۱۲ آذر ۱۳۹۶ - ۲۳:۰۷
کد خبر: 579768

مشهد- قاسم تقی زاده خامسی در میان شهردارانی که تا کنون برای اداره مشهد منصوب شده اند از جمله شهردارانی قانون مداری است که به گفته خودش قصد دارد با جمعیتی از مدیران پاکدست و توانا شهر را ارتقا بدهد و خارج از ضوابط قانونی دست به هیچ اقدامی نزند. اما در این بین همواره مشکلاتی از دوره قبل مانده و یا مواردی وجود دارد که حل آن باید توسط شهردار جدید سامان یابد. گفتگوی مفصل ما با تقی زاده خامسی یکی از آن گفتگوهای دوستانه ای است که تاکیدش بر چگونگی اداره کلان شهری است با چند میلیون مجاور و زائر چرا که اداره کلان شهر ها به دلیل پیچیدگی مشکلات نیازمند برنامه ریزی های تخصصی است.

مشهد و سولات پیش روی شهردار

با توجه به این که طرح جامع مشهد را رونمایی کردید مایلیم از جزئیات آن اطلاعات بیشتری ارایه کنید. لطفا ابتدا جزئیات طرح را بیان بفرمایید.

_ مشهد تا کنون دو طرح جامع داشته . یکی طرح خازنی است که طبق آن باید در سال ۷۵ با پیش بینی جمعیت مشخصی به پایان می رسید اما مشهد قبل از سال ۷۵ به آن جمعیت رسید.

آن زمان من معاون استاندار بودم و قبل از سال ۶۸ یعنی پیش از سال ۷۵ طرح به مشاور دیگری بنام مهر آزان سپرده شد که دیگر تا زمان تحویل طرح توسط مهرآزان من در استانداری نبودم و از مشهد رفتم. ولی چنانکه مطلع شده ام طرح مهرآزان هم به اتمام نرسید.

از آن سال تا امروز شهرداری به صورت سلیقه ای، ترکیبی از طرح خازنی و مهر آزان را به عنوان طرح جامع اجرا کرده . در واقع هر جا مایل بوده از طرح خازنی استفاده کرده و هر جایی که مایل نبوده از این طرح استفاده کند رفته است سمت طرح مهرآزان.

من که آمدم با توجه به شعارم مبنی بر شهر هوشمند ، سراغ اولین چیزی را که گرفتم طرح جامع بود . چرا که یک شهر هوشمند نمی تواند طرح جامع هوشمند نداشته باشد. گفتند یک سال و نیم است که این طرح توسط وزارت مسکن و استانداری به شهرداری ابلاغ شده اما شهرداری آن را اجرا نمی کند!

دلیل آن را که پرسیدم گفتند یک سری سوالات و ابهامات هست که معلق مانده و کسی پاسخ نگفته چون مشاور طرح جامع را خلع ید کرده اند و در حال حاضر طرح جامع مشاور ندارد.

ما گروهی از متخصصان مشهدی از نهادهای تخصصی را مامور بررسی سوالات و ابهامات طرح کردیم. عمدتا سوالات به گونه ای بود که پاسخ آن در حیطه طرح جامع وجود داشت . تعداد محدودی باقی ماند که ما آن را منوط کردیم به اینکه بعد از ابلاغ طرح جامع بتوانیم آنها را از طریق کمیسیون ماده ۵ حل کنیم.

وقتی طرح جامع به شهردار ابلاغ می شود ۱۸ ماه فرصت دارد تا آن را بازنگری شود و نظرات استانداری و شورای شهر مطرح و بررسی شود . از طرفی که وقتی من آمدم این ۱۸ ماه را هم از دست داده بودیم اما ما فرصت گرفتیم که مدت آن تمدید شود . دیروز که آن را رونمایی کردیم من با هر هفت نفر مشاوران طرح های تفصیلی شهر مشهد  را که مسئول اجرای طرح را دارند دیدار داشتم و برنامه زمان بندی به آنها دادیم. و امیدواریم تا پایان امسال یکی دو تا از نواحی که جوان ترند به تصویب برسانیم  لذا فکر می کنم در نیمه اول سال ۹۷ طرح تفصیلی را تمام می کنیم.

