۲۶ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۲:۳۵
کد خبر: 556165

 سفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه از زاویه های گوناگون دارای اهمیت است و یک نقطه عطف در روابط دو کشور به شمار می آید. صرف نظر از ســطح و ترکیب هیئت نظامی ایرانی که پــس از پیروزی انقلاب اســلامی کم نظیــر اســت

روابط نظامی و امنیتی ایران و
ترکیه؛ از رقابت تا همکاری

قدس آنلاین-  سفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه از زاویه های گوناگون دارای اهمیت است و یک نقطه عطف در روابط دو کشور به شمار می آید. صرف نظر از ســطح و ترکیب هیئت نظامی ایرانی که پــس از پیروزی انقلاب اســلامی کم نظیــر اســت، ازنظر زمان ســفر نیز یک موقعیت خاص شمرده می شود. برهیچ کس پوشیده نیست که بحران سوریه و بلایی که پدیده شوم تروریسم بر سر این کشورِ محور مقاومــت آورد، با حمایت های ترکیه از نیروهای تروریست رابطه مستقیم دارد. حمایت آنکارا از معارضان سوری- مخالف دولت بشار اسد- تا پوشش همه جانبه تروریست های خارجی که راهی سوریه می شدند و در قالب داعش و النصره ســازمان می یافتند تا تجارت نفت غارت شده از سوریه و قاچاق سلاح برای تروریست ها از خاک ترکیه، نکته پوشیده ای نیســت و در همه این سال ها در ارزیابی های رسانه ای بر سر زبان ها بوده است. همه این ها در کنار اقدام های سیاســی آنکارا علیه دمشــق و همراهی آمریکا و عربستان و قطر، محور پرقدرتی را پدید آوردند که نتیجه آن- به صورت طبیعی- باید به فروپاشی نظام سیاســی ســوریه در همان ماه های نخست بحران ختم می شــد، اما قرار گرفتن ایران در جبهه مردم و دولت قانونی سوریه و پشتیبانی همه جانبه ای کــه نیروهای متحــد ایران - به صورت مشخص حزب االله لبنان- و روسیه از نظام قانونی ســوریه کردند، سبب شد توطئه فروپاشی ســوریه با شکست روبه رو شود. این روزها اما شرایط نظامی سوریه نشان می دهد که ورق برگشته و همه طرف های حامی جبهه تروریسم- از آمریکا تا عربستان و ترکیه- یکی پس از دیگری بر ناکامی نقشــه طراحی شده شــان برای محور مقاومت و نظام بشار اسد، صحه می گذارنــد و بر اســاس واقعیت های میدانی-خواه ناخــواه- اکنون باید سیاســت دیگری در پیش بگیرند. سفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به جمهوری ترکیــه- درپی دعوت همتای ترک وی- را در این شــرایط و بــا از نظر گذراندن چنین پیشینه هایی باید نگریست. این ســفر همچنین با روزهای تار و مار شدن داعش و محاصره شدن تروریست های دیگر در ادلب و برخی مناطق جنوبی سوریه همراه شده اســت. داعش که -روزگاری نــه چندان دور- بخش های گســترده ای از خاک سوریه را در تصرف داشت، اکنون در بخشی از استان رقه و استان دیر الزور، روزهای افول را سپری می کند، سرنوشــتی که دولت اســلامی موردحمایت سازمان «سیا» در عراق هم با آن روبه رو است. نیروهای تروریستی دیگر در سوریه- ازجمله گروه های موردحمایت مســتقیم ترکیه- نیز سرنوشــتی بهتر از داعش پیــش رو ندارند و بدیهی است که تحولات پیش رو برای آنکارا و قمار بزرگی که به آن دست زده بود، بسیار مهم هستند. این مهم بیش از هر موضوع دیگری می تواند در دســتور کار فرماندهان بلندپایه نظامی ایران و ترکیه قرار گیرد تا با پیشگیری از گسترش بحران به روابط دو کشور، راه های برون رفت از بحران جاری و رسیدن به همکاری را نیز بررسی کنند. در این میان، آنکارا با پدیده گســترش قدرت کردهای ســوریه در جــوار مرزهایش مواجه است، دردسری که با ادعای استقلال کردستان عراق شــدت یافته و به عنوان مســئله ای که دغدغه راهبردی سه کشور عراق، ترکیه و ایران است، موضوعی در دستورکار سران نظامی این کشورها هم خواهد بود. نکته دیگر این که شــیعیان فوعه و کفریا که در شــدید ترین محاصره چندساله در استان ادلب ســوریه با مشکلات فراوان دست وپنجه نرم می کننــد، در محاصره تروریســت های موردحمایــت ترکیه نیز قرار دارنــد. رایزنی برای تعیین سرنوشت ده ها هزار زن و کودک و پیر و جوان شــیعه محاصره شده در این دو شهرک سوری نیز می تواند بخشی از مذاکرات مقام های دفاعی ایران و ترکیه باشــد. اینکه راه حــل فوری ایــن ماجرا در یــک مصالحه سیاسی رقم بخورد یا منتظر عملیات نظامی- مانند آزاد سازی شهرک های محاصره شده نُبُل و الزهرا- باشیم، می تواند در همین مذاکرات تعیین تکلیف شود. آنچه در این مجال می توان افزود، این است که حضور و تأثیر گذاری ایران و ترکیه در سوریه ماهیت متفاوت دارد. مستشاران نظامی ایران با خواست و حمایت مردم و دولت قانونی ســوریه در این کشور حضور دارند و در آینده نیز با اقبال ایشــان روبه رو می شــوند، اما به نظر می رسد ترکیه -تا حد زیادی- پل های پشــت ســرش را در ســوریه خراب کرده است و اگر بخواهد نفوذی در کشــور همسایه اش داشته باشد، شــاید- نیازمند میانجیگــری جمهوری اســلامی در آینده باشــد. هرچند همراهی آنــکارا با تهران در مبــارزه علیه داعش در سوریه، شاید بتواند گام مؤثری برای جبران گذشته و بخشــی از روابطی در آینده باشد که از رویارویی و رقابت به همکاری و رفاقت نزدیک می شود.  

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.