به گزارش خبرنگار اقتصادی قدس آنلاین؛ نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز (دوشنبه) با تصویب لایحه «اصلاح قانون پولی و بانکی کشور» مقرر کردند که واحد پول ایران از ریال به تومان (برابر با ۱۰۰ قران) تغییر کند.

از نظر برخی کارشناسان اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی که برای سال‌های طولانی بلاتکلیف باقی مانده بود می‌تواند مزایایی مانند تقویت موقت و روانی پول ملی، کاهش هزینه ضرب، چاپ و امحای پول و تسهیل امور حسابداری را به همراه داشته باشد؛ این در حالی است که از نظر کارشناسان دیگر اقدام دولت در حذف چهار صفر از پول ملی تأثیر واقعی یعنی اثر تولیدی یا اثر رفاهی در پی نخواهد داشت و تأثیر آن صرفاً روانی و گذرا خواهد بود.

البته قرار است که روند تبدیل واحد پولی به صورت تدریجی اجرا شود؛ بر این اساس، در دو سال ترتیبات اجرای این طرح فراهم شده و سه سال نیز دوره گذار خواهد بود که در این دوره هر دو واحد پولی (ریال و تومان) به صورت همزمان اعتبار خواهند داشت.

حذف چهار صفر تأثیر واقعی بر تورم کشور نخواهد داشت

آلبرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران و عضو هیأت تجدیدنظر شورای رقابت در گفت‌وگو با قدس آنلاین در رابطه با تأثیرات حذف چهار صفر از پول ملی بر تورم کنونی کشور گفت: درواقع کشورهایی که با «اَبَر تورم» موجه هستند اقدام به حذف چند صفر از پول ملی می‌کنند اما اینکه این اقدام تاثیر واقعی بر این تورم داشته باشد، کاری که دولت تصمیم به اجرای آن دارد ولی اینکه این اتفاق تأثیر واقعی یعنی اثر تولیدی یا اثر رفاهی در پی داشته باشد نخواهد داشت. چون دولت فقط دارید واحد پول را عوض می‌کنید و تمام قیمت ها به ده هزارم تقسیم می‌شود؛ اثر روانی شاید داشته باشد و مردم وقتی ارقام را می‌بینند احساس کنند که کالاها  ارزان شده است اما درواقع حقوق و درآمد مردم نیز به همین شیوه کاهش یافته است  من معتقدم که به واسطه دیدگاه ضعیفی که دولت در امر نظارت بر قیمت‌ها دارد برخی قیمت‌ها به سمت بالا رشد خواهد کرد و در قیمت گذاری برخی کالاهای اساسی سوءاستفاده صورت خواهد گرفت که این افزایش قیمت ۱۰-۲۰ درصدی در این ارقامی که تغییر خواهد یافت گم خواهد شد.یعنی این کار اثر ضدتورمی نخواهد داشت و فقط ممکن است اثر تورمی بر کالهای اساسی داشته باشد. 

وی تصریح کرد: اما در کنار این اگر ما بخواهیم علت موفقیت کشورهایی که دست به اقدام مشابه زده‌اند به عنوان مثال آرژانتین و ترکیه -که ترکیه موفق ترین آنها به حساب می‌آید- را دریابیم باید بگوییم که علت موفقیت آنها در این بود که آنها در کنار حذف صفر از پول ملی، کارهای دیگری هم انجام دادند. بگذارید مثالی بزنم فرض کنید فرستنده صدا و سیما ضعیف پخش کند ولی ما برویم تلویزیون ۵۰ اینچی خودمان را به ۳۰ اینچی تبدیل کنیم و چون پیکسل‌ها ریزتر می‌شود تصور کنیم تصویر بهتر شده است در حالی که اصل داستان به جای خود باقی است. یعنی ابتدا باید وضعیت تولید و وضعیت قیمت‌هایمان و خود قیمت گذاری که دولت قرار است انجام دهد بهبود یابد.

با حذف صفر  هزینه چاپ اسکناس کمتر خواهد شد اما ..