 خاصیت این طرح این است که تمام پهنه های بلند مرتبه سازی و تراکم شهر مشهد به اضافه وضع موجود در آن مشخص می شود ولی من خیلی اصرار دارم طرحی سه بُعدی تهیه کنیم که نیاز به تخصص آنچنانی هم نداشته باشد که هر کسی هر کجا زندگی می کند متوجه بشود در آینده اطرافش چه خواهد شد . گرفتاری الان ما این است که با توجه به اینکه از بلند مرتبه سازی بدمان نمی آید چون بلند مرتبه سازی یک راهکار کم نشینی است، ولی ما قادر نیستیم تمام خدمات را پهن کنیم و گستره شهر را افزایش بدهیم چون این مقرون به صرفه هم نیست . اما از بلند مرتبه سازی باید در جای خودش استفاده بشود .

این که یک شهروند در ساختمانی پنج طبقه زندگی می کند بعد یک دفعه یک برج ۳۰ طبقه مقابل آپارتمانش بالا می رود نه تنها از نظر بصری خوب نیست بلکه شهروندان را هم دچار مشکل می کند. اذا اصرار ما این است که مطابق قانون حرکت کنیم . با این که دوره خیلی سختی را در شهرداری می گذارنیم اما امیدواریم بتوانیم در پیش برد کارها در چارچوب قانون موفق شویم.

این مهم است که مردم هم از کارهای ما مطلع شوند لذا یکی از اهداف ما در یک شهر هوشمند شفاف سازی است . مردم باید بتوانند با اطلاع از فعالیت های شهرداری حتی به عملکرد ما اعتراض کنند . این که مردم در هر عرصه ای حرفشان را بزنند به نفع حکومت ها و شهرداری هاست . ما هم با دنبال کردن این رویه در صددیم قدم دوم را در موضوع شهر هوشمند برداریم.

نکته بعدی دادن آمار دقیق است . در یک شهر هوشمند ما چیزی بنام کم و زیاد و بزرگ و کوچک نداریم باید آمار دقیق باشد تا بتوان بر اساس آن تصمیم گرفت . الان اگر بخواهیم بگوییم چقدر مسافر به مشهد می آید آمار نداریم . آمار ما کلی است اما آنالیز شده نداریم.مثلا اگر کسی از فریمان بیاید به مشهد تا کالا بخرد ببرد شهر خودش بفروشد این گردش گر نیست اما در ورودی های ما محاسبه می شود. گردشگر واقعی کسی است که ماندگاری دارد در شهر و در هتل یا اقامتگاه زندگی می کند و به زیارت برود .

تا جایی که میدانم چنین چیزی نداریم ما حتی از آمار هتل ها هم نمی توانیم به آمار گردشگران دست بیابیم.چون اقامت گاه های غیر استاندارد هم هست که آمارش جایی محاسبه نمی شود . در حالیکه در یک شهر هوشمند باید آمارها به لحاظ اقتصادی و اجتماعی قابل تکیه باشند.

با توجه به اینکه وقتی طرح جامع رو نمایی شد اظهار نظرهایی از طرف نمایندگان گلبهار و طرقبه و چناران و فرماندار آن شهر صورت گرفت مبنی بر این که شما گفته بودید حریم مشهد فراتر خواهد رفت و به سمت گلبهار گسترش می یابد. جمع بندی شما چیست آیا واقعا حریم مشهد به گلبهار خواهد رسید؟

- افزایش حریم شهرمشهد منجر به افزایش درد سر خودمان می شود از این رو اصلا مایل نیستیم حریم مشهد گسترش بیابد.  ما مطابق قانون عمل خواهیم کرد . نمی دانم نماینده محترم دقیقا چه گفته اند چون با ایشان ملاقات نداشتم اما قطعا ایشان هم تابع قانون است . حریم را هم طبق قانون وزارت کشور تعیین می کند . اما در واقع حریم مشهد در جهت گلبهار خیلی توسعه یافته که کنترلش کار سختی است در قسمت غرب مشهد هم تداخلی بین شهرها بوجود آمده که قابل حل است .

