بندرعباس-پل تاریخی لاتیدان که به طولانی‌ترین پل تاریخی ایران نیز شهرت دارد در سال ۱۳۷۲ بر اثر وقوع سیلاب در نزدیکی روستای نیم کار شهرستان خمیر از خاک بیرون آمد.

«لاتیدان» پلی ورود به تاریخ مبارزه با استعمار

این پل با ۵۰۰ سال قدمت و طول یک کیلومتر دارای ۲۳۳ دهانه بوده که امروزه تنها ۳۳ دهانه آن سالم و بیش از ۲۰۰ متر آن قابل احیاء است.

بخش‌هایی از این پل در سالهای ۱۳۷۹ و ۱۳۸۶ در دو مرحله با هزینه ۸۰ میلیون تومان مرمت شده است. برای دیدن طویل‌ترین پل ایران باید به جنوب ایران و استان هرمزگان سفر کنید.

در ۵۰ کیلومتری غرب بندرعباس روی رود «کول» پلی بسیار بلند و طویل ساخته شده است که برای تجسم اندازه آن کافی است بدانید طول پل لاتیدان حدود سه برابر سی و سه پل اصفهان است.

عرض پل لاتیدان به دلیل طولانی بودن آن در بخش‌های مختلف متغیر است. یکی از اصلی‌ترین دلایل تخریب قسمت میانی پل، نبود امکان ساخت پی و شالوده محکم برای آن به دلیل شدت جریان آب رود است.

مصالح به کار رفته در ساخت این پل سنگ‌های تراش نخورده و ناهمگون است که توسط ملاط به یکدیگر متصل شده‌اند.

این پل ظاهراً در زمان شاه عباس اول و در جریان احداث جاده کاروان رو ساخته شده و نقش موثری در نقل و انتقال نیرو و تدارکات برای باز پس گیری منطقه خلیج فارس از استعمارگران پرتغالی داشته است.

رودخانه کول از رودهای پر آب منطقه بوده و در این محل دارای بستر عریض و طغیان‌های فصلی است. بر همین اساس، در مسیر جاده کاروان رو، احداث پلی طویل بر بستر رودخانه ضرورت داشته است.

جاذبه گردشگری

یکی از جاذبه های تاریخی استان هرمزگان پل لاتیدان است که در روزگار خود مسیر لشکرکشی سرداران ایرانی بوده و تاریخ رویارویی با استعمارگران را در خود نهفته دارد.

 شهرستان بندرخمیر در منطقه پست جلگه ای کرانة شمالی تنگه خوران در شمال جزیرة قشم قرار دارداز تاریخ بندرخمیر اطلاع چندانی در دست نیست و در حدود دو قرن پیش ، سیاحان و محققان از این بندر بازدید کرده بودند تعداد سکنة بندر خمیر را چهارصد خانوار ذکر کردند که کلاً کارگران معدن گوگرد بوده اند.

در دوردان قاجار بندر خمیر از بنادر مهم خلیج فارس به شمار می آمد که ساکنان آن بیشتر شافعی مذهب و از عشایر مختلف عرب بودند و تا بصره و حتی بنادر هند رفت وآمد می کردند.

پل لاتیدان  یکی از بی نظیر ترین نمونه های پل سازی تاریخی کشور است چرا که در میان دهانه های این پل، چشمه اتاق هایی در دو اشکوب ساخته شده و بر زیبایی این سازه، افزوده است.

پل لاتیدان یکی از شاهکارهای دوره صفوی محسوب می شود و در حال حاضر ۲۳۰ متر از طول و ۳۰ دهانه از آن باقی مانده استاین سال‌ها در زیر خاک مدفون بود تا اینکه در اثر سیلاب در نزدیکی روستای کلمتلی بندرعباس در سال ۱۳۷۲طولانی ترین پل تاریخی ایران از زیر خروارها خاک بیرون آمد.

رودخانه کول دارای بستری  رسوبی و غیر مستحکم است از این رو مهندسان پل لاتیدان برای جلوگیری از شسته شدن پایه ها براثر آبرفت رسوبات برای هر پایه پی جداگانه احداث کرده اند تا پل دربرابر بستر رسوبی رودخانه ماندگار شود.

هرچند امروزه دیگر از عبور آب‌های سیل‌آسای بارانی از زیر این پل خبری نیست و این سازه تاریخی کاربری خود را از دست داده اما  قرار گرفتن در مسیر چند آبراهه موجب شده تا حجم قابل توجهی آب از زیر پل بگذرد و موجب تخریب و فرسودگی این بنا می‌شود.

با گذشت بیش از دو دهه از بیرون آمدن پل لاتیدن از زیرخاک تاکنون اقدامات موثری برای بازسازی، استحکام بخشی و نگهداری از این انجام نشده و اقدامات صورت گرفته در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۶ دردی از فرسودگی پل دوا نکرده است.

وعده بازسازی

اوایل سال بود که معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان از آغاز عملیات مرمت پل لاتیدان خبر داد و گفت:امسال مبلغ ۲میلیارد ریال ازمحل اعتبارات ملی برای مرمت پل تاریخی لاتیدان اختصاص یافته است.

اشکان مختاری با بیان اینکه این پل با ۲۲۳ دهانه و بیش از یکهزار متر طول ، طویل ترین پل تاریخی ایران است، افزود: پل لاتیدان یکی از شاهکارهای دوره صفوی محسوب می شود و در حال حاضر ۲۳۰ متر از طول و ۳۰ دهانه از آن باقی مانده است.

اکنون بیش از یک سال از وعده مدیرکل میراث فرهنگی و تعیین اعتبار برای بازسازی پل لاتیدان می گذرد از این رو انتظارمی رود عملیات استحکام بخشی و بازسازی این سازه تاریخی آغاز شود چرا که هر آن احتمال می رود اثری که سال ها خود را در برابر ناملایت جوی حفظ کرده در اثر باران های سیل آسا نابود شود

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.