قدس آنلاین: پس از شهادت سردار سلیمانی بسیاری عنوان کردند راهبردهای منطقه‌ای و نقش‌آفرینی فعال جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحولات منطقه با ضعف و چالش‌های فراوانی روبه‌رو شده است و خلأ حضور سردار سلیمانی به‌نوعی موجب تردید و تغییر جدی رفتار ایران خواهد شد؛ اما این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران داخلی و خارجی این موضوع را رد کرده و بر این باورند که راهبردهای ایران کماکان باقوت پیگیری می‌شود، به‌طوری‌که نشریه فارین پالیسی آمریکا در گزارشی در این باره نوشت ایران پس از شهادت سردار سلیمانی، راهبرد نظامی منطقه‌ای خود را با موفقیت دو برابر کرده است. برای بررسی این موضوع و نیز چالش‌های پیش روی سردار قاآنی و تحولات جبهه سوریه و عراق با سید رضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل منطقه‌ای گفت‌وگویی داشته‌ایم که آن را در ادامه می‌خوانید.
ارزیابی‌تان از تحولات و میزان تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در معادلات منطقه‌ای پس از شهادت سردار سلیمانی چیست؟
پس از شهادت فرماندهان مقاومت به‌خصوص سردار سلیمانی، فضایی علیه ایران و توانمندی‌های آن پدیدی آمد که در همین راستا محور تمام تلاش‌های رسانه‌ای و عملیات روانی دشمن بر روی عقب‌نشینی و کاهش نفوذ ایران در منطقه معطوف شد. پس از شهادت سردار سلیمانی، در حقیقت هدف رسانه‌های منتسب به‌نظام سلطه چه رسانه‌های غربی و چه رسانه‌های منطقه‌ای این بود که چنین القا کنند تمام اقتدار و نفوذ منطقه‌ای ایران متمرکز بر یک فرد آن‌هم سردار سلیمانی بود و چون ما او را به شهادت رسانده‌ایم توان ایران هم به پایین‌ترین سطح رسیده است. درحالی‌که واقعیت این است که امام به‌عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی فرمودند من هم به‌عنوان عضوی از اعضای انقلابی نظام جمهوری اسلامی هستم و اگر روزی من را هم بکشند و در بین مردم نباشم، آن‌ها باید بدانند که مردم راه خود را پیداکرده‌اند. در حقیقت موضوع مقاومت به‌عنوان ستون اصلی ایران مسیر خود را در منطقه پیداکرده و متمرکز بر یک فرد نیست و نخواهد بود. جدای از تأثیر فراوان سردار سلیمانی در حوزه مسائل منطقه‌ای ایران، اما باید بگوییم که انقلاب اسلامی مسیر خود را در پیمودن به قله‌های موفقیت پیداکرده و فرماندهان بسیاری هستند که با افتادن پرچم از دست یک فرمانده ارشد، بلافاصله با کمترین زمان ممکن پرچم را بلند کنند و مسیر قبلی را بپیمایند. رهبری نیز در معرفی و انتصاب جانشین سردار سلیمانی این واقعیت را تصریح کردند که منبع و منشأ حرکت مقاومت همان مسیری است که سردار سلیمانی ریل‌گذاری کرده و این مسیر باید با قدرت هر چه تمام‌تر پیموده شود، چنان‌که پس از شهادت ایشان نیز ما این موضوع را در زمینه‌های مختلف مشاهده می‌کنیم.
با توجه به شرایط کنونی منطقه، چه چالش‌هایی را پیش روی سردار قاآنی می‌بینید؟
تصورم این است که چالش جدیدی در برابر سردار قاآنی وجود ندارد و همان مسائل قبلی که پیش از ایشان به عنوان جانشین سردار سلیمانی مطرح بوده، در حال حاضر نیز در جریان است. البته باید گفت با توجه به تجربیات و انگیزه فراوانی که سردار قاآنی و همراهانشان در حوزه مقاومت کسب کرده‌اند، قطعاً عبور از این مسائل بسیار آسان خواهد بود و چالش جدیدی که موجب توقف حرکت ایشان در دستیابی به اهداف و راهبردهای تعیین‌شده باشد، وجود نخواهد داشت.
