مهدی کاهانی مقدم/
مدتی است که قطعات و لوازم یدکی بی‌کیفیت و غیراستاندارد تولید چین و بی‌هویت برخی تولیدکنندگان داخلی، بازار را قبضه کرده و تعداد دفعات خرابی خودروها و مراجعه رانندگان به مکانیک‌ها را بالا برده است.
این وضعیت همچنین موجب افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه و به دنبال آن نارضایتی دارندگان خودروها از تعمیرکاران شده است؛ به ویژه آنکه در آشفته بازار کنونی، هزینه تعمیرات هم ظاهراً تابع قانون خاصی نیست و هر تعمیرکاری اجرت و دستمزد متفاوتی را برای تعمیر یک عیب مشخص خودرو طلب می‌کند.
* سوءاستفاده از نداشتن اطلاعات فنی مشتری
مشکل دیگری که شاید این روزها بیشتر موجبات نگرانی و نارضایتی مشتریان را فراهم کرده، بی‌انصافی و صادق نبودن بسیاری از تعمیرکاران است تا جایی که شائبه فریب مشتریان به وجود آمده است.
یکی از شهروندان که چندی پیش خودرو خود را به تعمیرگاه برده و حالا مجدداً با همان نقص فنی مواجه شده، می‌گوید: به دلیل خاموش شدن‌های ناگهانی، ماشینم را به یکی از تعمیرگاه‌ها بردم؛ تعمیرکار پس از بررسی مدعی شد که انژکتور خودرو مشکل دارد و هزینه شست‌وشو و سرویس آن 90 هزار تومان است. قرار شد سه ساعت دیگر بروم و خودرو را تحویل بگیرم. یک ساعت بعد با من تماس گرفتند که شمع‌ها هم از کار افتاده و نیاز به تعویض دارد که آن هم حدود 150 هزار تومان هزینه دارد. در نهایت موقع تحویل ماشین گفتند وایرها را هم عوض کرده‌اند. با اینکه هزینه تعمیر ماشین از تصور من بیشتر شده بود، ولی خوشحال بودم نقص برطرف شده است.
وی ادامه می‌دهد: پس از طی مسافت چند کیلومتری همان مشکل قبلی خودنمایی کرد. روز بعد دوباره مرخصی از اداره و رفتن به همان تعمیرگاه؛ ولی جواب درستی ندادند؛ تعمیرکار گفت باشد تا بررسی کنیم. ولی آدم عاقل که دو بار از یک سوراخ گزیده نمی‌شود. به تعمیرگاهی دیگر مراجعه کردم و مشخص شد کیت اکسیژن سوخت دچار اشکال بوده و با هزینه چند ده هزار تومانی مشکل کاملاً رفع شد. خودم هم نمی‌دانم آیا تعمیرکار اولی قصد سوءاستفاده از کمی اطلاعات تخصصی و فنی من را داشت یا صاحبنظر و متخصص نبود؟
خانمی که راننده سرویس مدارس است هم در این باره اظهار می‌دارد: امان از وقتی که سروکار یک خانم به تعمیرگاه بیفتد؛ تعمیرکار چون مطمئن است آن خانم سررشته‌ای در مکانیک خودرو ندارد، هر عیب و ایرادی که دلش بخواهد، روی خودرو می‌گذارد و در نهایت اگر قرار بوده مثلاً 200 هزار تومان هزینه بدهید، باید برای یکسری هزینه‌تراشی‌های واهی و غیرضروری، سه یا چهار برابر هزینه کنید.
زهره اصغری می‌گوید: برای من حتی یک بار پیش آمده که تعمیرکار بدون عوض کردن قطعه، هزینه آن را دریافت کرده است؛ فعلاً ترجیح من به عنوان یک خانم این است که یا همراه یک نفر آشنا به خودرو به تعمیرگاه مراجعه کنم یا به تعمیرگاه‌های مجاز شرکتی بروم که فاکتور می‌دهند و حداقل خیالم راحت است.
* تعمیرکارانی که تعویض‌کار شده‌اند
یکی از تعمیرکاران قدیمی مشهد نیز که سن و سالی دارد، با اشاره به ٥٠سال تجربه کاری خود می‌گوید: امروزه خیلی از مکانیک‌ها تعمیرکار نیستند؛ آن‌ها بدون هیچ دانشی وارد این کار شده‌اند و براساس ابتدایی‌ترین فرضیات و برای راحت کردن کارشان، مشتری را به تعویض قطعه مجبور می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: این در حالی است که در گذشته مکانیک‌ها به‌ندرت حاضر می‌شدند قطعه اصلی خودرو را با قطعات غیراصلی تعویض کنند. قدیمی‌ها تلاش می‌کردند تا حد ممکن قطعات اصلی را تعمیر و دوباره روی خودرو سوار کنند. به این ترتیب هزینه کمتری به مشتری تحمیل می‌شد و خودرو از لحاظ قطعات، اصالت خود را حفظ می‌کرد.
