روز گذشته مهلت همراه با هشدار آمریکا به عراق برای  جایگزینی گاز وارداتی از ایران و تأمین آن از کشورهای دیگر بار دیگر برای ۳۰ روز تمدید شد. تا پیش از این، مدت زمان معافیت تحریمی عراق برای خرید گاز و برق از ایران، ۴۵ روزه بود، اما با تصمیم جدید واشنگتن، این مدت به یک ماه کاهش یافته است.

یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفته است در پایان این دوره تمدید مجدد این معافیت‌ها با توجه به تشکیل کابینه عراق و آنچه که تشکیل یک دولت معتبر در بغداد خوانده است، مورد ارزیابی مجدد قرار خواهد گرفت.   آمریکا مدعی شده است که این مجوز معافیتی کوتاه مدت را به خاطر فرصت دادن به تشکیل یک دولت معتبر در عراق تمدید می‌کند.

این دست و پا زدن‌های آمریکا در حالی است که  وزیر انرژی عراق، به زمانی چند ساله برای اجرای پروژه‌های صنعت گاز در این کشور اشاره کرده است. این معافیت از تحریم‌های آمریکا برای هفتمین بار تمدید شده، اما مدت زمان آن نسبت به معافیت‌های گذشته کمتر بوده است، با این حال توجه به این نکته امر مهمی است و آن اینکه کشور عراق عملاً  در حوزه انرژی به خصوص برق و گاز دچار مشکلات عدیده‌ای است.

عراقی‌ها به این راحتی ها هم نمی توانند این مشکل را حل کنند، به این دلیل که اکثر کشورهای حاشیه خلیج فارس به غیر قطر گاز ندارند، کشورهای حاشیه خلیج فارس هم گاز خود را از جاهای دیگری تأمین می‌کنند؛ مثلاً کویت و عمان هم گاز خود را از طریق ایران تأمین می‌کنند؛ بنابراین تأمین کننده گازی در منطقه نمی‌ماند که عراق بخواهد برای گاز مورد نیازش جایگزین کند.

در این چند ساله بیش از یک سوم گاز و نصف برق کشور عراق را ایران تأمین کرده است. پیش از این هم آمریکایی‌ها برای تأمین برق عراق از طریق کشور دیگری به جز ایران به عراق هشدار داده بودند، ولی عراقی ها باز هم نتوانستند این مشکل را حل کنند. آمریکایی‌ها گفته بودند عراقی‌ها برقشان را از کشور عربستان تأمین کنند که این اتفاق در صحنه عملیاتی رخ نداد؛ چرا که عربستان خودش به برق نیاز دارد و تولید برقی که دارند، حتی نیاز خودشان را هم کفایت نمی‌کند، چه برسد  که بخواهند  به عراق هم صادر کنند.

گاز عراق هم در وضعیت فعلی قابل به تأمین نیاز این کشور نیست؛ یعنی اگر نیروگاه‌های برق عراق نتوانند از گاز ایران برای تأمین سوخت خود استفاده کنند، در عمل دچار مشکل می‌شوند؛ آمریکایی‌ها پیشنهاد جاگزینی گاز ایران با گاز کشورهای منطقه را داده‌اند، ولی کشور مشخصی را برای این جایگزینی  نام نبرده و فقط به یک پیشنهاد کلی اشاره کرده‌اند و این پیشنهاد کلی هم  تاکنون نتوانسته محقق شود.

همان‌طور که عراق در حوزه برق نتوانست کشوری را جایگزین کند، در حوزه گاز هم نخواهد توانست؛ بنابراین باز هم تا مدت‌ها گاز و برق عراق  را ایران باید تأمین کند. چنانچه آمریکا از ترکیه هم خواسته بود برای تأمین گاز خود به فکر کشور دیگری غیر از ایران باشد، ولی همچنان ایران تأمین کننده گاز این کشور است.

اگر از جنبه دیگری هم بخواهیم به این مسئله بپردازیم، باید اذعان کنیم  که چنین پیشنهادی تازه از جانب آمریکا برای عراق، آن هم در آستانه فصل تابستان، در عمل شدنی نیست و هیچ دولتی چنین ریسکی نمی کند که هنوز چیزی مشخص و عملی نشده، بیاید و همان نصف برقی هم که از طریق ایران برایش تأمین می‌شود را از دست بدهد؛ چرا که درحال حاضر عراق تنها می‌تواند برق ۹-۸ ساعت شهروندانش را تأمین کند  و بقیه برق را عمدتاً خود مردم با دستگاه های برق و ژانراتورهایی که دارندف تأمین می‌کنند. بنابراین اگر اکنون همین مقدار برق تأمینی هم قطع شود، نبود برق هم به مشکلات عدیده این کشور افزوده می‌شود.

تجربه‌های بین‌المللی هم نشان داده که آمریکا معمولاً خوش قول نیست و نمی‌توان روی حرفش حسابی باز کرد، به خصوص که اکنون عراق در یک وضعیت بی‌دولتی به سر می‌برد و تصمیم گیری محکم و قاطعی نمی‌تواند در موضوعات حیاتی مانند گاز و برق و خدماتش انجام دهد و از دیگر سو خود آمریکایی ها هم دچار مشکلات بسیاری هستند؛ بنابراین بی گمان این اتفاقات در صحنه نخواهد افتاد و عراقی ها همچنان باید از گاز و برق ایران استفاده کنند.