 آیا در طرح جامع درآمد پایدار شهرداری هم لحاظ شده؟

- رسم نیست درآمد پایدار شهر داری را در طرح جامع محاسبه کنند .نیاز به مطالعه جدایی از طرح جامع انجام شود .  به نظر من باید روی طرح زیارت ، گردشگری و اقتصاد پایدارهمزمان با طرح جامع و تفصیلی کار شود.

شما در مراسم رو نمایی فرمودید ما دیگر حاشیه شهر نخواهیم داشت. چگونه؟ 

 - بله با این مرزی که برای شهر مشهد تعیین شده تقریبا همه جزو متن شهر شده اند. بقیه روستا هستند و حتی روستایی را در طرح آوردند که داریم خارج می کنیم.

برای حاشیه هم خدمات پراکنده راه به جایی نمی برد ما باید یک محله را در حاشیه بازپیرایی کنیم و این الگو را کپی کنیم در جاهای دیگر. کمبودهای یک محله را بررسی کنیم و شرایط فعالیت های اقتصادی را مهیا کنیم این فعالیت های اقتصادی هم لازم نیست حتما یک مغازه باشد یا مجمتمع تجاری . در دنیا کارهای زیادی انجام می دهند که از محل آنها می شود درآمد داشت.

گلایه ای که همیشه مردم حاشیه شهر دارند این است که خدماتی ارایه شده در مرکز شهر ،در حاشیه شهر ارایه نمی شود و معتقد به تفاوت قایل شدن هستند.  

- انصافا باید بگویم در سالهای اخیر در حاشیه خوب کار شده است . و این بی انصافی است که بگوییم کاری انجام نشده . ولی هنوز هم جای کار وجود دارد. آن الگو سازی که بیان کردم به همین منظور بود که تفاوتی در قسمت های مختلف شهر ایجاد نشود .هرچند که به نظر می رسد در همین مناطق در سالهای اخیر بیشتر از مناطق مرفه نشین شهر کار شده است . مثلا سرانه فضاهای ورزشی آن مناطق خیلی بیشتر از قسمت های مرفه شهر است. اگر سعدآباد و ثامن را که ملی هستند کنار بگذاریم ، در مقیاس محله کارهای خوبی در مناطق حاشیه شهر انجام شده اما در نگهداری این امکانات مشکلاتی وجود دارد که نیاز هست شهرداری بیشتر به موضوع نگهداری فضاهای سبز و ورزشی در آن مناطق بپردازد.

ترافیک اطراف حرم دیگر برای مردم زجر آور شده. زائر از راه دور می آید اما به نزدیک حرم که می رسد و به محض این که می خواهد به اطراف حرم ورود پیدا کند با منع ورود یا کمبود پارکینگ مواجه می شود . آیا برای حل این مشکل راه حلی دارید؟

- متاسفانه طرح اطراف حرم  یک طرح ابتری است که ۲۲ سال از زمانش گذشته و درهر سال فقط دو درصد پیشرفت کرده. یعنی تا امروز رسیده به ۴۴ درصد به همین صورت هم پیش برود ۲۵ سال دیگر شاید فرجی حاصل شود. وقتی طرحی ابتر بماند هر گونه پروژه ای که در آن انجام می شود هم ابتر می ماند.یعنی هر طرحی که می خواهید انجام دهید منوط می شود به کاری که قرار بوده در آنجا انجام شود و نشده.

لذا وقتی اطراف حرم شلوغ می شود پلیس چاره ای ندارد جز این که آن را ببندد هر چند این کار هم پاک کردن صورت مساله است. ما امسال در دهه آخر در یکی از محورها اتوبوس های برقی را گذاشتیم و این کار خیلی رضایت زوار را در برداشت. در این صورت ممکن است کارهای کوتاه مدتی انجام بدهیم مثل همین بی آر تی که مورد اعتراض واقع شده . در حالیکه طبق برآورد ما با راه اندازی خط بی آر تی ۳ در روز ۱۵۰هزار نفربه حرم انتقال می یابند. طبیعی است که با واکنش هایی هم مواجه شود. کسبه آنجا که معترضند حق دارند و برنامه خود را بر اساس راه اندازی خط بی آر تی نچیده اند. از این رو ما هم تلاش می کنیم برای آنها بارانداز و پارکینگ احداث کنیم.

