به گزارش خبرنگار اقتصادی قدس آنلاین، ریزش قیمت دلار در بازار ایران افکارعمومی را غافلگیر کرده است، اما این پرسش را هم مطرح کرده است که چگونه می‌توان روند کاهشی را تا رسیدن به قیمت واقعی و ترکیدن حباب موجود ادامه داد.

از نگاه کارشناسان بازار پول وسرمایه، تکانه‌های شدید دلار در نیمه اول سال جاری، از منطق و مدل‌های اقتصادی فاصله داشت و بیشتر به هیجان و رگه‌هایی ازشیطنت آمیخته بود.

افزایش پنج برابری نرخ ارز در یک بازه زمانی ۶ ماهه که روی موج رسانه‌های بیگانه و فضای مجازی عملیاتی شد، هم اکنون به زمین سخت خورده و ده‌ها تن را به خاطر از دست رفتن ارزش دارایی دلاری شان راهی بیمارستان کرده است.

طی دو روز اخیر ارزهای خانگی که مبلغ آن تا ۳۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود برای فروش به حاشیه خیابان‌ها آمده و باعث ازدحام فروشندگان شده است. 

منطق حکم می‌کند، بانک مرکزی در چارچوب اختیاراتی که گرفته است، درقالب مداخله‌های علمی و مؤثر، اجازه ندهد دلالان یک بار با فروش ارز گران به مردم و بار دیگر با خرید دلار ارزان از شهروندان، به سودهای نجومی برسند. بحث سپرده‌گذاری ارزی، اعتماد بخشی به مردم و تقابل با سفته‌بازان، می‌تواند بازار ارز و به تبع آن بازارسکه و طلا را آرام کند. امروز که پول ملی درحال رویش دوباره است، باید بهترین گزینه را انتخاب کرد که از دیدگاه کارشناسان به بررسی راه‌های آن می‌پردازیم. 

یحیی آل اسحاق، رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران معتقد است که دولت باید بازار ارز را به سمت قیمت واقعی آن که حدود ۷۰۰۰ تومان است، هدایت کند. به گفته وی، دولت باید به گونه‌ای بازار ارز را مدیریت کند که نرخ دلار به کمتر از ۱۰ هزار تومان یعنی حدود ۷۰۰۰ تومان برسد و پس از آن کنترل‌ها و نظارت‌های خود را بر این بازار به گونه‌ای اعمال کند که قیمت‌ها تثبیت شود.

 تاریخ مصرف فشارهای اقتصادی 

علی یونسی کارشناس اقتصادی نیز بر این باور است که فشارهای اقتصادی علیه ایران تاریخ اعتبار دارد و با همراهی مردم نرخ دلار آرام آرام به سمت فضای تعادلی خود برمی گردد چراکه از نظر علمی، تحریم و فشار اقتصادی یک عمر مفید دارد که وقتی از آن عمر مفید بگذریم، کارآیی خود را از دست داده و برای کشور تبدیل به فرصت خواهد شد.به گفته وی، این روند کاهش قیمت دلار هرچند ممکن است تا ۱۴ آبان با نوسانات افزایشی یا کاهشی همراه باشد، ولی در مسیر بلندمدت کاهش قرار گرفته است و اینکه در واقع به چه عددی برسد، تابع عملکرد مردم و دولت است. 

به گفته وی، افرادی که هیجان‌زده به سمت خرید دلار رفتند، باید آرام آرام به سمت فروش دلار حرکت کنند، دولت هم باید از طریق تقویت تولید و توسعه صادرات به سمت ثبات حرکت کند.

 کنترل فعالیت‌های غیرمولد 

دکتر ارشدی اقتصاددان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: سیاست گذاری‌های دولت نقش مهمی در بالا رفتن قیمت ارز داشت و در حال حاضر نیز شاهد هستیم با مداخله بانک مرکزی، قیمت‌ها روند نزولی گرفته چون ظاهراً بازارها اشباع شده و جامعه نیز دیگر کشش ندارد.

