به گزارش قدس آنلاین ، جعفر مروارید که ظهر امروز، ششم اسفندماه در نشستی با موضوع «گام دوم انقلاب اسلامی» سخن می‌گفت، با بیان این مطلب اظهار کرد: از ویژگی‌های این بیانیه، نگاه تحول‌خواه اجتهاد شیعی است، یعنی ویژگی که ما در تفکر علما و فقهای شیعی داریم و همان ویژگی نیز معارف حقی شیعی را در جهان کارآمد نشان داده و عقلانیت این معارف را نشان می‌دهد و آن ویژگی اجتهاد شیعی است. لذا اجتهاد رجوع به اصول و تطبیق موارد نوبه‌نو با آن اصول است. اجتهاد در درون خود یک تحول‌خواهی و پذیرش مبتنی بر اصول تحولات معاصر را دارد و برجستگی و معروفیت نگاه شیعی به این روش اجتهادی است که ائمه آن را به ما آموخته و در طول زمان فقهای شیعی با این روش توانستند تاثیرگذاری معارف دینی در دنیای مدرن و در عین حال، رقابت با ایدوئولوژی‌های بشری را نشان دهند. لذا این بیانیه امتداد اجتماعی اجتهاد است. یعنی اگر اجتهاد بخواهد ظهورات اجتماعی و فرهنگی داشته باشد، این بیانیه با این نگاه، امتداد اجتماعی و ظهورات اجتماعی و فرهنگی اجتهاد را به ما نشان می‌دهد.
بیانیه گام دوم انقلاب، یک نظریه‌پردازی فاخر با نگاه تحول‌خواه ایرانی- اسلامی است
وی افزود: گام دوم که مصادف با آغاز چهل سال دوم انقلاب توسط مقام معظم رهبری با نگاه رو به آینده، سیاست‌گذاری کلان و عقلانیت جمهوری اسلامی تدوین شده است، شرایط جدیدی را به جهت مفهومی و گفتمانی برای جمهوری اسلامی ایجاد کرده است و ظرفیت جدید و گسترده‌ای را برای رشد و پیشرفت فضاهای فرهنگی و هنری پدید می‌آورد. ما به عنوان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، از این جهت که با طیف گسترده‌ای از اصحاب فرهنگ و هنر و فعالان قرآنی و کانون‌های مساجد، چه در استان و چه در شهرستان‌ها در ارتباط هستیم، این گام دوم را یک سند راهبردی و یک نظریه‌پردازی فاخر با نگاه تحول‌خواه اسلامی- ایرانی می‌دانیم. البته مخاطب گام دوم در درجه اول دستگاه‌های اجرایی نیست؛ بلکه مخاطب آن جوانان هستند و همین مولفه نیز ویژگی و تمایزبخش این سند با سندهای رسمی و دولتی است. لذا مقام معظم رهبری به خوبی در گام دوم طبقه‌ای را مورد خطاب قرار داده‌اند که تا کنون مغفول باقی مانده و در ساختارهای اداری و دولتی ما برنامه خاصی برای او دیده نشده بود.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در بیان ویژگی‌های بیانیه گام دوم انقلاب عنوان کرد: تعبیر من از بیانیه گام دوم خطاب به ملت ایران آن است که این بیانیه روح جوان انقلاب است و روح جوان انقلاب را به دو گونه می‌توان قرائت کرد؛ اول به این معنا که انقلاب جوانانی دارد که این جوانان در نظام جمهوری اسلامی متولد شدند، رشد یافتند، به بالندگی رسیدند و اکنون در سن جوانی بین 15 تا 40 سال هستند. این بیانیه در حقیقت می‌خواهد هویت این جوانان را مورد خطاب قرار داده و به آن جهت دهد. نگاه و قرائت دوم نیز از روح جوان انقلاب به این معنا است که انقلاب هنوز جوان است. لذا با هر دو قرائت این بیانیه «روح جوان انقلاب» خوانده می‌شود.
مروارید با تاکید بر این که بیانیه گام دوم انقلاب یک نگاه و قرائت فاخر و تحول‌خواه براساس نگاه اسلامی- ایرانی است، افزود: این بیانیه حفظ اصول انقلاب و مرزبندی با مدرنتیه چپ و راست را ترسیم کرده است؛ یعنی در حالی که ناظر به شرایط کنونی جامعه و مطالبات جوانان و دنیای معاصر است، تمایزها و مرزبندی‌ها با مدرنیته چپ و راست نیز در آن مورد تاکید قرار گرفته است.
