فرزانه غلامی/

 جزئیات بودجه سال آینده کل کشور از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه تشریح شد؛ بودجه‌ای که به حوالی رقم 2 هزار هزار میلیارد تومان رسیده است.

بر اساس اظهارات محمدباقر نوبخت لایحه‌ای که دو روز پیش رئیس جمهور به مجلس تقدیم کرد برای دخل و خرج کشور در سومین سال تحریم بزرگ اقتصادی و مبتنی بر طرح اصلاح ساختار بودجه ابلاغی از سوی رهبری، تهیه و تدوین شده و بناست اهدافی راهبردی نظیر کاهش بیکاری و افزایش تولید، رشد اقتصادی و خروج از رکود را محقق سازد؛ ضمن اینکه جبران کاهش قدرت خرید مردم، کاهش فقر مطلق، استمرار طرح تحول سلامت، مهار تورم و حذف یارانه‌های پنهان را هم هدف‌گذاری کرده است.

بر اساس آنچه محمدباقر نوبخت در نشست خبری روز گذشته خود با خبرنگاران در میان گذاشت، بودجه سال آینده کل کشور، جمع اضداد را در خود دارد، بدان معنی که هم زیر فشارهای شدید اقتصادی و تحریم و با توجه به محدودیت‌های درآمدی بسته شده و هم آن‌طور که رئیس سازمان برنامه و بودجه مدعی است، قرار است کشور را بدون کسری و سر به سر اداره کند!

 سهم صندوق توسعه 36 درصد است

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در تشریح بودجه هزار و ۹۸۸ هزار میلیارد تومانی کل کشور در سال آینده گفت: منابع عمومی بودجه با رشدی 8 درصدی نسبت به سال جاری ۴۸۴ هزار میلیارد تومان دیده شده که درآمد دولت ۲۶۱ هزار میلیارد تومان، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای ۹۸ هزار و ۸۰۰ هزار تومان (با رشد منفی 38 درصدی) و واگذاری دارایی‌های مالی ۱۲۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. در بخش مصارف هم با رشد 8 درصدی، عدد ۴۸۴ هزار میلیارد تومان بدست آمده که این بدان معنی است که با این بودجه، کشور را بدون کسری اداره خواهیم کرد. به گفته وی بودجه عمومی ۵۶۳ هزار میلیارد تومانی کشور به علاوه منابع هزار و ۴۸۳ هزار میلیارد تومانی شرکت‌ها بودجه کل کشور را مبتنی بر طرح اصلاح ساختار بودجه ابلاغی از سوی رهبری به نزدیک 2 هزار هزار میلیارد تومان افزایش داده است.

وی ادامه داد: سال آینده 261 هزار میلیارد تومان از بودجه 488 هزار میلیارد تومانی کشور از طریق مالیات (175 هزار میلیارد تومان)، حقوق گمرکی (20 هزار میلیارد تومان) و سایر درآمدها (66 هزار میلیارد تومان) حاصل خواهد شد. همچنین منابع حاصل از صادرات نفت و گاز افزون بر 8/48 هزار میلیارد تومان دیده شده که این عدد در مقایسه با امسال رشد منفی 68 درصدی را تجربه خواهد کرد. ضمناً درآمدهای ارزی صادرات نفت ۱۸.۲۶ میلیارد دلار و صادرات گاز ۴ میلیارد دلار است که مجموع این دو حدود ۲۲.۲۵ میلیارد دلار خواهد بود که صندوق توسعه ملی در آن سهمی 36 درصدی (معادل 8 میلیارد دلار) خواهد داشت.

