گروه فرهنگی قدس‌آنلاین/ جواد شیخ الاسلامی: جایزه ادبی قیصر امین پور جایزه‌ای غیردولتی است که به منظور معرفی آثار برگزیده شاعران جوان زیر عنوان جایزه کتاب سال به همت دفتر شعر جوان و به مناسبت سالروز درگذشت قیصر امین پور (۸ آبان) برگزار می‌شود. این جایزه به شاعران برگزیده‌ای اهدا می‌شود که سن آن‌ها کمتر از 30 سال باشد و همچنین نوبت اول چاپ اثرشان مربوط به سال برگزاری باشد.
به گزارش قدس در دومین جایزه ادبی قیصر امین پور، میلاد عرفان‌پور، مؤلف مجموعه شعر «تماشایی» و حسین دهلوی مؤلف مجموعه‌غزل «آشفتگی» دو شاعری بودند که کتاب آن‌ها به طور مشترک در بخش «کتاب سال شعر کهن» برگزیده شد.
میلاد عرفان‌پور
عرفان‌پور با اعلام اینکه در مسیر نجف به کربلا از برگزیده شدنش در جایزه قیصر امین‌پور اطلاع پیدا کرده است، گفت: آن شب دو اتفاق خوب برای من افتاد؛ یکی پیش از اینکه این خبر به من برسد یک شاعر جوان و بسیار مستعد را در همان موکب‌های بین راه شناختم. ایشان بسیار ابراز محبت کرد و گفت که سال‌هاست کتاب‌های بنده را می‌خواند و به رباعی علاقه‌مند شده است. رباعی‌های بسیار خوبی هم برای من خواند که بسیار انرژی گرفتم. اتفاق خوب دیگر خبر برگزیده شدن در جایره قیصر امین‌پور بود.
شاعر مجموعه شعر «درباره تو» با تأکید بر این نکته که کشف استعدادهای جوان بسیار ارزشمندتر از جوایز جشنواره‌هاست، افزود: یافتن آن شاعر جوان خیلی برای من دلچسب‌تر و شیرین‌تر از خبر برگزیده شدنم بود. من معمولاً از این اتفاق‌ها خیلی خوشحال‌تر می‌شوم، چرا که جوایز می‌آیند و می‌روند اما پیدا کردن شاعران بااستعداد و خوش آتیه در شعر، می‌تواند انرژی لازم برای استمرار در این مسیر را به انسان بدهد. عرفان‌پور تأکید کرد: یکی از دلایلی که من در سال‌های اخیر شعر گفتنم ادامه پیدا کرده و چشمه شعرم نخشکیده است، همین ارتباط داشتن با شاعران جوان بوده است. دلیل دیگر هم شعر گفتن برای هیئت است که به کارم برکت می‌دهد. شک ندارم اگر من در حوزه شعر هیئت فعال نبودم این برکت را در کارم نمی‌دیدم.
شاعر مجموعه شعر «از آخر مجلس» درباره کتاب «تماشایی» اظهار کرد: مجموعه شعر تماشایی در سه قالب نیمایی، غزل و رباعی منتشر شده است. حدود 70 رباعی، 40 نیمایی و 20 غزل در این کتاب است و توسط انتشارات «شهرستان ادب» منتشر شده است. غزل‌ها و نیمایی‌های این کتاب حاصل چهار پنج سال گذشته و رباعی‌ها بیشتر حاصل سال 96 هست.
جوان‌ترین نامزد جشنواره «قلم زرین» درخصوص استفاده از قالب‌های متنوع شعری گفت: شاعری که فقط رباعی یا غزل می‌گوید از امکانات و فرصت هایی که سایر قالب‌ها در اختیارش قرار می‌دهند بی بهره می‌ماند. موفقیت شاعری که تک‌قالبی کار می‌کند خیلی زیاد نیست. شاعران برجسته ما هم در طول تاریخ فقط در یک قالب محدود نشده‌اند. البته استثنا هم داریم، مثل خیام که از او فقط رباعی مانده است. اگرچه به احتمال زیاد خیام در قالب‌های مختلف شعر نوشته و فقط رباعی‌های او باقی مانده است. برای همین من احساس می‌کنم غزل گفتن و نیمایی گفتن و ترانه گفتن و حتی نوحه گفتن به رباعی کمک می‌کند؛ درواقع قالب‌ها هم‌افزایی دارند.
میلاد عرفان‌پور درباره حضور اندیشه در غزل‌ها و نیمایی‌های تازه‌اش گفت: طبیعتاً نگاه شاعر در همه قالب‌ها معمولاً یکی است؛ اگرچه غزل کمی متفاوت است؛ یعنی طبیعتاً شاعری که در قالب غزل شعر می‌گوید باید اقتضائات آن را رعایت کند و در رباعی هم همین‌طور. شاعر اقتضائات مختص به هر قالب را باید رعایت کند اما اندیشه کلی شاعر معمولاً همان اندیشه است. حالا ممکن است در غزل اندیشه تغزلی‌تر بیان شود، در رباعی حکمی‌تر و فصیح‌تر و یا در قالب‌هایی مثل مثنوی روایی و حماسی تر. اما باید گفت اقتضای قالب‌ها چندان روی اندیشه شاعر تأثیر نمی‌گذارد و این تفاوت بیشتر در نوع بیان آن اندیشه وجود دارد.
