قدس آنلاین-رکود، واردات بی رویه، ضعف اعتبارسنجی مشتریان چکهای اقتصاد رابرگشت میزند؛ حدود ۶سال از رکود مستمر ودامنه دار در بخشهای مختلف اقتصادی از جمله تولید وصنعت میگذرد و این موضوع بسیاری از بنگاههای اقتصادی را درگیر خود کرده است. به گفته فعالان بازار، در شرایط فعلی اندکی از تولیدکنندگان وصنعتگران وحتی کسبه توانستهاند در این به اصطلاح «کاهو بازار» با قرض و وام وتسهیلات و چک بازی واحد خود را سرپا نگه دارند واین در حالی است که کارشناسان اقتصادی هم افزایش چکهای برگشتی را نشانه تشدید رکود میدانند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که این افزایش چکهای برگشتی مانند یک دومینو عمل کرده وتمام بخشهای اقتصادی را که مانند یک زنجیر به هم وابسته هستند به چاله رکود کشانده است.
از سویی به گفته این کارشناسان، وقتی در یک بازار با پدیده انباشت کالا و به تبع چکهای برگشتی انبوه مواجه میشویم بازارهای دیگر هم قدرت وکارکرد خود را در محیط فضای کسب وکار از دست میدهند که این مسئله نیز یکی دیگر از علل رکود در کشور است.
به گزارش نود اقتصادی، افزایش چکهای برگشتی در ۱۰ ماهه امسال رکورد ۱۸ ساله را شکسته است به طوری که در سال ۱۳۷۸درصد چکهای برگشتی ۸۸/۵ درصد بوده اما در ۱۰ماهه سال ۹۶این میزان به ۶۳/۱۵درصد رسیده است که نشان میدهد وضعیت اقتصادی با توجه به توسعه فضای کسب وکار درسال ۹۶نسبت به سال ۷۸ وخیمتر شده است.
این مسئله در حالی است که فقط در دی ماه سال ۱۳۹۶ درکل کشور بالغ بر ۶/۹ میلیون فقره چک به ارزشی حدود ۶۶۵ هزار میلیارد ریال مبادله شد که از این تعداد، بالغ بر ۴/۱ میلیون فقره چک به ارزش حدود ۱۲هزار و ۹۰۰میلیارد تومان برگشت داده شده است.
* کدام بخشهای اقتصادی مشکل دارند؟
در این زمینه دوست حسینی کارشناس خبره اقتصادی با بیان این که شاخص رقم چکهای برگشتی نشانه رکود در بازارهای مختلف است به خبرنگار ما گفت: هر چه میزان رکود اقتصادی در کشور بیشتر شود به طور قطع تأمین و وصول چکها نیز با مشکلات متعددی مواجه خواهد شد واز سویی حجم معاملات نقدی وگردش نقدینگی بشدت کاهش مییابد که این به ضرر اقتصاد کشور است.
این کارشناس امور بانکی با اشاره به این که معمولاً در شرایط رکود فروشندگان به صورت اعتباری ومدت دار کالا ومحصولات خود را با چک به مشتری میفروشند، خاطرنشان کرد: هم اکنون تأثیر این میزان چک برگشتی در حوزهایی مانند صنایع فولادی وفلزی، پوشاک ونساجی، صنایع مرتبط با بخش مسکن مشهود است که بخشی از مشکلات این صنایع مانند نساجی وپوشاک به دلیل واردات بی رویه است.
وی اظهارداشت: از سویی یکی از دلایل افزایش چکهای برگشتی این است که اگر بانکها بر اساس قانون تجارت پرداخت این چکها را حتی قبل از موعد تقبل میکردند با چنین مشکلاتی مواجه نمیشدیم واین در حالی است که در حوزه تجارت بین الملل به دلیل تضمین اعتباری این پرداختها از سوی بانکها چنین مشکلاتی وجود ندارد.
دوست حسینی تصریح کرد: اصولاً در کشورهای خارجی بانکها چکهای مشتریان را از نظر اعتباری تضمین میکنند وچکهای مشتریان را خودشان پاس میکنند ودر زمان سررسید آن را از مشتریان خود دریافت میکنند که این کار میتواند در قالب پول نقد و تسهیلات محسوب شود.
وی تصریح کرد: در ایران نیز بانکها میتوانند با درجه بندی مشتریان خود این کار را انجام دهند، اما فعلاً بانکها پاس کردن چک مدت دار را برعهده نمیگیرند.
* رکود علت افزایش چکهای برگشتی
یک کارشناس امور بانکداری نیز با بیان این که رکود طی سالهای اخیر فراگیر شده و تمام بخشها را در برگرفته است به خبرنگارما گفت: ماجرای چکهای برگشتی همان موضوع پرداختهای اعتباری است که به عنوان مثال تولیدکننده برای خرید مواد اولیه درخواست مدت زمان پرداخت پول از فروشنده دارد.
محمد جعفری نژاد با بیان اینکه خریدار مواد اولیه یا کالا ومحصول با در نظر گرفتن این زمان اقدام به فروش تولیدات ومحصولات میکند تا بتواند با سود بردن اصل مبلغ را به صاحبان کالا ویا محصول برگرداند که این جزو ذات فعالیتهای اقتصادی است، اظهارداشت: بیشتر دلایل استفاده از چک در کشور نیز به همین مسئله وقفه زمانی بر میگردد؛ اما زمانی که فعالان اقتصادی میخواهند تولیدات، محصولات وکالاها را در زمان رکود بفروشند این مسئله منجر به افزایش موجودی انبار وانباشت کالا میشود واز سویی به علت نبود قدرت خرید مردم پول به چرخه اقتصادی وبازار بر نمیگردد که در نتیجه چکهای برگشتی افزایش مییابد.
این کارشناس امور بانکداری با اشاره به دلایل دیگر افزایش چکهای برگشتی نیز گفت: بانکها نیزبدون اعتبار سنجی چک را در اختیار مشتری قرار میدهند؛ بنابراین افرادی هم از این مسئله سوءاستفاده میکنند که البته این موضوع به نقص قوانین ومقررات بانکی بر میگردد. وی خاطرنشان کرد: متأسفانه اکنون رکود، سراسری شده وهمه بخشها را در برگرفته که به همین دلیل نیز رکود منجر به تعدیل نیروی کار وبیکاری واز سویی کاهش قدرت خرید میشود که باز این چرخه رکود را عمیقتر میکند.
نظر شما