 رشد 86 درصدی فروش اوراق سال آینده نسبت به امسال

نوبخت در پاسخ به پرسش خبرنگار ما و در واکنش به برخی اظهارنظرها که افزایش 144 درصدی واگذاری دارایی‌های مالی را به منزله آینده‌فروشی و تحمیل فشار بر دولت‌های آینده می‌داند، گفت: پیش‌بینی شده سال آینده 124 هزار میلیارد تومان دارایی مالی واگذار شود، اما فروش اوراق 80 هزار میلیارد تومان خواهد بود که رشدی 86 درصدی در مقایسه با امسال خواهد داشت. فروش اوراق برای تأمین منابع مالی دولت، شیوه‌ای رایج در دنیاست و اقتصادهای بزرگی مانند ژاپن و آمریکا عمده منابع خود را از این طریق تأمین می‌کنند و حجم این منابع در ایران بسیار ناچیز است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: با این شیوه پول را از اقتصاد جمع می‌کنیم و دوباره باز می‌گردانیم بدون اینکه پول پرقدرت به اقتصاد وارد کنیم و تورم و رشد نقدینگی پیش بیاید.

به گفته وی سال آینده حداقل 47 هزار میلیارد تومان از اوراق سال‌های گذشته سر رسید خواهد شد و اوراق قرار نیست روی هم جمع شود. وی تأکید کرد: هر اتفاقی برای کشور بیفتد، اوراق سررسید شده در اولویت پرداخت قرار دارند و به خزانه اجازه داده شده حتی بدون تخصیص سازمان برنامه و بودجه و از هر جایی اوراق را بازخرید کنند.

 افزایش حقوق متناسب با تورم بر بودجه تحمیل می‌شود

نوبخت به افزایش 4 درصدی هزینه‌های جاری کشور هم اشاره کرد و ادامه داد: بودجه جاری برای سال آینده 2/367 هزار میلیارد تومان دیده شده و طبق قانون چه بخواهیم چه نخواهیم این هزینه‌ها بر بودجه تحمیل می‌شود. افزایش حقوق متناسب با تورم، توجه به ارتقای رفاه اجتماعی، آموزش و پژوهش و دفاع و امنیت کشور هزینه‌هایی هستند که لاجرم بر بودجه تحمیل می‌شوند.

نوبخت خاطرنشان کرد: سال آینده اعتبارات تملک دارایی افزون بر 4/70 هزار میلیارد تومان خواهد بود که رشدی 5 درصدی دارد. در سال جاری تاکنون 34 هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی تخصیص داده‌ایم و سال آینده عدد 47 هزار میلیارد تومان برای تملک دارایی‌های مالی با رشد 60 درصدی پیش‌بینی شده است.

 پردرآمدها از یارانه حذف خواهند شد

معاون رئیس جمهور در خصوص هدفمندی یارانه‌ها و طرح حمایت معیشتی هم گفت: سال آینده در بودجه برای حذف 24 میلیون نفر از یارانه‌بگیران حکمی نداریم اما پردرآمدها حذف خواهند شد. یارانه حمایت معیشتی البته آزمایش خوبی برای ما بود تا پولی را بین 60 میلیون نفر توزیع کنیم. تکدرخاطری هم در میان مردم پس از افزایش قیمت بنزین پیش آمد و چند صد هزار نفری که یارانه‌شان قطع شد هم اعتراض زیادی داشتند که تا پایان مهلت مقرر به اعتراضاتشان رسیدگی خواهد شد تا در صورت تأیید، یارانه آنان واریز شود.

به گفته وی سال آینده نخستین سیاست در اعتبارات هزینه‌ای، جبران کاهش قدرت خرید مردم خواهد بود که این امر از طریق افزایش 15 درصدی حقوق، اختصاص ۶ هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، 3 هزار میلیارد تومان برای رتبه‌بندی فرهنگیان و ۳۱ هزار میلیارد تومان برای حمایت معیشتی به حدود ۶۰ میلیون نفر و ۴۳ هزار میلیارد تومان برای یارنه نقدی به حدود ۷۸ میلیون نفر اجرایی خواهد شد.