بیانیه گام دوم انقلاب، یک سند مدرن و کاربردی است
وی اضافه کرد: این بیانیه، بیانیه چهل سال دوم؛ یعنی کاملا کاربردی و ناظر به اهداف آینده و لذا یک سند مدرن و معاصر است. در عین حال این بیانیه، یک سند مدرن با تفسیر ایرانی- اسلامی است. یعنی با مدرنیته چپ و راست نیز متفاوت است. لذا رهبر معظم انقلاب تعبیر می‌کنند که ما اصول را حفظ می‌کنیم و احیانا اگر در مسیر چهل سال گذشته آن اصول به خوبی محقق نشد، باید بررسی و آسیب‌شناسی شود و در عین حال این بیانیه همراه با خودآگاهی تاریخی است. بنابراین مقلد مدرنیته چپ و راست نیست.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی بیان کرد: نکته سوم تاکیدی است که بر گشودگی احساس و ادراک و سیاست‌گذاری نسبت به فهم تحولات زمان و پدیدارهای نوبه‌نوی اجتماعی صورت گرفته است. در این بیانیه تاکید شده که انقلاب یک پدیده داینامیک و متحول و نه جامد و راکد است و در این پدیده متحول، احساس و ادراک برای فهم تحولات زمانی گشوده است. به این معنا که انقلاب هنوز جوان و زنده است.
گام دوم انقلاب نه تکرار گام اول؛ که فراتر رفتن و سنتز گام اول با تحولات زمانه است
وی با بیان این که نقطه عطف این بیانیه آن است که گام دوم را نشان می‌دهد و گام دوم تکرار گام اول نیست؛ بلکه فرارفتن و سنتز گام اول با تحولات زمانه است، توضیح داد: به تعبیر دیگر، گام اول خود انقلاب اسلامی، تشکیل انقلاب و اراده جمعی مردم در انقلاب است و گام دوم تمدن‌سازی این حرکت جمعی است و تعبیری که مقام معظم رهبری دارند «خودسازی و تمدن‌سازی» است. لذا پس از تشکیل جمهوری اسلامی که در گام اول است، گام دوم تمدن‌سازی و آن هم مبتنی بر فهم تاریخ گذشته، خودآگاهی تاریخی، توجه به ظرفیت‌ها و امکانات و آسیب‌شناسی گذشته است.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: گام دوم ادامه گام اول؛ نه ادامه مکانیکی، که ادامه تحول‌خواهانه است. به همین خاطر بنده تعبیر می‌کنم که گام دوم تعالی و فراتر رفتن از گام اول است. به این معنا که گام اول محتوا و روشی داشته و نیز نیازهای اجتماعی متحول شده و اگر ما همان اصول را با این نیازها در کنار یکدیگر در نظر بگیریم و نیازها، سوالات و مطالبات را به آن اصول عرضه کنیم، در چهل سال دوم چه راهی را به ما ارائه می‌دهند و این همان روش اجتهاد شیعی است. پس اصول در چهل سال اول یک پاسخ را به ما نشان دادند و در چهل سال دوم ممکن است پاسخ دیگری را به ما دهند. اما این امر مبتنی بر اصول و نه مبتنی بر تجدید نظر، عقب‌نشینی، ترس یا توهم؛ بلکه مبتنی بر واقعیت، کارآمدی و براساس نگاه اصولی که در انقلاب اسلامی داریم، رخ می‌دهد.