اما این کارها کافی نیست در مشهد اول باید مترو به اتمام برسد و بعد هم نوسازی در ناوگان اتوبوسرانی انجام شود . ما به زودی تعداد قابل توجهی اتوبوس به ناوگان اتوبوسرانی اضافه خواهیم کرد که اگر چه اتوبوس های معمولی است اما برای اولین بار جانبازان و معلولان هم می توانند از آن استفاده کنند.

تلاش مان است ۱۰ درصد اتوبوس های قدیمی خارج شوند چون ما تعداد اتوبوس کم نداریم مشکل ما فرسودگی اتوبوس هاست و سعی داریم این ۱۰ درصد را به مناطق کم برخوردار شهر ببریم. من نمی گویم حاشیه شهرچون با این اصطلاح مخالفم.

آیا می توان گفت تا پایان سال این ده درصد اتوبوس های فرسوده از ناوگان خارج می شوند؟

- خیلی زودتر اتفاق می افتد.

ما در خصوص پارکینگ سازی هم در شهر دچار مشکلیم.در این زمینه برنامه شما چیست؟

- نزدیک به ۱۷ پارکینگ در اطراف حرم پیش بینی کردیم که هنوز ساخته نشده اما زمین هایش موجود است  در این خصوص با آستان قدس مذاکره کردیم و جناب رییسی هم دستور اکید دادند که زمین هایی که در این اطراف داریم و متعلق به آستان قدس است هر چه زودتر تحویل شهرداری بدهند تا بتوانیم آنها را پارکینگ کنیم و انشالله امسال با پارکینگ های زیادی در خدمت زایران باشیم.

 رابطه شما با منوریل چگونه است؟

- مخالفم.

چرا؟

- به همان دلیلی که نشد در کشور راه اندازی کنند.تکنولوژی های برتر آمده. الان اتوبوس هایی آمده که از کف برق می گیرد و مذاکراتی هم در این خصوص دارد انجام می شود ما می خواهیم وسیله حمل و نقل جدید تری از اتوبوس در شهر داشته باشیم که با هوای پاک هم سازگار باشد.

کنارگذر جنوبی مشهد با توجه به این که میلیاردها تومان برای آن هزینه شده اما ادامه آن توسط دادستانی به درخواست ان جی او های محیط زیست متوقف شده. به نظر شما سرانجام این پروژه به کجا می انجامد؟

 _ ببینید یک پروژه ای در طرح جامع پیش بینی شده که بتوانند سر ریز ترافیک مشهد را به آن منتقل کنند . همین الان که ما از فرودگاه می آمدیم سمت روزنامه شما بزرگراه کلانتری قفل بود . این پیش بینی در خصوص سرریز ترافیک در طرح جامع سال ۱۳۸۴ شروع شد.امروز از آن موقع ۱۲ سال گذشته .سوال من این است که چرا در این ۱۲ سال کسی معترض نشده ؟ ۲۰۰ میلیارد تومان در این طرح هزینه شده!اگر طرح مصوب است حد اقل مسئولین نباید معترض باشند. ۷۵ درصد این پروژه تمام است نمی شود بخشی از اتوبان را فضای سبز کرد . این پروژه مشکل سه و نیم میلیون نفر را حل می کند حتی سرریز ترافیک بلوار وکیل آباد هم به آن می ریزد.

آخرین تصمیم این شد آن قسمت که تا حاا انجام شده به اتمام برسد حدود ۲۵ درصد که مانده قرار شد مطالعات زیست محیطی آن انجام و به اداره کل محیط زیست آن را بررسی کند به هر حال باید کار تمام شود . نمی شود پروژه را نیمه تمام رها کرد. اما تلاش می کنیم کمترین خسارت به محیط زیست وارد شود.

