعداد درونی‌ام پی بردند، در نتیجه تشویق و حمایت آن‌ها سبب شد فعالیت در این رشته را ادامه دهم.
مینیاتور از چه ویژگی هایی برخوردار است؟
این هنر بسیار ظریف و پرکار است، افزون بر این، به صبر و حوصله بسیاری نیاز دارد. هنرمندان این عرصه اغلب نخبه هستند، به طوری که می‌توانند با مطالعه هر موضوعی، تصویر آن را در قالب مینیاتور پیاده کرده و برای جامعه خود تولید کنند.
به عنوان مثال، بیشتر آثار من با مطالعه اشعار سعدی و حافظ و الهام گرفتن از آن، خلق شده زیرا این هنر این قابلیت را دارد تا از خلاقیت و نوآوری هنرمند بهره ببرد.
با توجه به اینکه به شما لقب «پدر مینیاتور خراسان» داده‌اند، لطفاً در این خصوص هم توضیح دهید.
- من سال ۱۳۴۲ با وارد کردن هنر مینیاتور به مشهد در راه احیا و گسترش این هنر زیبا، عرفانی و قدسی در خراسان رضوی بسیارتلاش کردم که نتیجه آن کسب این عنوان بود.
افزون بر این، تاکنون در کنار برگزاری ۲۲ نمایشگاه انفرادی و ۳۵ نمایشگاه گروهی در مشهد و در کشورهایی مانند آلمان و آمریکا، ۲۰۰ تابلوی مینیاتور کشیده‌ام که معروف‌ترین آن را می‌توان خانقاه و تابلوی رستم و سهراب عنوان کرد.
عمده مشکلات هنرمندان این رشته در خراسان رضوی را چه می‌دانید؟
- متأسفانه هنرمندان استان ما از سوی مسئولان حمایت نمی‌شوند، به عنوان مثال، من با وجود اینکه آموزشگاه نقاشی در مشهد داشتم، به دلیل مشکلات اقتصادی نتوانستم رهن آن را تمدید کنم و ناگزیر آموزشگاه را که در آن برای تربیت هزاران جوان هنرمند زحمت کشیده بودم، تعطیل کردم و با ۲۰۰ اثر به منزل بازگشتم.
جایگاه هنرمندان هنرهای تجسمی خراسان رضوی بخصوص فعالان عرصه مینیاتور در کشور چگونه است؟
بی تردید، اگر مسئولان از هنرمندان این رشته حمایت کنند، استان ما از این حیث در جایگاه خوبی قرار می‌گیرد. البته استاندار خراسان رضوی قول هایی برای حمایت از هنرمندان این استان داده‌اند.
افزون بر این، با توجه به رویداد مهم «مشهد ۲۰۱۷» مشهد می‌تواند بواسطه فعالیت هنرمندان با ذوق و خلاق خود، هنر ایرانی و اسلامی مینیاتور را به هنرمندان جهان اسلام بیشتر معرفی کند تا ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود این رشته آشکار شود.
نظر شما