هندسه معرفتی بیانیه گام دوم انقلاب، بر اساس نگاه به جوانان است
مروارید اظهار کرد: نکته ششم این که این بیانیه از چند جهت به جوانان پرداخته است؛ مخاطب بیانیه جوانان‌اند، متدولوژی و روش‌شناسی بیانیه نیز براساس نیازهای جوانان است؛ یعنی تنظیم مطالب براساس نگاهی است که در طبقه و نیاز جوان می‌بینیم. همچنین هندسه معرفتی این گام دوم نیز با نگاه به جوانان تنظیم شده؛ یعنی اولویت‌بندی و تقدم و تاخر مطالب بر اساس الهام‌بخشی انقلاب به جوان است که ظرفیت‌های نهفته جمهوری اسلامی هستند. لذا قدرت نرم جمهوری اسلامی جوانان هستند و در این بیانیه نیز تاکید شده که دو قدرت را دارا هستیم؛ یکی جوانان که هنوز استعدادهاشان نهفته بوده و نیاز است تا جمهوری اسلامی به آنان توجه کند و دیگری منابع طبیعی سرشاری که ما بهره‌مند از آن هستیم. یعنی از یک طرف منابع طبیعی که تبدیل به تکنولوژی می‌شود و از طرف دیگر نیروی انسانی که همان منابع انسانی بوده و قدرت نرم جمهوری اسلامی به حساب می‌آید. پس هندسه معرفتی این بیانیه نیز بر اساس نگاه به جوانان است.
وی با اشاره به منابع سرشار فکر جوانان بیان کرد: مقام معظم رهبری در این بیانیه با یک نگاه جامع و حکیمانه به خوبی نشان دادند که قدرت جمهوری اسلامی به فکر، ابداع و نظریه‌پردازی و امید به آینده است و همه این موارد ویژگی‌های جوان است. اوست که امیدوار و سرشار از انرژی است. لذا انقلاب اسلامی را نیز جوانان به پیروزی رساندند و میانگین سنی فضای انقلاب، یک فضای جوان بود و اکنون نیز مجددا نیازمند جوانان در چهل سال دوم هستیم.
گام دوم انقلاب، بیانیه امید نسبت به آینده است
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: اگر از ساختارهای جمهوری اسلامی سخن به میان می‌آید، این ساختارها باید بر اساس کارآمدی نگاه به جوانان در نظر گرفته شود و هرجا هر ساختاری نمی‌تواند این مطالبات را با سرعت مطلوب و انرژی لازم به پیش ببرد، در این ساختار باید یک بازسازی براساس جوان‌گرایی و نگاه به آینده صورت بگیرد. لذا گام دوم، بیانیه امید نسبت به آینده و ما می‌توانیم، برای جوانان است.
مروارید با اشاره به این که با این نگاه در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، سه گام در نظر گرفته شده، افزود: گام اول، گام ترویجی برای بیانیه مقام معظم رهبری، قدم دوم، مرحله تبیینی و قدم سوم، مرحله گفتمان‌سازی است.
وی تصریح کرد: در مرحله اول یعنی مرحله ترویجی، این اصل که مخاطب بیانیه را قرائت کرده و بخواند مد نظر است؛ یعنی عموم مردم، جوانان، نخبگان، مدیران دولتی، نظریه‌پردازان فرهنگی، مبدعان هنری، فعالان اجتماعی، رسانه‌های جمعی و فضای مجازی این سند را مطالعه کنند و این مطالعه نیز بر اساس یک مطالعه جامع‌نگر، بدون پیش‌فرض و بدون موانع فهم و تحمیل یک نظریه بر این سند باشد و به عنوان یک دیدگاه حکیمانه تحول‌خواه مورد مطالعه قرار گیرد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: این سند به صورت یک دستورالعملی که دولتی است و تاریخ دارد مطالعه نشود؛ بلکه به عنوان یک سند الهام‌بخش همیشگی در نظر گرفته شود؛ یعنی آسیبی که بر سر اسناد در جمهوری اسلامی می‌آید، بر سر این سند نیاید. بنابراین این سند باید به عنوان یک انگیزه‌بخش همراه با یک خرد جمعی مطالعه و از طرفی شان آن حفظ شود. لذا این سند آن‌قدر مبهم در نظر گرفته نشود که آن عقلانیت نهفته در آن، شفافیت و برنامه ناظر به عمل در آن دیده نشود. این سند کاملا راهبردی و ناظر به عمل بوده و این‌گونه باید مطالعه شود.
مروارید ادامه داد: در گام اول، یعنی گام ترویجی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی این سند را چاپ کرده و در دسترس عموم مردم قرار داد و در ادامه نیز برای مدیران و شورای اداری ارسال کرد و مجددا چاپ‌های دیگر با مدل‌های متنوع‌تری برای فضاهای عمومی و نیز رسانه‌ای در دست اقدام است.