این استاد دانشگاه ادامه داد: امسال قیمت ها اکثرا به سمت بالا تعدیل خواهد شد و نمونه آن قیمت گذاری خودرو است که تصمیم گیری در مورد آن به هفته های بعدی ارجاع داده می‌شود اینها وقتی با ارقامی که با چند صفرش برداشته شده قاطی بشود در افزایش قیمت ها گم می‌شود و به چشم نخواهد آمد. بنابراین اصل قضیه باید تقویت شود و کیفیت و افزایش ظرفیت تولید باید تقویت شوند و اینها با حذف ۴ صفر میسر نخواهد شد هرچند هزینه نقل و انتقال پول کمتر می‌شود؛ در حال حاضر ما به سمت استفاده از روش‌های پرداخت نوین می‌رویم. شما می‌بینید که در نانوایی‌ها هم، دیگر نیازی به پول نقد نیست. پس اگر ما مثلاً می‌گویم هزینه چاپ اسکناس کمتر خواهد شد این به اندازه ای نیست که برای دولت آورده‌ای داشته باشد و هزینه‌ای ازهزینه‌های مردم را کمتر کند.

وی افزود: نگرانی در مورد بحث نظارت بر قیمت‌ها است که وقتی این نظارت برداشته شود شما فرض کنید اگر یک قران به یک محصول اضافه شود با قیمت الان ۱۰ تومن به قیمت آن اضافه خواهد شد؛ درست است که عدد ناچیزی است اما در حد خودش می‌تواند سوء استفاده‌هایی را به همراه داشته باشد و از نظر روانی هم مردم شاید تصور کنند که کالا ارزان‌تر شده و ممکن است تمایل به خرید مردم هم بیشتر شود؛ درواقع بانک مرکزی باید در کنار این کار(حذف چهار صفر) باید سیاست‌های جانبی هم باشد.

اگر نظارت بر تورم افزایش می یافت دیگر نیاز به حذف صفر از ریال نبود

بغزیان در رابطه با اینکه چه باید کرد تا مسئله حذف صفر بتواند تأثیر واقعی و نه فقط روانی بر تورم و اقتصاد کشور داشته باشد، تصریح کرد: کاری که ترکیه کرد این بود که رابطه بین «لیر» و دلار آمریکا را مشخص کرد و نرخ متناسب لیر با دلار را مدت ها به همان شکل ثابت نگه داشت. درحال حاضر و با قیمت کنونی، دلار  ۱۶ هزار تومانی با حذف چهار صفر، ۱۶ تومان خواهد شد اما مشخص نیست که آیا بانک مرکزی می‌خواهد این نرخ را بر همین قیمت حفظ کند یا به هیجانات بازار بسپارد؟ یا حتی این تغییر را بر اساس اراده خودش انجام دهد. آنها همزمان با حذف صفر از پول ملی سیاست‌های تثبیت نرخ ارز، سیاست‌های ضدتورمی، تثبیت نرخ ارز و بازرگانی خارجی و رفتن به سمت بازار پوشاک و لوازم آرایشی در اروپا را پیگیری کردند اما ما فقط خودمان را ۴ سال درگیر حذف صفر و چاپ اسکناس جدید کنیم و وقتی این کار ۳-۴ سال به طول می‌انجامد  این نشان می‌دهد که ما در این مدت فقط سرگرم بازی با اسکناس ها خواهیم بود.

این استاد دانشگاه تهران با اشاره به حذف چهار صفر از پول ملی گفت: معتقدم دولت و بانک مرکزی لازم بود در ابتدا سیاست‌های ضدتورمی، تثبیت اقتصادی و تثبیت نرخ ارز را به سرانجام می‌رساند و سپس نرخ‌های بهره را مشخص می‌کرد. هدف اصلی سیاستگذار باید کمک به اقتصاد کشور باشد نه اینکه با کاهش نرخ بهره به دنبال سامان دادن به نرخ سود سپرده‌ها باشد. در این خصوص معلوم نیست که بانک‌ها چه زیان‌هایی را از بابت کاهش نرخ سود تسهیلات متحمل می‌شوند. اسم این گونه اقدامات را نمی‌توان «سیاست پولی» گذاشت؛ سیاستگذار اگر در شرایط فعلی نظارت خود بر تورم را افزایش می‌داد دیگر نیازی به حذف صفر از ریال نداشت. 

انتهای پیام/