برگزیده جایزه قیصر امین پور درباره مضامین کتاب تماشایی افزود: در کتاب تماشایی مانند سایر کتاب‌های من مضامین و موضوعاتِ مختلفی برقرار است، چراکه بنده اعتقاد دارم شاعر باید آیینه زندگی خودش باشد و زندگی هم پر از حالت‌های متنوع و همراه با تفکر در موضوعات مختلف است. از این جهت بخشی از کتاب تماشایی عاشقانه است، بخشی آیینی، بخشی فلسفی و حکمی و عرفانی و بخشی هم به طبیعت و موضوعات دیگر می‌پردازد. البته شاعر خیلی پیش‌اندیشی ندارد که من کتاب بعدی‌ام را در چه موضوعاتی بسرایم. بیشتر حال و هوای ذهن و زندگی شاعر، در همان سال هایی است که دارد زندگی می‌کند و شعر می‌نویسد. به شخصه این تنوع موضوع و تنوع حس و حال و فضا را دوست دارم. سرایش شعر در قالب‌های نیمایی و رباعی یا غزل باعث این تنوع می‌شوند.
شاعر مجموعه شعر «چاره‌ها» درخصوص ظرفیت‌های قالب نیمایی گفت: نیمایی قالب بسیار پرظرفیت و غریبی است. با اینکه زمانی در اوج بود، مدت‌ها دچار رکود شد، اما اکنون خدا را شکر به کمک ذوق و قریحه شاعران انقلاب، قالب نیمایی به دوران خوب خودش نزدیک می‌شود. این قالب، بسیار متنوع است؛ شاعران در شعر نیمایی سبک و سلایق زیادی در پیش می‌گیرند و هرکدام از این زبان‌ها و فضاها که نیمایی‌سراها انتخاب می‌کنند هم قابل اعتنا و احترام است. اما من بیشتر نگاهم در این مجموعه به نیمایی‌های کوتاه بود. شاید یکی از دلایل این توجه این است که نیمایی‌های کوتاه شباهت‌های زیادی به رباعی دارد. در نیمایی کوتاه باید مثل رباعی کشف و آن نگاه تازه وجود داشته باشد.
عرفان‌پور در انتها درباره نیاز مضمونی و موضوعی امروز فضای جامعه و مخاطب شعر گفت: اعتقاد من این است که شعر در وهله اول باید ابزار سلوک شاعر و در وهله دوم ابزار سلوک مخاطب باشد. به همین خاطر شعری که بخواهد این کارکرد را داشته باشد باید در جاده معارف و دریافت‌های رحمانی حرکت کند. این حرکت هم نیازمند خودسازی و زندگی در مسیر آن ویژگی‌هایی است که خداوند در قرآن برای شاعر مطرح کرده، ویژگی‌هایی مثل ایمان و ذکر کثیر و ظلم ستیزی. این ویژگی‌ها نیاز به مجاهدت و کار دارد. من خودم خیلی از این مسیر عقب هستم. شاعری که بتواند در این مسیر خودسازی کند، به مراتب و میزانی که پیش می‌رود می‌تواند مضامین و محتوایی را به مخاطب ارائه بدهد که باعث تعالی او بشود، نه موجب افسردگی و کسالت. حرکت در این مسیر، هم رسالت شعری است، هم رسالت عقلی و هم شرعی و قرآنی.
حسین دهلوی
حسین دهلوی، شاعر جوان تهرانی نیز توانست با مجموعه شعر «آشفتگی» در بخش «کتاب سال شعر» جایزه قیصر امین پور، به همراه عرفان‌پور برگزیده شود. او متولد 1372 در تهران است و فوق لیسانس ادبیات فارسی را در دانشگاه علامه طباطبایی گرفته است. دهلوی در خصوص نحوه آشنایی‌اش با شعر گفت: اول دبیرستان معلم ادبیات مان شعر «کوچه» فریدون مشیری را در کلاس ادبیات خواند و من از آنجا به شعر علاقه مند شدم. آن موقع رشته من ریاضی بود اما همین علاقه موجب شد تغییر رشته بدهم و به ادبیات بیایم.
برگزیده جایزه قیصر امین پور افزود: حین خواندن آثار شاعرانی که شعر نیمایی می‌گفتند با قیصر آشنا شدم.
وقتی غزلیات قیصر را خواندم خیلی با زبان و فضای غزل‌ها ارتباط برقرار کردم و خودم هم شروع کردم به سرودن غزل. در دبیرستان بیدل و شعرهای معاصر مثل مهدی فرجی، فاضل نظری و... را هم زیاد می‌خواندم.
دهلوی درباره کتاب آشفتگی گفت: کتاب آشفتگی 45 غزل از بین 90-80 غزلی است که بین سال‌های 95 و 96 گفته بودم. سعی کردم از بین آن‌ها گزینش را طوری انجام دهم که خودم همه بیت‌های آن غزل را دوست داشته باشم. کتاب تقریباً 60 صفحه شد و توسط نشر «نزدیک‌تر» منتشر شد. یکی از دلایلی که کتاب را به انتشارات نزدیک‌تر سپردم این بود که مدیر انتشارات خودش شاعر فعال و پیگیری است و مهم‌تر اینکه به علت نوپا بودن انتشارات نسبت به نشرهای دیگر هنوز عناوین زیادی کتاب نداشتند و کتاب من بین عناوین زیاد کتاب گم نمی‌شد. خواستم کتاب در نشری منتشر شود که دیده شود.
شاعر مجموعه شعر «آشفتگی» درباره فضای زبانی و حال و هوای کتابش اظهار کرد: «آشفتگی» ترکیب مکتب وقوع و سبک هندی است؛ درواقع علاقه من بیشتر به سبک هندی است. مضامین کتاب هم بیشتر عاشقانه است، البته دو سه شعر آیینی هم وجود دارد.
دهلوی در پایان افزود: دوست دارم حتی اگر شده یک بیت از من برای آینده بماند و برای این خواسته بسیار هم دعا و تلاش می‌کنم. سعی می‌کنم شاعر خوبی باشم و اگر غزل می‌گویم شأن غزل را حفظ کنم.
انتهای پیام/
نظر شما