وی افزود: اقدام و مرحله دوم مرحله تبیینی است؛ یعنی اولویت‌بندی‌هایی که در این سند رعایت شده، در مورد آن نشست‌ها و جلساتی گذاشته و نیز هندسه معرفتی این سند بر اساس نیازهای کنونی جامعه و جوانان تفسیر شود، همچنین نسبت میان نکاتی که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند، یعنی هفت تاکیدی که در ابتدای بیانیه وجود دارد، در یک منظومه منسجم با یکدیگر سنجیده شود. به علاوه نسبت آن با اسناد دیگر جمهوری اسلامی؛ همچون سند چشم‌انداز توسعه و سند سبک زندگی ایرانی و اسلامی و نیز نسبت آن با سیاست‌های جاری و قوانین موضوعه سنجیده شود.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با اشاره به دو نامه‌ای که مقام معظم رهبری به جوانان غرب نگاشته‌اند، خاطرنشان کرد: در این نامه‌ها جوانان بین‌الملل، اروپا و آمریکای شمالی را خطاب قرار داده‌اند و نیز در این بیانیه، جوانان خودمان مورد خطاب قرار گرفتند. لذا یک خط فکری منسجم و نگاه حکیمانه منسجم بین این سه نامه موجود است و باید این خط فکری و نسبت این نامه به جوانان ایران با دو نامه دیگر خطاب به جوانان غرب، در یک منظومه منسجم و جامع تبیین شود.
مروارید تصریح کرد: در مرحله تبیینی، نشست‌ها، فضاهای همایشی، کنفرانسی، گفت‌وگوهای آزاد، جلسات و کرسی‌های نقد و نظریه‌پردازی و اقتراح‌های اندیشه‌ای و نیز یادداشت‌های کوتاه 100 کلمه‌ای در فضای رسانه، جزو قالب‌های این کار است.
وی اضافه کرد: مرحله سوم و البته مهم‌تر، مرحله گفتمان‌سازی است. در این مرحله نیازمند آنیم که فقراتی که مقام معظم رهبری در گام دوم آورده‌اند، تبدیل به راهبرد عملی شود. گویی در ابتدای این بیانیه یک توصیف از واقعیات و فضای کنونی با نگاه جامع‌نگر داریم و در ادامه هفت بایسته و توصیه را می‌بینیم. لذا مجموعه این‌ها نیازمند آن است که تبدیل به یک راهبرد عملی شود. یعنی زمانی که مقام معظم رهبری از استقلال صحبت می‌کنند، در گفتمان‌های فرهنگی، هنری و قرآنی و کانون‌های مساجد ببینیم این استقلال چه ظهوراتی می‌یابد. همچنین زمانی که از امید به آینده سخن به میان می‌آید، باید دید ظهورات فرهنگی، هنری و قرآنی ما در مورد این مفهوم امید به آینده چیست و نیز به طور مثال، چه نمایشنامه‌هایی را می‌توان تدوین کرد که مضامین گام دوم را تبدیل به یک متن نمایشنامه و سپس اجرای نمایش کند.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با تاکید بر مضامین بیانیه گام دوم انقلاب گفت: مفاهیمی چون استقلال، آزادی اجتماعی، بیداری اسلامی، مرزهای هویتی، سبک زندگی ایرانی- اسلامی، اقتصاد، بحث عدالت و مبارزه با فساد، عزت ملی و روابط خارجی، امنیت و آثار آن، مشارکت مردم چه در انتخابات، فضای استکبارستیزی و چه در تجمعات اجتماعی 22 بهمن و دیگر راه‌پیمایی‌ها، بینش سیاسی به ویژه در ارتباط با مسائل بین‌الملل، معنویت و اخلاق از مضامین گام دوم بوده و نیازمند تبدیل شدن به مضامین و تم فضاهای فرهنگی، هنری، قرآنی و مساجد است.
به دنبال اتاق‌های فکر برای تبدیل مضامین بیانیه گام دوم انقلاب به گفتمان‌های فرهنگی، هنری و قرآنی هستیم
مروارید خاطرنشان کرد: در گفتمان‌سازی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به دنبال آن است که اتاق‌های چابک، جوان و نظریه‌پرداز را برای پروسه تبدیل این مضامین به گفتمان‌های فرهنگی، هنری و قرآنی شکل داده، حمایت و نظارت کند. لذا امیدواریم بتوانیم در فضای نمایشنامه، هنرهای تجسمی، فضای شعر، تفاسیر قرآنی، اصحاب قلم و تدوین‌گری‌های متنی و فضای مجازی، این فقراتی که در بیانیه آمده را داشته باشیم.
