قدس آنلاین- تنها چند روز پس از اعلام رویکرد جدید دولت ترامپ نسبت به ایران، طبق گزارش منابع عراقی، کردی و آمریکایی، یکی از عالی‌رتبه‌ترین فرماندهان نظامی ایران به همراه نیروهای شبه نظامیان شیعه تحت حمایت وی (حشد الشعبی) نقشی اساسی در آزادسازی یکی از شهرهای مهم عراق از دست کردهای تحت حمایت ایالات متحده ایفا کردند.
یکی از مقامات پیشین امنیت ملی ایالات متحده به شبکه خبری NBC گفت: آزادسازی شهر نفتی کرکوک توسط دولت عراق و شرکای شبه نظامی‌اش که به واسطه ایران انجام پذیرفت، و احتمال وقوع جنگ داخلی را افزایش داده است، به عنوان ضربه استراتژیک شرم‌آوری به آمریکا از سوی ایران به حساب می‌آید.
علی خدری، مشاور ارشد دولت‌های اوباما و بوش در امور عراق می‌گوید: «این یک شکست فاجعه‌بار برای ایالات متحده و یک پیروزی رؤیایی برای سپاه پاسداران ایران است که بار دیگر ثابت می‌کند قاسم سلیمانی به آنچه که می‌خواهد، می‌رسد».
سلیمانی از فرماندهان عالی رتبه نیروهای ویژه نظامی و عملیات برون مرزی ایران است. این سرلشکر فرمانده یگان زبده‌ای به نام نیروی قدس می‌باشد که به عنوان قدرتمندترین نیروی اطلاعاتی خاورمیانه لقب گرفته است. بنابر گفته‌های مسئولان کرد و عراقی، او هفته گذشته به کرکوک سفر کرد تا اختلاف بین کردها و بغداد درباره شهر مهم و استراتژیک کرکوک را با دقت بررسی کند.
مسئولان کرد و همچنین مقامات پیشین اطلاعاتی ایالات متحده به شبکه خبری NBC گفتند که سلیمانی با انجام مذاکراتی، توافقی را حاصل کرد که طی آن یک حزب کرد باید پست‌های بازرسی خود را ترک کرده و به نیروهای دولت عراق که توسط شبه نظامیان تحت حمایت ایران پشتیبانی می‌شدند اجازه دهند تا شهر را بدون درگیری تصرف کنند. آنها می‌گویند این توافق توضیح قانع‌کننده‌ای برای این است که چرا نیروهای عراقی که از تجهیزات سنگین آمریکایی بهره می‌بردند با مقاومت بسیار کمی از سوی کردها، که آنها نیز سلاح‌های آمریکایی داشتند و قوی‌ترین هم‌پیمان ایالات متحده در جنگ برابر داعش بودند مواجه شدند.
بیان سامی عبدالرحمن، نماینده کردها در واشنگتن به شبکه خبری NBC گفت: «ما یقین داریم که قاسم سلیمانی این توافق را طراحی، هدایت، مدیریت و اداره کرده است».
او گفت: سلیمانی با تهدید نظامی و از طرفی پیشنهادات وسوسه‌انگیز مالی به افراد مشخصی از یک حزب کرد که سربازانش موقعیت‌های خود را رها کردند، از استراتژی چماق و هویج استفاده کرده است.
معین الخدیمی یکی از سخنگویان نیروهای شبه‌نظامی شیعه، به شبکه خبری NBC گفت: سلیمانی در روزهای اخیر در عراق بوده تا تنش‌های بین نیروهای کرد و عراقی را کاهش دهد.
علی اکبر ولایتی، مشاور سیاست خارجی رهبر ایران آیت الله علی خامنه‌ای در ۱۷ اکتبر طی بیانیه‌ای که توسط المانیتور منتشر شد بیان کرد که: «ایران هیچ نقشی در عملیات کرکوک نداشته است».
ترامپ نیز بیان کرده که ایالات متحده بی‌طرف می‌ماند و دولت وی نه حرکت بغداد را محکوم کرده و نه به سهم ایران اشاره‌ای کرده است.
مایکل آنتون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت: «ما همچنان بسیار نگران وضعیت شمال عراق هستیم و هر دو طرف را به آرامش و حل مسالمت‌آمیز اختلاف از طریق مذاکره دعوت می‌کنیم؛ ضمناً آنها را به متحد ماندن در جنگ با داعش و همچنین متحد ماندن در برابر تهدید مشترک ایران تشویق می‌کنیم».
سناتور جان مک کین روز دوشنبه هشدار داد که اگر بغداد از سلاح‌های آمریکایی علیه کردها استفاده کند «عواقب بسیار سختی» در پیش خواهد داشت. او در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ایالات متحده سلاح و آموزش نظامی را برای جنگ با داعش و تأمین امنیت عراق در برابر تهدیدات خارجی در اختیار دولت عراق قرار داد، نه برای حمله به بخش‌هایی از دولت‌های محلی خود عراق که هم‌پیمانان قدیمی و با ارزشی برای ایالات متحده هستند».
