بحث قاچاق کتاب و کشف انبارهای کتاب مدتی همه فضای رسانه‌ای را درگیر کرده بود. رسانه‌های مکتوب و خبرگزاری‌ها با تمرکز بر این مسئله گزارش‌های زیادی را در ابعاد مختلف با موضوع قاچاق کتاب مطرح کردند. این مسئله تا آنجا پیش رفت که خود وزارتخانه ارشاد هم با توجه به دلایلی که رسانه‌ها مطرح کردند، به همکاری با قاچاقچیان کتاب متهم شد.
در همین گیرودار بود که آقای وزیر وجود کتاب‌های قاچاق را تأیید کرد، اما از زیر بار تأیید اتهامی که به وزارتخانه‌اش رفت شانه خالی کرد. زمان گذشت و انبارهای قاچاق یک به یک کشف شدند و گزارش و تصویری‌های متعدد از این انبارها در رسانه‌ها منتشر شد؛ با این تفاصیل مدت‌هاست که خبری از این موضوع در رسانه‌ها منتشر نشده و با آنکه قاچاق کتاب فرهنگ ما را نشانه رفته اما برخورد قاطعانه‌ای با آن انجام نشد؛ حتی در نمایشگاه کتاب امسال.
یک بازی انتخاباتی
بسیاری از ناشران همان زمان گفتند، این افشاگری یک بازی انتخاباتی است؛ بازی که عده‌ای پیش از انتخابات اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان به راه‌انداخته‌اند تا ماهی دلخواهشان را از آبی که گل کرده‌اند صید کنند.
اگرچه این موضوع هم دور از ذهن نبود، اما مسئله قاچاق کتاب با هر هدفی که مطرح شد وقایعی را برای اهل فرهنگ و مردم روشن کرد که کمتر کسی پیش از این از عمق این فاجعه فرهنگی اطلاع داشت.سکوت هفته‌های گذشته درباره این فساد صنعت نشر چه دلیلی دارد؟ آیا سرمنشأهای قاچاق کتاب شناسایی و دستگیر شده‌اند و فساد برچیده شده یا دیگر متولیان دلیلی نمی‌بینند درباره این مسئله صحبت کنند؟
ناشران در این مورد مواضع مختلفی دارند، اما یکی از ناشران می‌گوید: عده‌ای همان زمان که اخبار قاچاق کتاب منتشر می‌شد، می‌گفتند این افشاگری دلسوزانه نیست و با اهداف اتخاباتی است.
علیرضا بهرانی، مدیر نشر «آرادمان» با بیان اینکه این مسئله شاید انگیزه انتخاباتی داشته باشد، اما به هر روی پرده از یک مسئله برداشته است، معتقد است: اعضای صنف چند سال بود که می‌خواستند دستگاه قضایی و انتظامی‌را متوجه این موضوع کنند و این مسئله درست مصادف شد با انتخابات اتحادیه. پس از برگزاری انتخابات اتحادیه، اخبار مربوط به قاچاق کتاب فروکش کرد. همان زمان من در یادداشتی هشدار دادم مبادا رفتار اعضای اتحادیه به گونه‌ای باشد که با فراموشی مقوله قاچاق کتاب، این اتهام به آن بچسبد که این رفتارها انتخاباتی بوده؛ مثل نماینده‌های مجلس که در مقطع انتخابات فعال می‌شوند و کارهای مردم را انجام می‌دهند. بزرگانی از اتحادیه همان زمان گفتند که این‌گونه نیست، اما اکنون هفته‌ها از انتخابات گذشته و خبری در این مورد منعکس نشده. آیا اکنون قاچاقچی‌ها کشف و شناسایی شده‌اند یا اینکه باید به این نتیجه برسیم همه این افشاگری‌ها یک بازی انتخاباتی بوده است؟
این فعال فرهنگی ادامه داد: حتی وجود کتاب‌های قاچاق در نمایشگاه کتاب امسال این شائبه را پررنگ‌تر می‌کند. در نمایشگاه امسال اگرچه با ناشران متخلف برخوردهای جدی انجام گرفت اما چیزی که وعده داده شد بود، عملیاتی نشد. قرار بود نمایشگاه از نظر ساختاری به سمتی برود که ناشر امکان نتواند کتاب نشر دیگری را عرضه کند.
وی با بیان اینکه نبود سیاست‌گذاری‌های کلان در نمایشگاه اجازه نداد تا معضل کتاب قاچاق به طور کامل حل شود، توضیح داد: باید دستگاه بارکدخوان هرغرفه‌ای به گونه‌ای تعریف شده باشد که ناشر فقط بتواند بارکد کتاب‌های خودش را بخواند، در حالی که این موضوع مورد توجه قرار نگرفت. اگر قرار است روزی را ببینیم که کتاب قاچاقی نتواند در نمایشگاه عرضه شود، باید از نظر ساختاری سیستمی تعریف شود که کتاب قاچاق نتواند به صورت رسمی عرضه شود. یعنی اگر کسی بخواهد کتاب قاچاق به مشتری بدهد مخفیانه و زیرمیزی باشد و این طور نباشد که کتاب قاچاق در نمایشگاه از یارانه ملی کشور استفاده کند. یارانه تخفیفی وجود دارد برای اینکه از فرهنگ کشور حمایت شود، اما خیلی شیک و مجلسی قاچاقچی‌ها کتاب قاچاق را به مخاطب می‌فروشند و مخاطب هم کارت بنی را که از یارانه استفاده کرده در دستگاه پوزسیستم رسمی می‌کشد و به این صورت یارانه کشور برای حمایت از قاچاقچیان قرار می‌گیرد.
