قدس آنلاین: ایام فاطمیه پس از ایام عزاداری سیدالشهدا(ع) پررونق‌ترین روزهای سال ازلحاظ برگزاری مجالس عزاداری و وعظ و خطابه در سطح کشور است؛ مجالسی که گاهی چه در محتوای منبر و چه در عزاداری دچار انحرافاتی می‌شوند. در این رابطه با حجت‌الاسلام مهدی مسائلی گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.
* به نظر شما منبرهای ما باید چگونه باشد که بیشتر به درد نیازهای جامعه بخورد؟
منبرهای ما – چه منبرهای سنتی و چه منبرهای سبک جدیدتر – باید به مسائل اساسی مردم توجه کنند؛ بیشتر به مسائل و شبهاتی که در ذهن جوانان و مردم است پرداخته شود. همچنین علاوه بر این همانطور که به احساسات و شور در جلسات توجه می‌شود، باید به معرفت‌افزایی هم توجه شود و روی اهل‌بیت(ع) و قرآن همتای یکدیگر کار شود. متأسفانه ما کمتر در منبرها به معارف قرآنی توجه می‌کنیم. باید به سمت و سویی حرکت کنیم که استدلال و عقلانیت دینی در مخاطب تقویت شود.
خانواده‌ها امروز در زندگی فردی و اجتماعی خود مشکلاتی دارند؛ ما اگر دو حیطه فردی و اجتماعی را برای معرفت‌افزایی در منبرها در نظر بگیریم؛ باید مسائل مرتبط با سبک زندگی اسلامی تذکر داده شود تا سطح معنوی زندگی افراد در اجتماع ارتقا یابد. از جمله این موارد خلوص دینی و تأکید بر اهداف زندگی دینی و بحث اخلاق است؛ لذا بیان اخلاق اسلامی در منبرها هم خیلی می‌تواند کمک کند.
* شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی به روش‌های تبلیغی و اصلاح دینی می‌پردازد؛ آیا امروز نیازمند آن نیستیم که چنین کتاب‌هایی بیشتر تألیف شود؟
بسیار نیازمند هستیم؛ چون امروزه به نسبت دوره شهید مطهری انحرافاتی که دیده می‌شود دوچندان شده است؛ وقتی ما با افرادی که انحرافات گوناگون را تبلیغ می‌کنند مواجهه نمی‌کنیم و به دنبال اصلاح نمی‌رویم، هرسال مشکلات جدیدتری هم از لحاظ سبک و هم هدف مجالس و عزاداری‌ها به وجود می‌آید. ما باید مطرح کنیم که هدف از این مجالس معرفت‌افزایی است و هر چه این معرفت‌افزایی ببشتر باشد، ثوابش بیشتر است. ما اهداف این مجالس را برای سوگواران اهل بیت(ع) اشتباه تعریف کردیم؛ با این مدل اختلافات حتی بین شیعیان زیاد می‌شود؛ البته در این میان جریان‌هایی هم به دنبال سوء استفاده هستند که با جریان مقاومت اسلامی عناد دارند و به صورت سازمان‌یافته از جوانان ما سوء استفاده می‌کنند.
* ما با جریانی مواجهیم که به شیعه انگلیسی معروف است؛ آیا اشتباهات ما باعث قدرت گرفتن این جریان شده یا دلایل دیگری دارد؟
اشتباهات و تعصبات و جهالت‌ها بوده است، اما افرادی هم هستند که این جریان را رهبری می‌کنند. در این مسیر ما نباید منفعل باشیم و باید در هدایت عزاداری‌ها فعال عمل کنیم؛ خط مشی مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر ترویج عزاداری مثبت بوده تا معرفت‌افزایی کنیم؛ ما باید الگوی صحیح ارائه دهیم و الگوهای نادرست را محکوم کنیم و برای این کار از راهکارهای فرهنگی استفاده کنیم.
* شما در یکی از کتاب‌هایتان نوشته‌اید که اسلام آمریکایی ادامه‌دهنده همان اسلام اموی است؛ در این باره بیشتر توضیح دهید؛ در حال حاضر چگونه باید این مسئله را تبیین کنیم؟
ما اگر به وقایعی مثل عاشورا نگاه تاریخی صرف داشته باشیم، قطعاً راه به جایی نخواهیم برد؛ خط امام حسین(ع) و اهل‌بیت(ع) ادامه دارد؛ خط افرادی که مقابل ایشان و اسلام ناب بودند هم ادامه دارد. فردی مثل امام حسین(ع) به هیچ عنوان حاضر به صلح با اسلام اموی نبود؛ چرا که اسلام اموی ریشه اسلام ناب را هدف گرفته بود؛ باید دقت کنیم که هر کسی با ویژگی‌های یزید بر جامعه اسلامی حکومت بکند باید فاتحه اسلام را خواند. خط اهل بیت(ع) و وقایعی مثل عاشورا، یک جریان اسلامی است که برای همه مسلمانان آشناست؛ لذا این خط‌مشی سیاسی و خط‌مشی مقابل آن باید برای همه مسلمانان تبیین شود تا حق از باطل روشن شود.
من چندی پیش کشمیر بودم؛ فردی که دیدگاه سلفی داشت می‌گفت: بعد از عاشورا افراد یا حسینی هستند یا یزیدی؛ با این معیار هر کس ظلم‌ستیز است، حسینی است؛ با شنیدن این حرف از او، من تعجب کردم. ما برای تبیین این گفتمان در جهان اسلام خوب عمل نکردیم.
* ما برای تبیین گفتمان شیعه در سطح جهان چگونه باید عمل کنیم که خللی به موضوع مهم وحدت وارد نشود؟
ما در هنگام تبیین بیشتر به مفاهیم مذهبی خودمان توجه کردیم در حالی که ممکن است اهل سنت با این مفاهیم مخالف باشند، حال آنکه آن‌ها خط‌مشی اهل بیت(ع) را پذیرفته‌اند. زمانی من پیشنهاد دادم هیئت‌هایی برای اهل‌سنت تشکیل شود که در آن‌ها معارف اهل بیت(ع) بر اساس فقه و مذهب خودشان مطرح شود. آنچه اکنون حائز اهمیت است این است که از رفتن جهان اسلام به سمت سکولاریسم و بی‌دین شدن جلوگیری کنیم.
* کار کرد روحانیت در این مقطع چه باید باشد؟
کارکرد روحانیت تبلیغ دین و رسالت دینی است که ائمه(ع) و پیامبر(ص) هم این کارکرد را دارا بودند. خود روحانیت قداست ندارد بلکه حرکت آن‌هاست که قداست دارد؛ به این معنی که مردمی باشد و خودش از مردم بداند؛ قصد الهی در رفتار او باشد و محتوای دینی او مردم را هدایت کند.
نظر شما