هر ساله با نزدیک‌شدن به جشنواره فیلم فجر انتقاداتی که نسبت به شیوه برگزاری، نحوه اجرایی‌شدن قوانین و رویکردهای هیئت انتخاب فیلم‌ها وجود دارد، پررنگ‌تر از پیش مطرح می‌شود و سینماگران با انبوهی از مطالبات و انتقادات از روند انتخاب و داوری، پشت درهای جشنواره می‌مانند تا سالی دیگر و جشنواره‌ای دیگر. هیئت انتخاب فیلم‌ها همواره از موارد مناقشه‌برانگیز جشنواره بوده و همیشه نیز زمزمه‌های اصلاح آن وجود دارد اما تغییری حاصل نمی‌شود.

هیئت انتخاب جشنواره مستقل عمل کند

قدس آنلاین- سال گذشته محمد حیدری، دبیر سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر، در گفت‌وگو با «قدس» اظهار کرده بود که اساساً معتقدم که نباید هیئت انتخاب وجود داشته باشد بلکه باید در خودِ تیم جشنواره هیئتی باشن و به لحاظ حرفهای پاسخگوی انتخابات خود باشد زیرا می‌تواند برای انتخاب فیلمها از مشاورههای زیادی در حوزه سینما استفاده کند و این امر قطعاً می‌تواند تأثیرات بیشتری (به لحاظ کیفیت فیلمها) در انتخاب داشته باشد.

وی می‌افزاید: ما در شرایط فعلی مجبوریم نظر ۷ نفر را داشته باشیم که قطعاً سلیقه‌ آنها هم در انتخاب دخیل است و تأثیر می‌گذارد. در حالی که جشنواره فجر هم می‌تواند مانند همه جشنوارههای معتبر دنیا انتخابها را به خود جشنواره بسپارد و دبیر جشنواره باید پاسخگوی همه این انتخابها هم باشد. درست است که در این شرایط هم فیلمها بر اساس بعضی سلیقه‌ها انتخاب می‌شوند ولی این سلیقه‌ها می‌توانند متفاوت انتخاب شوند و مجموعهای از نسل جوان سینما، روانشناسان، جامعهشناسان و... در این ترکیب حضور داشته باشند. در این شرایط هم تنوع در موضوع آثار را داریم و هم از مشاوره بیشتری در انتخاب آثار برخوردار خواهیم بود.

به هیئت انتخاب اعتماد داشته باشیم

محسن علیاکبری تهیه‌کننده سینما با اشاره به اینکه در اغلب جشنواره‌های درجه‌یک سینمایی دنیا قوانین مشخصی وجود دارد، اظهار می‌کند: البته من گمان نمی‌کنم قوانین جشنواره فیلم فجر ما فاصله زیادی با قوانین جشنواره‌های بین‌المللی داشته باشد. در جشنواره‌هایی مانند کن، ونیز و برلین این شیوه از اجرا که فیلم باید برای بار اول به نمایش درآمده باشد، وجود دارد و تنها آکادمی اسکار است که فیلم‌هایی که در طول یک سال به نمایش درآمده است را در این آکادمی شرکت می‌دهد. ضمناً در همه این جشنواره‌ها هیئت انتخابی تحت نظر دبیر وجود دارد که این هیئت فیلم‌ها را انتخاب می‌کند.

وی در ادامه می‌افزاید: واقعیت این است که سال‌هاست بحث هیئت انتخاب و نگاه سلیقه‌ای آن مطرح بوده و همواره هم نارضایتی‌ها و انتقاداتی وجود داشته است. با وجود این، اعضای هیئت انتخاب زیر نظر دبیر جشنواره تعیین می شوند و همیشه نیز سعی شده افرادی انتخاب شوند که فیلم را بشناسند، با سینما آشنا باشند و اگر در پست‌های مدیریتی هستند نیز با فیلم و سینما آشنا می‌باشند. به نظرم، هیئت انتخاب امسال هم ترکیب بسیار خوبی دارد. به عنوان نمونه، سیدجمال ساداتیان از تهیه‌کنندگانی است که فیلم‌های خوبی در کارنامه‌اش دارد و مطمئناً انتخاب‌های خوبی خواهد داشت.