شاهدید در چند وقت اخیر خبرهایی منتشر می‌شود مبنی بر اینکه سوریه و روسیه درصدد کنار گذاشتن ایران از عرصه معادلات کشور سوریه هستند و به خصوص موضوع تمام شدن مناقشات در سوریه نیز مطرح می‌شود و بناست ایران در مسئله آبادانی سوریه حضور نداشته باشد، این موضوع تا چه حد صحت دارد و آیا ایران برای نقش‌آفرینی فعال در بازسازی سوریه تلاش‌هایی دارد؟
واقعیت امر این است که به دلیل به بن‌بست رسیدن راهبردهای غرب در منطقه و به‌خصوص در موضوع تحولات سوریه، جنگ روانی شدیدی در این رابطه آغازشده تا بین ایران و روسیه اختلاف‌افکنی کنند و برای دستیابی به این هدف، موضوع بازسازی سوریه را مطرح می‌کنند تا در واقع تحریک کنند و بگویند ایران در بازسازی سوریه نقش چندانی نخواهد داشت. بااین‌حال، مسئولان عالی‌رتبه سوریه و در رأس آن بشار اسد چندین بار اعلام کرده‌اند کسانی که در زمان بحران در کنار ملت سوریه ایستاده بودند، جزو کشورهایی هستند که اولویت اول را در بازسازی سوریه دارند و نام ایران را نیز برده‌اند.
یکی از عوامل قدرت ایران، افزایش توان اقتصادی است و امروز ظرفیت‌های فراوانی در کشور وجود دارد که امکان صادرات آن وجود دارد و مسئولان مربوط باید در این خصوص برنامه‌ریزی لازم را داشته باشند.
قطعاً دولت ایران و اتاق بازرگانی که مسئول هماهنگی بین بخش خصوصی ایران و کشور سوریه اند باید فعال‌تر عمل کنند و احتمالاً برای این موضوع اعتبار قابل‌توجه در دولت در نظر گرفته شود. امیدواریم که پس از فروکش کردن بحران کرونا، همه مسئولان به وظایف خودشان در این رابطه عمل کنند؛ چرا که باید برای تقویت قدرت اقتصادی و نفوذ منطقه‌ای ایران از کانال اقتصاد کمال استفاده شود و ظرفیت‌های مازاد موجود در کشور می‌توانند به این مسئله کمک کنند. چنان‌که در حوزه تولید بنزین داخلی، توانستیم بنزین مازاد بر نیازمان را تحت طراحی مقتدرانه و هوشمندانه به ونزوئلا صادر و وجوه آن را قبل از رسیدن کالا به ونزوئلا دریافت کنیم.
عنوان می‌شود نخست‌وزیر جدید عراق فردی نزدیک به آمریکاست و بنا دارد در آینده ارتباطات گسترده‌ای را با آمریکایی‌ها برقرار کند، با این شرایط به نظرتان نتیجه مذاکراتی که ماه آینده دو طرف درباره خروج نیروهای آمریکایی از عراق خواهند داشت، تا چه حد بر روابط بین ایران و عراق تأثیرگذار است؟
قطعاً اجرای مصوبه پارلمان عراق که به تصویب اکثریت اعضای پارلمان رسید، بر این موضوع تصریح کرده که نیروهای مداخله‌گر آمریکایی باید هرچه سریع‌تر از عراق خارج شوند و هیچ نخست‌وزیری نمی‌تواند از این مصوبه استنکاف کند؛ اما از سوی دیگر، طبیعی است که این موضوع به‌نوعی نشان‌دهنده جهت‌گیری دولت جدید عراق در حوزه سیاست خارجی خواهد بود و هرچه پروسه خروج نیروهای آمریکایی از عراق سرعت یابد، قطعاً موجب تحکیم روابط ایران و عراق و گسترش ارتباطات دو ملت خواهد شد.
نظر شما