سه دوره است که این جایزه در سالروز درگذشت ملک‌الشعرای بهار برگزار می‌شود تا هم از مقام ادبی بهار تجلیل شود و هم به فعالیت‌های انجمن‌های ادبی توجه شود.در سومین دوره برگزاری این جایزه چند انجمن به عنوان انجمن‌های برگزیده انتخاب شدند. ملاک انتخاب هیئت داوران، ارائه گزارش بهترین برنامه‌های انجام‌شده سال گذشته و برترین طرح‌های قابل اجرای انجمن‌های ادبی در سال جاری بوده است. در میان انجمن‌های برگزیده جایزه امسال، انجمن ادبی «صراط» از زنجان به دبیری حسن ‌پاکزاد، با ارائه سه طرح، عنوان برگزیده برگزیده‌ها را از آن خود کرد. ایجاد سامانه جامع جشنواره‌ها و کنگره‌های ادبی کشور، کارگاه تجربه زیستی در مشاغل با عنوان «کاغذ کاهی» و برگزاری کارگاه‌های آموزشی آشنایی با ادبیات جهان با محوریت ترجمه، طرح‌هایی هستند که انجمن ادبی صراط به جایزه ادبی «ملک‌الشعرای بهار» ارائه داد و توانست نظر داوران را جلب کند. گفت‌وگوی ما را با حسن پاکزاد، شاعر دو مجموعه شعر «ماشین حساب کوچک من جای گریه نیست» و «راه را برداشت» بخوانید.

رقیبی کارنابلد به نام فضای مجازی!

* تأثیر جایزه‌ای مثل «ملک‌الشعرای بهار» بر روند انجمن‌ها چه بوده است. آیا در این سه دوره به اهدافش نزدیک شده است؟

** این جایزه هنوز جوان است و صحبت‌های خود آقای وزیر در اختتامیه نشان می‌داد برگزارکنندگان هنوز به این هدف نرسیده‌اند. جمله وزیر این‌طور بود، ما با بذر مواجه نیستیم و آنچه می‌بینیم نهالی است که هنوز تنومند نشده است. نیت این جایزه شناسایی انجمن‌ها و رصد فعالیت‌ها و طرح‌های آن‌هاست. هنوز خیلی از انجمن‌ها از این جایزه و یا نوع طرح‌نویسی بی‌خبرند، اما فکر می‌کنم در سال‌های آینده اتفاق‌های بهتری رخ دهد.

* توقع خود شما از برگزاری چنین جایزه‌هایی چیست؟

**برگزارکنندگان با هدف کمک به انجمن‌ها وارد گود شده‌اند. به ما که برگزیده برگزیده‌ها بودیم 7 میلیون تومان تعلق گرفت و این رقم برای رتبه‌های بعدی کمتر می‌شود تا به 2 میلیون تومان می‌رسد. در دوره فعلی محال است بتوان با این میزان پول کاری انجام داد. به هر حال توانایی و حضور بنیاد همین مقدار است و نمی‌شود توقع بیشتری داشت؛ همین توجه بنیاد در خور ستایش است، اما نهادهایی مانند شهرداری و ارشاد هم باید کمک کنند.

* زمانی انجمن‌های ادبی شاعرپرور و آموزش‌دهنده داستان به مستعدان بودند و گاه در فضای ادبی شهرها و استان‌ها جریان‌سازی می‌کردند. در حال حاضر هم چنین کارکردی دارند؟

** اکنون رقبای انجمن‌ها زیاد شده است و فضای مجازی یکی از آن‌هاست. بسیاری از علاقه‌مندان با ورود به فضای مجازی چند شعر و یا اثر می‌گذارند و با لایک و توجه کاربران ناوارد روبه‌رو می‌شوند. نتیجه این توجه‌های کارناشناسانه این می‌شود که در نمایشگاه کتاب امسال با کتاب‌هایی مواجه شدیم که صدای پیشکسوتان را درآورده بود که چرا کتاب‌هایی بی‌ارزش منتشر و مورد اقبال هم واقع شدند. فضای مجازی هم رقیبی سخت برای انجمن‌های ادبی و هم کارنابلد است.

بسیاری از افرادی که در فضای مجازی فعال بوده‌اند و بعد جذب انجمن شده‌اند، دچار ذهنیت‌های اشتباهی هستند که همه آن‌ها باید از بین برود و همین مسئله روند کار انجمن را کند می‌کند.

از طرفی تنوع انجمن‌ها بیشتر شده است. پیش از این یک یا دو انجمن در یک شهر فعالیت می‌کرد، اما اکنون انجمن‌ها متعدد و یا تخصصی شده‌اند، مثلاً انجمن کودک و یا شاهنامه خوانی.

انجمن‌های فعلی هم همان کار انجمن‌های قدیم را انجام می‌دهند، البته با تعداد اعضای کمتر. ما در انجمنمان بیشتر به نوجوانان توجه می‌کنیم؛ نوجوانی که هنوز وارد فضای مجازی نشده و قرار است نخستین آموزش را در انجمن ببیند. در حال حاضر در انجمن ما 20 نوجوان زیر 20 سال عضو هستند، همه آن‌ها پس از رصد مدارس و کانون پرورش فکری جذب انجمن شده اند.

کار انجمن‌های ادبی تربیت نویسنده، شاعر، منتقد و فعال ادبی است، اما واقعاً همه آن‌ها نمی‌توانند جریان‌سازی کنند، مگر اینکه هر کدام از اعضای نوجوان در بستر آموزش بتوانند آینده درخشانی در عرصه‌های ادبی داشته باشند. تلاش ما این است که بچه‌ها در مسیر درست حرکت کنند.

* مهم‌ترین مشکل فعلی انجمن‌ها چیست؟

** انجمن‌ها گروه‌های خودجوش هستند؛ نمی‌شود برای آن‌ها تعیین تکلیف کرد. خیلی از انجمن‌ها بدون هدف و فقط به نیت رقابت با انجمنی خاص تشکیل می‌شوند و خیلی از انجمن‌ها هم به مرور تجزیه می‌شوند. مثلاً انجمنی که در شهری ریشه‌دار بوده و بخش شعر، زبان‌های محلی و داستان داشته به مرور، هر بخش انجمن مستقلی شده است. این تجزیه شدن خوب نیست. از طرفی در شهری که 100هزار جمعیت دارد نیازی نیست مثلاً پنج انجمن باشد. گاهی می‌بینیم چند انجمن تشکیل شده با اعضای ثابت، یعنی اعضا عضو چندین انجمن هستند؛ این‌ها آفت‌های انجمن‌های ادبی است.

 بحث حمایت‌های مالی از انجمن‌ها هم مهم است. بعضی از انجمن‌های ادبی حمایت‌های مالی نمی شوند، درصورتی که با حمایت اتفاق‌های خوبی خواهد افتاد. اکنون 450 انجمن در جایزه ملک‌الشعرای بهار شرکت کردند که هر کدام سه طرح داده‌اند که حتماً نیمی از این‌ها خلاقانه و مفید است. اگر این‌ها در استان خودشان به اجرا درآید حتماً برای ادبیات هر شهر و استان و درنهایت در ادبیات کشور اتفاق‌های خوبی خواهد افتاد.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.