علی‌اکبری با اشاره به تجربه خود در هیئت داوران بیست‌ونهمین جشنواره فیلم فجر، تأکید کرد: من در یک دوره دبیر جشنواره بودم و می‌دانم که هیئت انتخاب با کار بسیار سخت و طاقت‌فرسایی روبه‌رو است. گروهی که باید حداقل روزی ۵ فیلم را با دقت ببینند تا بتوانند از میان ۱۰۰ فیلم ۲۲ فیلم خوب را انتخاب کنند. قطعاً این کار انرژی بسیاری از هیئت انتخاب می‌گیرد و مطمئنا آنها هم تلاش خود را می‌کنند که بهترین انتخاب را داشته باشند. از سویی دیگر، بهتر است که ما هم به کار آنها اعتماد کنیم. الآن هم برای قضاوت در این باره کمی زود است و باید منتظر بمانیم و نتیجه را در جشنواره ببینیم.

فلسفه برپایی جشنواره چیست؟

ابوالفضل جلیلی، کارگردان سینما، با مطرح‌کردن یک سؤال در ابتدای سخنان خود، گفت: بد نیست بدانیم اولین بار جشنواره به چه منظوری شکل گرفت؟ نخستین بار در فرانسه و ایتالیا تعدادی از کارگردانان مؤلف، آوانگارد و دلسوز دنیا در فستیوال‌هایی تحت عنوان کن و ونیز گفتند که فیلمسازان مطرح و اندیشمند دنیا را دعوت کنیم؛ آن‌هایی که به هر دلیلی امکان نمایش فیلمشان را ندارند، بیایند و اینجا فیلمشان را نمایش دهند و با یکدیگر تبادل افکار کنیم؛ فیلم های قوی و مؤثری را که مسئله همه دنیاست نمایش دهیم. انتخاب آنها صرفاً بر اساس قدرت فیلم است، مانند آلودگی محیط زیست که مورد نظر همه مردم دنیاست.

وی در ادامه می‌افزاید: من به بیش از ۵۰ جشنواره دنیا رفته‌ام. فستیوال‌هایی مانند کن، ونیز و اسکار قدرت بسیاری دارند و بر اساس قانون اداره می‌شوند و حرفی برای گفتن دارند. پیشنهادم این است که چون در طول سال جشن‌هایی مانند حافظ و جشن منتقدان و خانه سینما برگزار می‌شود، جشنواره فجر را به‌صورت بین‌المللی برگزار کنیم و حداکثر یکی دو فیلم ایرانی در آن نمایش دهیم و مابقی از سینمای جهان باشد. ما پیش از انقلاب جشنواره جهانی فیلم تهران داشتیم که بزرگان سینمای دنیا افتخار می‌کردند که در این جشنواره شرکت کنند. متأسفانه امروز نمی‌توانیم چنین جشنواره‌ای داشته باشیم. جشنواره ما بین‌المللی نیست و در دنیا هیچ ارزشی ندارد. آن میهمان خارجی که به جشنواره می آید، می‌خواهد اینجا تفریح کند و اصفهان و شیراز را ببیند.

جشنواره تأثیرگذاری نداریم

وی می‌افزاید: با این اوصاف بیاییم جشنواره را داخلی برگزار کنیم. به نظرم، جشنواره می‌تواند هیئت انتخاب داشته باشد و باید هم داشته باشد به شرطی که سیاسی نباشد و قدرت و حرف فیلم را در نظر بگیرد. هر سال مدیر جشنواره در حال عوض‌شدن است. کدام جشنواره‌ای در دنیا این‌قدر مدیر عوض می‌کند. ما لحظه‌به‌لحظه مدیر عوض می‌کنیم. کسی هم که می‌آید، کارش را می‌داند ولی نگرانی‌ها و ترس‌هایی دارد که او را از انجام کار بازمی‌دارد. دوره دبیری جشنواره باید ۱۰ ساله باشد. مدیر جشنوارهای در فرانسه ۳۰ ساله است و آن فرد برای خودش یک برند شده است اما ما اینجا هر سال مدیر عوض می‌کنیم.

جلیلی تأکید می‌کند: متأسفانه من فیلم فجر را جشنواره مستقل، قوی و تأثیرگذاری نمی‌بینم. این یک جشنواره توریستی است که خارجی‌ها می‌آیند و می‌روند. وزارت ارشاد باید تکلیفش را با اصل سینما و جشنواره مشخص کند. محست

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.