علی محمد مؤدب/

مد شده هر کسی که می‌خواهد بگوید نگاه عمیقی به مسائل ایران دارد بعد از بسم الله، به نفت لیچار بگوید و در پایان روضه‌اش هم آرزو کند که‌ ای کاش ما نفت نداشتیم! خنده‌دار است اما بخشی از به اصطلاح نخبگان این سرزمین، هر روز صبح تا شب به بد و بیراه گفتن به نفت مشغولند. مسئه بیماری هلندی یا به بیان صحیح‌تر بیماری ایرانی اقتصاد البته مسئله عجیبی نیست ولی راه حل، بد و بیراه گفتن به نفت نیست. ما باید خودمان به نفتمان فکر کنیم و ایده‌های وارداتی را نپذیریم. نفت ثروت عجیبی است.

در روزهایی که خبر کشف میدان نفتی «نام‌آوران» منتشر شد، یکی از مشاهیر توییتر انگلیسی، توییت کرده بود: حالا وقت آن است که آمریکایی‌ها دوباره نگران دموکراسی در ایران شوند! وقتی آمریکا که کانون مهاجرت نخبگان جهان است این همه بر مسئله نفت غرب آسیا تمرکز دارد، عجیب است که نخبگان ما به نفت بد و بیراه می‌گویند. مسئله قدری طنز به نظر می‌رسد؛ مثل اینکه کسی تلاش کند پای‌جامه از پای ما در بیاورد و خود ما هم با او همراهی کنیم و به پای‌جامه خودمان فحش بدهیم. نفت یک ثروت خداداد است که اگر مداخله‌های شیاطین نبود حتماً مایه قدرت و رفاه بیشتر ما می‌بود. همین امروز هم نفت سرمایه ملی و یکی از دلایل اقتدار و اعتبار ماست و هر نوع بد و بیراه گفتن به نفت خواسته یا ناخواسته بازی در جورچین دیگران است.

طبیعی است که اگر نفت در اقتصاد ما درست مدیریت شود می‌تواند بر اعتبار ما بیفزاید و قدرت ما را در معادلات جهانی بالا ببرد. همین حالا هم بخشی از اهمیت ژئوپلتیک و اقتدار میدانی ایران وابسته به نفت است. نفت ایران، زیر خاک ایران نهفته است و عجیب اینکه بسیاری از ما که این خاک را مقدس می‌دانیم، درباره نفت مثل یک پدیده نجس حرف می‌زنیم! به گمان من بخش مهمی از این نگاه وارداتی و آمریکایی‌زده است.

بیگانگان برای اینکه بتوانند از منابع ما ارتزاق کنند به این حرف‌ها دامن می‌زنند و بخشی از دلسوزان مشفق هم با نیت خیر همین حرف‌ها را تکرار می‌کنند. درست است که خیلی از مواقع هدف از فحش دادن به نفت چیز دیگری است و گوینده در پی بیان موضوع دیگری است، ولی آنچه در واقعیت گفته می‌شود حمله روانی و با ظاهر علمی به نفت به عنوان یکی از منابع اهمیت و اقتدار ماست که مثل خاک این سرزمین نفت آن هم مقدس است. هوشیاری و خرد در این است که دقت کنیم چه می‌گوییم و آیا گفته‌های ما صورت دیگری از خواسته‌های بیگانگان نیست؟