وی تأکید می‌کند: البته در این میان افرادی هم وجود دارند که قطعات اصلی خودرو را با قطعات بی‌کیفیت یا دست دوم عوض می‌کنند، بنابراین توصیه می‌کنم تا حد امکان و برای تعمیرات کوچک و سبک، وسیله نقلیه خود را با برخی از تعمیرکاران تنها نگذارید.
* شائبه کلاهبرداری در برخی تعمیرگاه‌ها
از سوی دیگر آنچه این روزها بیشتر شنیده می‌شود و به مشکل بزرگی برای بسیاری از مالکان خودرو تبدیل شده این است که برخی تعمیرگاه‌های غیرمجاز عیب کوچک خودرو را بسیار بزرگ جلوه می‌دهند تا از این طریق بتوانند از مشتریان خود پول بیشتری بگیرند. این تعمیرگاه‌ها با معیوب جلوه دادن قطعات خودرو عملاً یا ظاهراً به تعویض و تعمیر قطعات اساسی می‌پردازند و مشتری از همه‌جا بی‌خبر نیز هنگام مراجعه با فاکتور میلیونی روبه‌رو می‌شود؛ به نحوی که شاید بتوان گفت شیوه‌ای از کلاهبرداری که این روزها در برخی تعمیرگاه‌ها و به ویژه تعمیرگاه‌های غیرمجاز رایج است.
این موضوع را البته چندی پیش یکی از متولیان اتحادیه صنف خدمات فنی خودرویی تأیید کرد و مسئول یکی از تعمیرگاه‌های مجاز مشهد هم گفت: مهم‌ترین نکته آن است که اگر خودرویی مشکل داشته باشد و تعمیرگاه مورد نظر از مالک خودرو درخواست کند که خودرو را نگه دارد؛ مالک باید برای اطمینان از صحت ادعا و عیوب عنوان شده به چند تعمیرگاه دیگر نیز مراجعه کند؛ چراکه عمده کار این تعمیرکاران سوءاستفاده از مشتریانی است که اطلاعات فنی درباره خودرو ندارند.
وی شیوه معمول این تعمیرگاه‌ها را باز کردن بخش‌های اصلی خودرو و جابه‌جایی قطعات معیوب به جای قطعات سالم می‌داند و می‌افزاید: برای اینکه چنین مشکلی ایجاد نشود، باید پس از تشخیص عیب، خودرو را در تعمیرگاه بخوابانید و تعمیرکار اجازه ندارد بدون اطلاع مالک قطعات اصلی خودرو را باز کند. از سوی دیگر مالک خودرو باید در طول زمان تعمیر به تعمیرگاه مراجعه کند تا در جریان کار باشد.
* تعرفه خدمات خودرویی اتحادیه غیرمنصفانه است
در عین حال برخی از شهروندان با تکیه بر تجربه چندین بار مراجعه به تعمیرگاه‌های مختلف معتقدند که تعرفه خدمات خودرویی رسمی تا حد زیادی در بسیاری از موارد غیرمنصفانه و گران تعیین شده به حدی که خیلی از تعمیرکاران باانصاف، راضی به پیروی از این نرخ‌نامه نیستند و مبلغ بسیار پایین‌تری از مشتری دریافت می‌کنند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و خدمات فنی خودرویی مشهد هم به شکل دیگری به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید که این تفاوت در اجرت ارائه خدمات، بیشتر ناشی از «ارزان‌فروشی» برخی واحدهای صنفی است.
او معتقد است: برخی از واحدهای صنفی، خدمات را با قیمت ارزان‌تری ارائه می‌کنند تا بتوانند مشتری جلب کنند. ما در اتحادیه، نرخ خدمات را معین و به واحدهای صنفی ابلاغ کرده‌ایم و آن‌ها موظف به تبعیت از این نرخ‌نامه هستند.
وی در خصوص تخلف و گرانفروشی و یا احیاناً تقلب و کلاهبرداری در برخی تعمیرگاه‌ها می‌گوید: در این مواقع، ما در اتحادیه مسئول رسیدگی به شکایات و حل اختلاف هستیم. معمولاً شهروند شاکی به ما مراجعه می‌کند و ضمن شکایت، فاکتور خدمات انجام شده روی خودرو را ارائه می‌دهد و ما هم بر همین مبنا به حل و فصل اختلاف می‌پردازیم. بنابراین شهروندان باید پس از اتمام تعمیر خودرو و در زمان تسویه حساب، حتماً فاکتور(صورتحساب) خدمات انجام گرفته را که با مُهر واحد صنفی ممهور شده است، دریافت کنند تا در صورت بروز اشکال، بتوانند با استناد به آن، شکایت خود را در اتحادیه پیگیری کنند. به گفته وی، تمام مستندات نظیر فاکتور، صورتحساب کارت‌های بانکی موقع پرداخت وجه، رسید فروش قطعه و... می‌تواند علیه تعمیرکار متقلب مورد استفاده قرار گیرد.
او تأکید می‌کند که اداره نظارت بر اماکن که تاکنون با این اتحادیه همکاری خوبی داشته است، نسبت به پلمب تعمیرگاه‌های غیرمجاز و متقلب اقدام می‌کند.
نظر شما