۱۵ تیر ۱۳۹۹ - ۱۵:۳۰
کد خبر: 710352

یادداشت

درس امام شناسی در مکتب امام رضا(ع)

حجت الاسلام و المسلمین یدالله مقدسی/ مدیر پژوهشکده فقه و اصول پژوهشگاه وحیانی اسراء

امام رضا علیه السلام بحر عمیقی است که علم ما در برابر ایشان چونان قطره‌ای یا حتی کوچک‌تر از قطره‌ای در برابر دریایی بزرگ با امواجی گسترده است.

قدس آنلاین: وجود حضرت امام رضا علیه السلام آنقدر بالا و والاست که کمتر اشخاصی می‌توانند بازگو کننده عمق شخصیت و وجود والا مرتبه ایشان باشند و از عمق علم و دانش امام رضا علیه السلام سخن بگویند لذا متوسل شدن به این بحر عمیق بهترین راهکار جهت تبیین اصل موضوع مهمی است که در تمام عصرها اعم از عصر زندگی امام هشتم و عصر کنونی دغدغه بزرگی به شمار می‌رود. 

موضوع رهبری جامعه یکی از مهمترین مسائل هر جامعه‌ای است، موضوعی که امام رضا علیه السلام در بیان عمیقی آن را برای مسلمانان‌ روشن کرده تا چراغ روشنی پیش پای جامعه عصر خود و همه جوامع اسلامی برافروخته باشند. مسئله رهبری و امامت در جامعه موضوع خاصی در همه دوره‌هاست، خاصه آنکه در عصر امامت معصومین و فشارهای حکام جور این موضوع مورد سؤال مردم بوده است، لذا شرایط خاص زندگی جبری امام رضا علیه السلام در مرو و فریب کاری مأمون برای سوءاستفاده از موقعیت و حضور امام در آن جامعه شرایط خاصی را رقم زده بود. عصر زندگی امام رضا علیه السلام، عصر تمایل مردم به موضوعات علمی و علوم مختلف بود و جامعه در مقایسه با گذشته‌ به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته بود. مرو آن زمان و جهان اسلام عصر امام رضا علیه السلام مملو از دانشمندانی بود که در بخش‌های مختلف علمی چون علوم انسانی، نجوم، ریاضی و دیگر دانش های آن زمان تبحر داشتند و درباره آن اظهار نظر و مباحثه می‌کردند. مأمون با دعوت از دانشمندان و علمای سایر مذاهب علاقه خاصی به مناظره با امام رضا علیه السلام نشان می‌داد اما در بین مناظرات علمی و سخنانی که از آن زمان به یادگار مانده شخصی به نام عبدالعزیز بن مسلم از یاران امام رضا علیه السلام روایت می‌کند که روز جمعه در مسجد مرو مردم درباره موضوع روز آن زمان یعنی مسئله رهبری جامعه و اینکه چه کسی برای جلوگیری از تشتت و پراکندگی جامعه‌ باید رهبری کند سخن می‌گفتند و هر کسی در این باره اظهارنظری می کرد، در آن وقت این سخنان در محضر امام مطرح شد. امام رضا علیه السلام بعد از گوش دادن تبسمی کرد و فرمود: اظهار نظر مردم دو جهت دارد، یکی از روی ناآگاهی و بی‌اطلاعاتی درباره موضوع است و جهت دوم هم نشان می‌دهد مردم فریب خورده‌اند و  دیگران آنها را در مسیر ناصوابی قرار داده‌اند که اینگونه سخن می‌گویند. مردم از این جهت بی اطلاعند یا فریب دشمنان را خورده‌اند که از این موضوع مهم غفلت کرده‌اند که خداوند متعال در  منطقه غدیر خم  مسئله رهبری جامعه را خود عهده دار شد لذا این موضوع به انتخاب مردم نیست بلکه آموزه‌های دینی مردم را به این سمت و سو رهنمون شده است.

