قدس:سکونتگاه‌های فرسوده و دارای سکنه که در مواردی بیش از نیمی از جمعیت شهرهایی مانند تبریز را در خود جای‌داده‌اند در شرایطی مورداستفاده به‌عنوان سکونتگاه اصلی محسوب می‌شوند که طبق اظهار زمین شناسان و دوایر مسئول در این بخش دارای جغرافیایی با گسل‌های فراوان بوده و اساساً منطقه‌ای زلزله‌خیز محسوب می‌شود.
واضح است که بافت‌های فرسوده شهری نیز به دلیل فرسایش ایام و کاهش استقامت آن‌ها در برابر زلزله و تکانه‌های زمین آسیب‌پذیر بوده و برای سکونت خطرناک به شمار می‌روند.
نوسازی بافت فرسوده که سال‌ها ذهن متولیان آن را درگیر کرده است هنوز به سرانجامی نرسیده و بنا بر گفته شهردار تبریز ساماندهی بافت‌های فرسوده به شکل زیرساختی نیست.
ایرج شهین‌باهر گفته است: « تعارف نداریم، ۲۰۱۸ که سهل است تا ۲۰۲۰ هم نمی‌توانیم بافت فرسوده را تخریب و نوسازی نماییم و این امر اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه کار را شروع و بخشی را ساماندهی کنیم»
وی اظهار می‌کند: در سال‌های گذشته نیز اتفاق خاصی در این حوزه رخ نداده است، بعضاً حرف‌هایی زده‌شده و یا آنکه حرکت‌های جزئی انجام‌گرفته است.
روستائیان در معرض خطر
رئیس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان آذربایجان شرقی بابیان اینکه در تبریز ۴۴ هکتار بافت فرسوده داریم اظهار کرد: ساختمان‌های فرسوده شهری هم به لحاظ قدمت ساختمان و رعایت نشدن آئین‌نامه‌ها مخاطره‌آمیزند.
۵۰ درصد جمعیت تبریز در بافت فرسوده و حاشیه شهر زندگی می کنند و بنا بر گفته کارشناسان مقاوم سازی ساختمان های بالای ۳۰ سال سن ضروری استعلی طوماری با اشاره به حوادث تلخ کرمانشاه عنوان کرد: مردم باید عبرت گرفته و صرفاً به دنبال ساخت‌وساز ارزان نباشند و این‌گونه نشود که کیفیت فدای موارد دیگر شود، چراکه خدمات مهندسی که شامل هشت مهندس و مجری است، یک درصد هزینه ساخت‌وساز را نیز شامل نمی‌شود، ازاین‌رو هرگز نباید خدمات مهندسی را در ساخت‌وساز نادیده گرفت.
وی ادامه داد: ساختمان‌هایی که در طول ۲۰ سال گذشته ولی بر اساس آئین‌نامه‌های قبلی احداث‌شده‌اند، هم می‌توانند مخاطره‌آمیز باشند و لذا به بهسازی لرزه‌ای و مقاوم‌سازی نیاز دارند.
طوماری اظهار کرد: تنها در مورد ساختمان‌هایی که بر اساس آئین‌نامه‌های جدید و تحت نظر سازمان نظام‌مهندسی احداث‌شده‌اند، کمترین دغدغه راداریم.
وی تعداد ساختمان‌های از این نوع را ۳۰ درصد ساختمان‌های موجود عنوان کرد و درعین‌حال گفت: مقاومت این ساختمان‌ها به این معنا نیست که در صورت وقوع زلزله با هر مقیاسی هیچ‌گونه اتفاقی نمی‌افتد.
وی همچنین با اشاره به بافت روستایی نیز اظهار کرد: در ساختمان‌های روستایی کمترین ضوابط رعایت نشده و به‌شدت مخاطره‌آمیز هستند ضمن اینکه امکان دسترسی در برخی روستاها در زمان بحران کم است.
طوماری بابیان اینکه ساختمان‌های روستایی در زمان زلزله بیشترین خسارت را می‌بینند، گفت: در زلزله ارسباران علاوه بر خسارت روحی و تبعات اجتماعی ۱۰ هزار میلیارد ریال خسارت وارد شد.
نظارت‌های صوری
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تبریز هم بابیان اینکه مجریان ساخت‌وساز به‌واسطه حق‌الزحمه پایین، صوری شده‌اند اظهار داشت: ۳۰ هزار عضو نظام‌مهندسی ساختمان در استان به‌عنوان شغل اصلی به وظیفه نظارت نگاه نمی‌کنند.
محمد عزتی با اشاره به اینکه ۵۰ درصد جمعیت تبریز در بافت فرسوده و حاشیه شهر زندگی می‌کنند بیان کرد: مقاوم‌سازی ساختمان‌های بالای ۳۰ سال سن ضروری است و باید با آئین‌نامه‌ها منطبق داده شوند.
وی با اشاره به اینکه در کنار خدمات روزمره، اجرای طرح‌های عمرانی و مسیر گشایی‌ها انتظار عمومی از شهرداری‌ها نظارت برساخت و سازهاست، خاطرنشان کرد: از ابتدای دهه ۱۳۶۰ شهرداری‌ها را از منابع دولتی محروم کردند و درآمدهای خارج از عرف بنا گذاشته شد.
وی بابیان اینکه ماده ۱۰۰ مانع تخلف‌های ساخت‌وساز نشده است، اظهار کرد: تا زمانی که برای تخلف‌های ساختمانی جزای کیفری لحاظ نشود ادامه خواهد داشت.
عزتی با اشاره به اینکه اخذ عوارض نوسازی ضمانت اجرایی ندارد و تا زمانی که فردی قصد معامله نداشته باشد، عوارض پرداخت نمی‌کند، گفت: نسبت به سال ۹۲ ساخت‌وساز در تبریز ۷۵ درصد کاهش‌یافته و تعداد صدور پروانه از ۴ هزار واحد به یک هزار واحد در سال رسیده است.
وی با اشاره به اینکه شهرداری نیازمند درآمد پایدار است، گفت: تا زمانی که مدیریت درآمد و هزینه برای شهرها ایجاد و وظایف تفکیک نشود، مشکلات موجود رفع نخواهد شد .
عزتی بابیان اینکه میانگین عمر ساختمان‌های تبریز ۲۰ سال است، گفت: تبریز با وجود جایگاه دوم خدمات شهری در رتبه ۶ جمعیتی قرار دارد و تا زمانی که پخشایش اعتبار بر مبنای جمعیت باشد همین وضعیت ادامه دارد.
وی با تاکید بر اینکه اعتبار باید بر اساس نقش شهرها تعیین شود، گفت: جایگاه جمعیتی تبریز به واسطه سوق یافتن جمعیت این کلانشهر به شهر جدید سهند و شهرهای اطراف است.
نظر شما