وی با اشاره به اینکه حمایت از بخش مولد اقتصادی منجر به افزایش تولید و تقویت پول ملی و کاهش قیمت ارز به صورت واقعی می‌شود، افزود: برای اینکه قیمت ارز کنترل و سپس تثبیت شود، دولت باید حجم بالای نقدینگی را به سمت تولید هدایت کند و بازدهی بازارهای مختلفی که قابلیت سفته بازی را دارد، کم کند؛ به عبارت دیگر بهترین نحوه حمایت دولت از تولید و کنترل نرخ ارز، نظارت و کنترل بر فعالیت‌های غیرمولد اقتصادی و مقابله با فعالیت‌های سودآور و مضر به حال اقتصاد است که در جذب سرمایه در رقابت با بخش تولیدی قرار گرفته است.این کارشناس اقتصادی با تأکید براینکه درحال حاضر اقتصاد پاداش اجتماعی به بخش غیرمولد می‌دهد و هزینه‌های اجتماعی آن نصیب بخش مولد می‌شود، افزود: هرچند در شرایط موجود پایین آمدن قیمت ارز ناشی از دخالت‌های دولت است، ولی در طولانی مدت برای پایداری و ثبات نرخ ارز باید نهادهای مالی و پولی همه در خدمت تولید باشند، فعالیت بورس نیز در این حوزه به ثبات نرخ ارز کمک می‌کند، درعین حال در کوتاه مدت برای جذب نقدینگی باید از سپرده ارزی استفاده کرد. وی تأکید کرد: سپرده ارزی این اطمینان را به مردم می‌دهد که منابع مالی‌شان به همین شکل ارزی باقی مانده و با سود به آن‌ها عودت داده می‌شود. با این کار دلارهای خانگی سپرده گذاری شده و منابع ارزی به جای خروج از کشور حفظ می‌شود.

وی تصریح کرد: همچنین باید مراقب بود که دیگر بازار ارز امنیتی نشود، بستن صرافی‌ها هم کار اشتباهی بود که انجام شد، مردم باید بتوانند آزادانه مبادله کنند و در عین حال باید برخورد قهری با دلال‌ها در دستورکار باشد چراکه رفتار این قشر، فضای عمومی جامعه را به سمت التهاب در بازار و رفتارهای احتکاری سوق می‌دهد.

  بازار آزاد قاچاق است

دکتر حسین صمصامی اقتصاددان و سرپرست سابق وزارت اقتصاد و دارایی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه قیمت واقعی دلار ۱۲ یا حتی ۸۰۰۰ تومان نیست، بلکه همان ۴۰۰۰ تومان است، تأکید دارد: نفس کار کنترل ارز توسط دولت درست، اما شیوه آن غلط است.

صمصامی با تأکید بر اینکه بازار آزاد که همه نیروی دولت را گرفته یک بازارغیررسمی است، ولی دولت با چراغ سبزی که نشان داده باعث شده همه مردم و دلالان آنجا خرید و فروش کنند، تصریح کرد: طبق بند دو اطلاعیه شماره یک مورخ ۲۱ فرودین ۹۷ هر گونه خرید و فروش ارز خارج از سیستم بانکی و صرافی‌های مجاز قاچاق است.از این رو این بازار آزاد قاچاق است و اگرچه مردم نباید در این بازار مبادله‌ای داشته باشند، اما شرایط طوری چیده شده که مردم به سمت آن هدایت می‌شوند و هم به خطر افزایش و هم کاهش ارز ضررهای هنگفت می‌کنند.

سرپرست سابق وزارت اقتصاد افزود: اگر دولت این بازار را قاچاق اعلام می‌کرد، خیلی از مردم وارد این بازار نمی‌شدند. اینکه دولت به بازار چراغ سبز نشان داده، غلط است و بعد دولت در همین بازار قاچاق دخالت می‌کند و با تزریق ارز قیمت را می‌شکند که این کار اشتباه است. راهکار این است که بساط این بازار را جمع کند و درعوض سیستم ارزی تخصیص ارز را دقیق کند، نیازهای اساسی و قانونی موردنیاز کشور را اولویت‌بندی کند و ارزش را تخصیص بدهد و از آن طرف هم پیمان سپاری شدید کند تا ارز وارد کشور شود. این اگر اتفاق بیفتد و نیازها در سیستم رسمی تأمین شود، سیستم غیررسمی خود به خود تضعیف شده و نرخ در آن کاهش پیدا می‌کند.

وی همچنین تأکید کرد: دولت باید در شرایط فعلی که اقتصاد در حالت جنگی قرار دارد، پست‌های ایست و بازرسی در گلوگاه‌های اصلی اقتصاد بگذارد تا از این شرایط خلاص شود. 

 بازار چهارراه استانبول را باید از رسمیت انداخت

یک استاد اقتصاد بین‌الملل نیز تصریح کرد: ما باید این بازار سوم یا بازار سیاه را از لحاظ روانی بی‌ارزش کنیم زیرا بازار چهار راه استانبول عملاً هیچ نقشی در اقتصاد کشور ندارد و فقط تأثیر روانی بر روی کالا و اقتصاد کشور می‌گذارد. 

جمشید عدالتیان افزود: تأثیرگذار واقعی همان سامانه نیما با ارز ۸۰۰۰ تومانی است؛ در واقعیت نه کسی با ارز ۲۰ هزار تومانی کالا تولید می‌کند و نه اصلاً این ارز در مقیاس بزرگ خریدار دارد، این بازار فقط به درد سفته بازی می‌خورد.

انتهای پیام/