امام رضا علیه السلام با اشاره به آیه مبارکه" تکمیل دین" که آخرین آیات قبل از واقعه غدیر بود کامل شدن دین را با انتخاب امام علی علیه السلام به پیامبر خود نوید داد چرا که مساله رهبری جامعه اسلامی موضوع مهمی است، لذا امام رضا علیه السلام در آن جمع درباره امامت و رهبری مطالبی بیان کردند. امام رضا علیه السلام فرمودند:  طبق این آیه مبارکه امامت و رهبری در جامعه جزء تمام و کمال دین است آیا مردمی که در این باره اظهارنظر می‌کنند جایگاه رهبر و ارزش رهبری را می‌دانند تا بخواهند فردی را برای این جایگاه انتخاب کنند؟ امام با اشاره به دو محور جایگاه امامت و رهبری و وظایف امام در جامعه نکات مهمی را بیان فرمودند. امام رضا علیه السلام در این باره به همه مسلمانان فرمودند اختیار سبک زندگی و روش‌هایی که دین برای جامعه اسلامی عنوان کرده‌ از سوی امام مطرح می شود، چرا که امام پیام آور  برنامه‌های زندگی از سوی خداوند متعال است. نظام اسلامی چونان بند تسبیحی است که دانه‌های ریز آن در کنار هم جمع شده‌اند، اگر دانه‌های تسبیح در کنار هم خوب چیده شوند، یعنی جامعه اسلامی پیرو امام و رهبر باشد، آن جامعه به سمت صلاح و  فلاح می رود و فساد از جامعه اصلاح شده رخت برمی‌بندد لذا زمانی چنین جامعه‌ای شکل می‌گیرد که مردم در جهت امامت و رهبری حرکت کنند. اگر مؤمنان به دنبال سربلندی خود هستند باید در محور امامت قرار بگیرند. حضرت رضا علیه السلام امامت را به درختی تشبیه می‌کند که ریشه آن در دل زمین است و شاخه‌های پربار آن روی زمین پهن است. از سوی دیگر امام و رهبر محور تقرب بیشتر مردم با عبادات به خداوند متعال، پیشرفت اقتصادی، اجرای قانون، دفاع از مرزها و مساله جهاد، جاری و ساری کردن مسئله حلال و حرام الهی، اجرای حدود و احکام الهی، دفاع از دین و دعوت از مردم به دینداری است لذا جامعه‌ای از  گزند دشمن در امان می‌ماند که حول محور رهبری باشد و از  رهبر خود اطاعت و حمایت کند،چنین جامعه ای قطعاً پیشرفت خواهد کرد.

امام رضا علیه السلام مردم را به این موضوع مهم توجه و تذکر دادند که اگر امت اسلامی به دنبال سربلندی  و خواهان پیشرفت‌های اقتصادی، علمی و سیاسی است باید حول محور امامت و رهبری حرکت کند. امام خمینی(ره) با توجه به این موضوع بر دفاع از اصل ولایت فقیه و ماندن مردم با ولایت فقیه تأکید داشتند چرا که می دانستند اگر جامعه حامی و مطیع رهبری باشد آسیب نمی‌بیند، لذا می‌توان گفت تأکید امام خمینی در حمایت از ولایت فقیه در راستای سخنان امام رضا علیه السلام است چرا که مسئله امامت رشته نگهدارنده تسبیح است که جامعه را از پراکندگی حفظ می کند. اگر جامعه از پراکندگی حفظ شود، امنیت و سلامت  آن جامعه به عنوان دو نعمت تضمین شده است، لذا امام رضا علیه السلام بر این موضوع تاکید دارد که امت اسلامی اگر خواهان سربلندی در ابعاد مختلف است این مسئله را یابد همواره مورد توجه قرار دهد و تابع رهبر خود باشد و وقعی به هجمه هایی که علیه رهبر صورت می گیرد نگذارد ، موضوعی که در زمان ما هم به دلیل ضعف مدیریتی مسؤولان در نهادهای مختلف به رهبر انقلاب اسلامی نسبت داده می‌شود در حالی که اقتدار جمهوری اسلامی ایران وامدار رهبری معظم له است. قطعاً اگر در عصر امام رضا علیه السلام مردم دور آن حضرت جمع شده بودند، مشکلات جامعه اسلامی پایان می‌پذیرفت و اگر مردم ایران اسلامی همراه رهبری باشند با همه نواقص موجود جامعه مسیر پیشرفت و استقلال را طی خواهد کرد، لذا این نکته در هر زمانی باید مورد توجه جامعه اسلامی قرار بگیرد که رمز موفقیت و مصون ماندن از گزند دشمن اعتماد و تکیه به رهبر جامعه اسلامی است.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.