الیت تبدیل شده به یک مشکل شهروندی حتی اعضای شورای شهر هم دستور اصلاح آن را دادند. تصمیم شما چیست؟

- شما تا کنون در دنیا به کلانشهری رفته اید که پارک آن بی ضابطه باشد؟لذا نمی توانیم آن را جمع کنیم. برخی جاها گرانترین جایی که می توانی بایستی جای پارک است. همه دنیا پارکینگ رایگان نیست . حالا مخالفان دو دسته اند عده ای می گویند پول نباید بدهیم که با آن مخالفیم شهرداری باید درآمد پایدار داشته باشد ضمن این که الیت برای شهرداری سودی ندارد. افرادی هم هستند که می گویند این به لحاظ احترام به شهروند جای ایراد است برای این موضوع هم داریم برنامه ریزی می کنیم که مردم پول پارک را با خودپرداز تلفن همراه بپردازند و به محض واریز کردن هزینه جای پارک ما متوجه واریزی آنها می شویم و اگر نپردازد بلافاصله جریمه می شود . جریمه اش هم بعدا روی قبض می رود.

اگر ما واقعا بخواهیم کمک کنیم شهر آباد شود باید همکاری کند. من اهل تراکم فروشی نیستم می خواهم صادقانه بگویم شهرداری نیاز به کمک مردم دارد تا بچرخد و هیچ راهی به جز درآمد پایدار نداریم . در کنار همه اینها من به شهروندان توصیه می کنم از حمل و نقل عمومی در مشهد استفاده کنند اگر خط متروی۲ را به خط ۱ متصل کنیم خیلی جاها می شود با مترو رفت الان هم بی آر تی ها خوب کار می کنند.اصلا شرایط حمل و نقل عمومی در مشهد خیلی خوب است.

من با تراکم بی ضابطه مخالفم تراکم خلاف طرح تفصیلی نمی فروشیم و به نظر من طرح تفصیلی که ما داریم تهیه می کنیم جوابگو است

برای کسانی که بی ضابطه ساخته اند برنامه دارید؟

- کمیسیون ماده ۱۰۰. ما الان ۱۱ هزار تا حکم قلع بنا داریم.

 آیا ماموران الیت بی کار می شوند؟

- اینها کارمند ما نبودند متعلق به بخش خصوصی بودند تمام کسانی که در بخش خصوصی مرتبط با شهرداری کار می کنند به نوعی خودشان را کارمند شهرداری می دانند . شرکتی با ما قرار داد می بندد حقوق کارمندانش را نمی دهد جلوی شهرداری جمع می شوند در حالیکه من حق و حقوق شرکت را داده ام. این روال خیلی بدی است که فقط در شهر مشهد باب است .

شرکت هایی هم بابت طرح میدان شهدا از شهرداری طلبکارند.  

- آنها حدود ۲۰۰ میلیارد تومان ازشهرداری طلبکارند که سه سال است شهرداری به آنها نداده من هم نمی توانم دو روزه بدهی آنها را پرداخت کنم.

بدهی آنها هم طبق قرارداد پرداخت خواهد شد.

تغییر مدیران تا چه زمانی وجود دارد؟

- تا روزی که هستم سر یک سال آنها را ارزیابی می کنم اگر موفق نشوند عوض شان می کنم قرار نیست بار انتصاب اشتباه من بر دوش مردم بیفتد. تغییراتم هم اصلا سیاسی نیست . اول توانایی فرد برایم مهم است و بعد هم پاکدستی آنها . اگر قابل دفاع باشند در هر جبه ای باید از آنها استفاده شود . تغییرات هم به اینت دلیل است که چون مدیران قبلی آنها را انتخاب کرده همیشه نگران تغییر هستند حکم آنها را عوض می کنم تا بدانند آنها هنوز مدیر ما هستند.