بشدت تکذیب می‌کنم
اما عضو اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان در پاسخ به این پرسش که آیا اخبار مربوط به قاچاق کتاب یک بازی انتخاباتی بوده یا واقعاً اتحادیه به دنبال حل این معضل است، با بیان اینکه این شائبه را بشدت تکذیب می‌کنم، گفت: این مسائل پیش از این هم مطرح می‌شد. حالا پرسش من این است که دوستان چرا از انتخابات کنار کشیدند و انصراف دادند و وارد کارزار انتخاباتی نشدند؟
آموزگار توضیح داد: موضوع کتاب قاچاق و برخورد با آن ابتدای زمستان سال 1395 وارد مراحل اجرایی شد و ربطی به انتخابات نداشت. بین اتحادیه ناشران و معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تفاهم‌نامه‌ای با موضوع برخورد با پدیده قاچاق کتاب امضا و آنجا سازوکاری اندیشیده شد.
ناشر نشر «آمه» با بیان اینکه هم ما و هم وزارت ارشاد متوجه شده بودیم برای شناسایی همه افراد و گروه‌هایی که به نوعی مرتبط با قاچاق کتاب بودند ناگزیریم با دستگاه‌های مربوط دیگر از جمله قوه قضائیه، نیروی انتظامی و شهرداری‌ها همکاری کنیم و از آن‌ها کمک بخواهیم، گفت: در این مدت جلسات زیادی داشتیم که آخرین جلسه در دفتر آقای وزیر برگزار شد . در این جلسه که در 26 اسفندم 96 برگزار شد، فرمانده پلیس امنیت کشور، سه معاون رئیس قوه قضائیه و فرمانده انتظامی تهران بزرگ حضور داشتند و در مورد اقداماتی که باید در سال 97 انجام شود، صحبت شد.
آموزگار با بیان اینکه همه این جلسات یک سال پیش از تاریخ انتخابات اتحادیه برگزار شد و این نشان می‌دهد فعالیت‌ها و اقدامات ربطی به انتخابات ندارد، توضیح داد: نتیجه جلسات همه ما را به این نقطه رساند که گروه‌هایی که به نوعی در پرونده قاچاق کتاب درگیر هستند باید شناسایی و انبارها معرفی شوند. به هر حال از زمان جلسات اولیه تا زمان انتخابات دو سال گذشته است و انتشار اخبار نتیجه جلسات و تلاش‌ها در همان ایام منتهی به انتخابات انجام شد و با برنامه قبلی نبوده و نمی‌دانم این مسئله از خوش شانسی ما بود یا بدشانسی آن‌ها!
عضو اتحادیه ناشران معتقد است: اگر او به دنبال حفظ میز بود در دوره جدید باز هم در کسوت رئیس اتحادیه باقی می‌ماند و نائب رئیس نمی‌شد.آموزگار ادامه داد: من به این نتیجه رسیدم هومان حسن پور نیروی جوان و مستعدی است که در سمت ریاست اتحادیه می‌تواند تأثیر بیشتری داشته باشد. با این حال همه هدف ما این است خطرهایی را که در حوزه نشر وجود دارد از بین ببریم. با آنکه نتایجی که در مورد قاچاق کتاب تا به امروز بدست آورده ایم، راضی‌کننده نیست اما تلاش‌ها بی تأثیر هم نبوده است.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا پس از انتخابات اخبار مربوط به قاچاق کتاب کمرنگ شده است، گفت: اکنون اعضای کمیسیون مشخص شده‌اند و در مراحل نهایی انتخاب اعضای کارگروه‌ها هستیم؛ از جمله کارگروه صیانت که وظیفه برخورد با قاچاق کتاب را دارد . با همه این‌ها تا این لحظه، کارها متوقف نشده است. کارگروه صیانت، روز یکشنبه (امروز) قرار است جلسه نهایی را و گزارش کارهای انجام شده و کارهای ناتمام را ارائه دهد تا کارگروه جدید آن‌ها را پیگیری کند. آموزگار گفت: برای متهمان در دادسرای فرهنگ و رسانه پرونده تشکیل شده و برای تعدادی از این پرونده‌ها کیفرخواست صادر شده که به دادگاه رفته است. برخی از این پرونده‌ها منجر به صدور حکم دادگاه بعدی شده، چون به هرحال محکومان حق تجدید نظرخواهی دارند، اما سایر پرونده‌ها در دادگاه فرهنگ و رسانه در دست پیگیری است. من بنا بر حکم قانون آیین دادرسی کیفری نمی‌توانم از شخص خاصی نام ببرم تا اینکه محکومیت افراد ثابت شود، اما در آینده نزدیک نام اشخاص اطلاع‌رسانی خواهد شد.
انتهای پیام/
نظر شما