نوبخت ادامه داد: برای کاهش فقر مطلق حدود ۱۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان دیده شده، پرداخت ۳ تا ۶ برابری مستمری به خانواده‌های کمیته امداد و بهزیستی استمرار خواهد داشت و برای طرح تحول سلامت هم ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

 یک میلیون شغل جدید در سال آینده

وی ادامه داد: سیاست مهار تورم از طریق عدم تأمین هزینه‌ها با پول پرقدرت و نیز عدم افزایش قیمت کالاها و خدمات دولتی به‌ویژه کالاهای اساسی و دارو با استمرار تأمین ارز 4 هزار و 200 تومانی، همچنان دنبال خواهد شد. دو هدف راهبردی بودجه سال آینده کاهش بیکاری با ایجاد یک میلیون فرصت شغلی جدید و افزایش تولید با ایجاد رشد ۲ درصدی و خروج از رکود است که البته مجامع جهانی هم خروج ایران از رکود را در سال آینده پیش‌بینی کرده بودند.

نوبخت همچنین در توضیح دلیل افزایش قیمت بنزین در سال جاری و چرایی عدم اجرای این تصمیم در سال آینده گفت: در سال جاری افزایش قیمت بنزین در لایحه دیده شده بود اما مجلس آن را رد کرد. ما نمی‌توانستیم این کار را با توجه به شرایط در سال ۹۹ انجام دهیم. اگر دولت محافظه‌کار ‌بود، با افزایش مصرف بنزین به بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز بود باید بنزین وارد می‌کردیم. بر همین اساس برای کنترل مصرف به سمت سهمیه‌بندی رفتیم.

 راه فرار مالیاتی بسته می‌شود

رئیس سازمان برنامه و بودجه همچنین به درج مالیات بر مجموع درآمد خانوار و عایدی سرمایه در طرح اصلاح ساختار بودجه اشاره کرد که راه را بر فرارهای مالیاتی خواهد بست، اما این امر را منوط به اصلاح قانون مالیات‌ها دانست. وی ادامه داد: پرداخت مالیات از سوی شرکت‌های زیرمجموعه دولت ۳.۵ درصد مالیات کشور را تشکیل می‌دهد و تلاش داریم مالیات را به جای اینکه به بنگاه‌های تولیدی متمرکز کنیم، به سمت بخش دیگری ببریم و زمینه‌ای را برای رشد تولید فراهم کنیم.

به گفته وی سال آینده تا ۳۶ میلیون تومان (حدود ۳ میلیون تومان در ماه) معافیت مالیاتی برای کارمندان در نظر گرفته شده است.

 بنزین دو نرخی حذف نمی‌شود

وی در پاسخ به پرسشی در خصوص دو سالانه شدن بودجه بر خلاف قانون اساسی گفت: قرار نبود بودجه سال 1400 در سال آینده دیده شود، اما بودجه سال آینده را در طرحی دو ساله دیده‌ایم تا به دلیل پرمشکل بودن سال آینده بتوانیم منابع را بهتر مدیریت و از برخی ذخایر کمتر استفاده کنیم. در هر صورت آنچه به مجلس داده‌ایم تنها بودجه سال آینده است.

وی حذف بنزین دو نرخی در سال آینده را رد و نرخ ارز نیمایی را 8 هزار و 500 تومان اعلام کرد.

نوبخت در پاسخ به این پرسش که چرا نرخ ارز نیمایی را 8 هزار و 500 تومان تعیین کرده‌اید، گفت: برای کالاهای اساسی ارز 4 هزار و 200 تومانی در نظر گرفته شده که این کالاها شامل برنج، روغن، شکر، کاغذ، لاستیک، تجهیزات پزشکی و دارو و برخی نهاده‌های کشاورزی است. از وزارت جهاد و بهداشت خواستیم اعلام کنند چه میزان ارز برای کالاهای اساسی و دارو تخصیص یافته که رقم ۷ میلیارد دلار از سوی جهادکشاورزی و ۳ میلیارد دلار از سوی وزارت بهداشت اعلام شد و ما رقم را بیشتر و درمجموع 10.5 میلیارد دلار در نظر گرفتیم. درنهایت غیر از کالاهای اساسی به منظور کنترل قیمت‌ها حداکثر نرخ محاسباتی ارز 8 هزار و 500 تومان محاسبه شده است.

اضافه می‌شود در این نشست همچنین حمید پورمحمدی، معاون سازمان برنامه و بودجه شایعه افزایش قیمت گازوئیل در دو سال آینده را تکذیب کرد.