منتقدان، ترامپ را به صبر در برابر تاکتیک‌های ایران متهم کرده‌اند. مایکل باربرو، فرمانده بازنشسته ارتش آمریکا که در عراق خدمت کرده و روابط نزدیکی با کردها دارد به NBC گفت: «این اولین چالش واقعی و محسوس دکترین ترامپ در برابر ایران است و ما پاسخ خود را گرفته‌ایم؛ به نظر می‌آید این دکترین چیزی ندارد!».
خدری نیز تاکید کرد: «با اجازه دادن به ایران برای تسهیل تصرف کرکوک توسط عراق، ما هم‌پیمانان کرد خود که سکولارهای میانه‌رو و وابسته به غرب هستند را در خاورمیانه تضعیف کردیم. با این کار دشمنان ما جسور شده و هم پیمانان ما نگران می‌شوند».
مقامات آمریکایی که اجازه افشای نام خود و مصاحبه عمومی نداشتند، با این نظر که ایران بهتر از دولت ترامپ عمل کرده است مخالفت کردند. آنها می‌گویند با دخالت ایران و یا بدون آن، به هر حال کرکوک همواره نقطه‌ای برای درگیری بین کردها و بغداد بوده است. دخالت بسیار زیاد ایران در عراق مدت زمان بسیاری است که حقیقتی انکار ناشدنی است و چیزی است که آمریکا چاره‌ای جز کنار آمدن با آن ندارد.
مقامات آمریکایی مدت زیادی به دنبال متقاعد کردن کردها برای تعویق همه‌پرسی استقلال از عراق بودند. پس از آنکه نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۱۱ عراق را ترک کردند، معاون رئیس‌جمهور «جو بایدن» و دیگر مقامات آمریکایی در تلاش برای متعادل کردن شرایط، تلاش‌های دیپلماتیک بسیاری انجام دادند.
برت مک گورک، دیپلمات آمریکایی که از نزدیک بر سیاست‌های عراق و داعش تمرکز دارد، نتوانست کردها را برای تعویق رأی‌گیری متقاعد کند و نهایتاً انجام شد. پس از رأی بسیار بالای کردها برای جداشدن از عراق، مقامات آمریکایی در راستای سیاست خود که تلاش برای حفظ عراق به عنوان یک کشور مستقل است، رفراندوم را نامشروع اعلام کردند.
یک مقام اطلاعاتی ایالات متحده به NBC گفت: «ما هرگز کردها را در جنگ با دولت عراق حمایت نخواهیم کرد».
رفراندوم بر کرکوک تمرکز داشت؛ شهری چند قومیتی با منابع سرشار نفتی که در گذشته بخشی از اقلیم کردستان بوده است. صدام حسین مهاجرت وسیع اعراب به این شهر را مدیریت کرد و کردها را از خانه‌های خود بیرون کرد. در سال‌های پس از سقوط او کردها شروع به بازگشت کردند، اما نیروهای اشغالگر آمریکایی با دقت موقعیت شهر را بین بغداد و کردها در تعادل نگه داشته بودند.
در مصاحبه‌های عمومی، مقامات آمریکایی تلاش کردند تا نقش شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران را در اشغال کرکوک کمرنگ نشان دهند. هنگامی که در این‌باره از سخنگوی پنتاگون سؤال شد، پاسخ داد: «ما گزارشی از این نوع یگان‌هایی که شما اشاره کردید نداریم».
به هرحال مقامات کرد به یک ویدئوی اینترنتی اشاره می‌کنند که مراسمی را نشان می‌دهد که در آن پرچم عراق در ساختمانی دولتی برافراشته شد. در آن فیلم تصویر هادی الامیری فرمانده سازمان بدر، رئیس حزب سیاسی تحت حمایت ایران، و ابومهدی المهندس که به جرم خشونت علیه آمریکایی‌ها توسط خزانه‌داری ایالات متحده تحریم شده از مشاوران نزدیک سلیمانی وجود دارد.
سه روز پیش از برافراشته شدن این پرچم، ترامپ استراتژی جدید خود در قبال ایران را اعلام کرد. خدری می‌گوید زمان‌بندی حمله به کرکوک اتفاقی نبوده است!
او می‌گوید: «ایران می‌خواهد رئیس‌جمهور ترامپ را تنها چند روز پس از محدود کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به چالش کشیده و تحقیر کند. تهران در حال آزمودن ما است و هم‌پیمانان و دشمنان ما به دقت عکس‌العمل ما را زیر نظر دارند».
* ویژه نامه روایت امروز روزنامه قدس
نظر شما