۸ خرداد ۱۳۹۸ - ۰۳:۱۱
کد خبر: 658203

یادداشت

دولت و سیستم بانکی، عامل افزایش خلق پول بی پشتوانه

سید بهاالدین حسینی هاشمی کارشناس بانکی

افزایش نقدینگی متأثر از عوامل مختلفی چون افزایش پایه پولی، برداشــت های غیر اصولی یا تأمین بدهی بانک ها از بانک مرکزی، استقراض یا انتشــار اسکناس بدون پشــتوانه از طریق دولت است و ترکیب عوامل بسیاری در حوزه اقتصادی، پولی و بانکی منجر به افزایش تورم می شود.

 بخش دیگر نقدینگی، خالص دارایی های بانک مرکزی به اصطلاح جمــع جبری دارایی های خارجی شــامل ارز، طلا، ســهام در صندوق بین المللی پول منهای بدهی های خارجی ارزی است.

در صورت افزایش موارد یاد شده هر چند نقدینگی کشور افزایش می یابد اما این نوع از نقدینگی نه تنها منجر به تورم نمی شود، بلکه رونق اقتصادی و افزایش قدرت خرید پول ملی را به دنبال دارد که نوع قابل توجه و مثبتی از نقدینگی به نفع کشور به شمار می رود.

 وام دهــی صوری بانک ها که نشــأت گرفته از سندسازی های معمول است نیز به نوعی عامل مهمی در افزایش نقدینگی بدون پشتوانه و تورم به شمار می رود. بانک ها با وام دادن های متوالی به افزایش نقدینگی دست می زنند؛ این وام ها که در بانک دیگری ســپرده گذاری می شوند پس از کسر سپرده قانونی دوباره به صورت وام اعطا می شوند، بنابراین منابع وام صوری بانک ها نقش مؤثری در افزایش نقدینگی و تورم دارد.

 عمده امکان خلق پــول بانک ها که منجر به افزایش نقدینگی می شــود به وســیله اضافه برداشت یا کسری در اتاق پایاپای است که از حساب بانک مرکزی برداشت کرده اند، گویی بانک مرکزی پول جدید خلق کرده و به عنوان پول پرقدرت، پایه پولی را افزایش داده اســت.

 بدیهی اســت این مســئله منجر به افزایش نقدینگی از سوی سیســتم بانکی می شود و بانک ها از محل منابع می توانند موجب افزایش نقدینگی شــوند.

 افزایش حجــم نقدینگی، تورم زاســت، چرا که از پشتوانه تولیدی کالا یا خدمات بی بهره است. متأســفانه تا زمانی که بانک هــا بنگاه داری را پیشــه خود کرده انــد و همانند تاجران با وام دهی به دنبال سود بیشتر هستند، افزایش نقدینگی و تــورم در اقتصــاد ادامه خواهد داشت؛ از این رو ورود بانک مرکزی در کنترل و جلوگیری از وام دهی های بی پشتوانه بسیار ضروری است.

بانک ها باید زمانی به اعطای تســهیلات بپردازند که منابع لازم به صورت واقعی تعریف شده باشد تا منبع مالی واقعی پرداخت شود؛ از این رو نظارت بانک مرکزی بســیار حائز اهمیت اســت.

همچنین بانک مرکزی می تواند نظارت کند که دولت کسری نقدینگی را با اســتقراض از بانک مرکزی یا انتشــار پول تأمین نکند، چرا که این مسئله منجر به افزایش پایه پولی و تورم می شــود؛ بنابراین اســتقلال و نظارت بانک مرکزی بر رویه بانک ها و مسائل مالی بانکی دولت بسیار ضروری است.

/انتهای پیام

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.