وی افزود: البته این گفتمان‌سازی لوازم و اقتضائاتی دارد و هر گفتمان‌سازی باید از خردی پیروی کند. لذا گفتمان‌سازی دستورالعملی نبوده و نیازمند مشارکت مختارانه و داوطلبانه، توجه به تنوع سلایق در این زمینه و البته نیازمند به پذیرش این مدل و گفت‌وگو است. با تمامی این شرایط ما به دنبال آنیم که در مرحله سوم بتوانیم یک مواجهه غیر اداری، غیر دستگاهی و مواجهه جوانانه، ابتکاری و ابداعی با بیانیه گام دوم را داشته باشیم. لذا از هنرمندان و نیز اصحاب فرهنگ، فعالان قرآنی و رسانه‌ای خواستاریم که با دیدگاه‌های اصلاحی، نکات ابداعی و روحیه جوان، فضا را برای تبدیل این بیانیه به یک ظهور هنری، فرهنگی و قرآنی آماده کنند و ما نیز خدمت‌گزار اصحاب فرهنگ، هنر و قرآن هستیم و تلاشمان آن است که از این فعالیت‌ها حمایت کنیم و این حمایت یک حمایت اداری و دستورالعملی نبوده و مبتنی بر نظریه‌پردازی، ابداع و ابتکار است.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: امری که بر آن تاکید داریم، بر اساس اصالت، کارآمدی و خرد نهفته در این بیانیه و نه بر اساس یک دستورالعمل سازمانی است. این بیانیه از مفاهیمی تشکیل شده که رهبر معظم انقلاب به عنوان مولف تقریر فرمودند و نگاه ما به ساختار و مفاهیم این بیانیه است. این که مولف این بیانیه مقام معظم رهبری است یک بحث مهم است و متن بیانیه یک بحث مهم دوم و نگاه ما این است که متن بیانیه را هرکسی با هر نگاهی که مطالعه می‌کند، اصالت، ابداع، امید و نگاه به جوانان را در آن می‌بیند و این مورد تاکید ما است که متن بیانیه انگیزه‌بخش و راه‌گشا است و سند چشم‌اندازی را به ما نشان می‌دهد.
مروارید تصریح کرد: لذا این کار براساس یک دستورالعمل سازمانی صورت نمی‌گیرد و مبتنی بر یک مشارکت جمعی بوده و دعوت ما نیز عام است؛ یعنی ما از هر یک از هنرمندان، اصحاب فرهنگ، فعالان اجتماعی جوانی که در دیدگاه خود این مضمون را مطابق با انتظاری که از آینده دارند، می‌بینند، دعوت می‌کنیم که ایده‌های خود را به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ابراز کند و معاونان ما متکفل جمع‌آوری و تشکیل این اتاق فکر جوانان هنرمند و اصحاب فرهنگ و قرآن شده‌اند. بنابراین هر کس می‌تواند در تبدیل شدن این مفاهیم به یک گفتمان فرهنگی و هنری کمک کند، مورد دعوت ما است و ما مفتخریم که در خدمت او برای ایده‌هایش باشیم که در آینده این ایده‌ها تبدیل به برنامه‌ها ، آثار هنری و فرهنگی شود.
وی تاکید کرد: در گام گفتمان‌سازی، تاکید ما بر آن است که در اتاق‌های فکر شاهد حضور تفکرات جوان، امیدوار و ناظر به اهداف عینی باشیم و این را از طریق فراخوان و شناسایی که بخش‌های مختلف ارشاد انجام می‌دهند، پیگیری می‌کنیم و از افرادی که در این مضامین می‌توانند فعالیتی انجام دهند، دعوت می‌کنیم و قاعدتا این دعوت در قالب شکلی و صوری نیز صورت نمی‌گیرد؛ به این دلیل که دچار آسیب‌ها خواهد شد. لذا این دعوت، یک دعوت عمومی و مبتنی بر حضور جوانان در فضاهای حقیقی و مجازی است که صورت خواهد گرفت. پس شرایط را تسهیل می‌کنیم تا از ایده‌هایی که اصحاب فرهنگ و هنر با توجه به قرائت این بیانیه دارند، حمایت به عمل آوریم.
انتهای پیام
نظر شما