بحث ادغام سازمان  فرهنگی- تفریحی شهرداری در معاونت فرهنگی است . آیا این صحت دارد؟

- بحث ادغام نیست . ما در هر حوزه معاونت چند سازمان و شرکت داریم. در حوزه معاونت فرهنگی ام سازمان معاونت فرهنگی داشتیم . این سازمان خودش یک سری نیروی انسانی داشته معاونت هم به موازات همان کار می کرده الان ما گفتیم رییس سازمنان فرهنگی معاون شهردار هم هست. معاون شهردار و مدیر عامل هم هست.

مشهد برای کاهش آلودگی هوا می تواند از دوچرخه استفاده کند اما ما مسیر دوچرخه سواری نداریم آیا شما طرحی دارید؟

- مسیر دوچرخه سواری و استفاده از دوچرخه قالبا تشریفاتی است در واقع فرهنگ سازی دوچرخه سواری یک کار بسیار تخصصی است دیروز میهمان هلندی داشتیم در هلند ۳۵ درصد مردم از دوچرخه استفاده می کنند در آمستردام ۵۰ درصد . این تجربه آنها از جنگ جهانی است آخرش گفتند مسیرهای انتخاب شده مقطع است و امنیت ندارد و دوم این که کسی که دوچرخه را می برد باید برگرداند به سمت قبلی . این را هم باید هوشمند کنیم. اگر روی همراه کارتی که همه کار شهر را می خواهیم روی آن پیاده کنیم می توانیم دوچرخه را هم بگذاریم تا از طریق پوز هزینه اش را بپردازند اما باید مسیرهای درستی برای آن تعبیه گردد.

 در خصوص سرمایه گذاران خارجی در مشهد چه برنامه ای دارید؟

من خیلی به سرمایه گذاری در مشهد امیدی ندارم فقط می توانیم به سرمایه بخشی از شیعیان که  که به امام رضا هم ارادت دارند جلب کنیم.

تعدادی هم آمده اند که با آنها خوب برخورد نشده و پروزه هایشان نیمه تمام مانده و کسی به آنها جواب درستی نداده اند . الان بیشترین وقت من دارد صرف همین ها می شود که مبالغ زیادی را هم در مشهد سرمایه گذاری کرده اند.

ارتباط شما با تولیت آستان قدس در خصوص محرومیت زدایی و مباحث مربوط به زایران چگونه است؟

- یک هفته بعد از انتصابم نشستی با آقای رییسی داشتم در راستای تسهیل امکانات برای زوار الان هم با آقای بختیاری جلسه می گذاریم و در خصوص کارها توافق و تفاهم می کنیم .تا انشالله مشکلات زائران و مجاوران را حل کنیم.

قدس: به مدیریت واحد شهری اعتقاد دارید؟

- قطعا اما دولت ها علاقه ندارند سبک شوند شاید رییس دولت خودش بخواهد اما وقتی به مقامات پایین تر می رسد کسی مایل نیست از مسئولیتش کنار برودو به بخش های دیگر واگذار کنیم.

قدس: معمولا پول زیادی در شهرداریهاهست که فساد می آورد.بطوریکه د سال ۹۴ تعداد ۹۶ نفر را به عنوان کارچاق کن در شهرداری دستگیر کردند. برای جلوگیری از چنین وضعیتی چه برنامه ای دارید؟

- اولین مشکل مزایده ها و مناقصه ها ست و به زودی تمام آنها را در سایتی اعلام می کنیم یک روزی را در مشهد اعلام میکنیم که روز شفافیت شهرداری خواهد بود.

قدس: برخی شهرداری های مشهد به نوعی از فعالیت خاص خود معروف شدند مثل پل سازی یا زیبا سازی شهر شما چه پروژه عمرانی را مد نظر دارید برای خودتان؟

- من می خواهم راست گو باشم و کاری که می توانم بگویم نه کاری که نمی توانم نگویم.

قدس: برای تامین منابع مالی تان چه می کنید

- ما یک بدهکاری از مدیریت قبل داریم که حدود ۵ هزار میلیاردش مربوط به بانکها ست و ما داریم مذاکره می کنیم که یا تهاتر کنیم و یا پرداخت آنها را به تعویق بیندازیم. اگر همین طرح تفصیلی را یه خوبی اجرا کنیم مشکلات قابل حل است.

  

        

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.