طرح ساماندهی کارگران طبق برنامه ریزی‌های صورت گرفته از اردیبهشت ماه سال جاری در تعدادی از مناطق شهری شروع شد، اما وجود برخی از مشکلات باعث شده است که برخی از اهداف این طرح به نتیجه نرسیده و همچنان در بسیاری از معابر شهری شاهد حضور کارگران در حاشیه خیابان‌ها باشیم.

حضور کارگران ساختمانی همچنان سرگذرهای مشهد

به گزارش قدس آنلاین، برای شرکت در جلسه‌ای حاضر می‌شوم. در مسیر از میدان سیدرضی عبور می‌کنم ساعت تقریبا ۹:۳۰ صبح است، کارگان ساختمانی اطراف میدان دو به دو و یا سه به سه کنار هم نشسته و مشغول صحبت کردن هستند.

یاد گزارشی می‌افتم که اردیبهشت ماه در خصوص «طرح ساماندهی کارگران ساختمانی» در فارس کار شده بود و در آن گزارش مسؤولان وعده داده بودند که شاهد حضور کارگران سر میدان‌ها و چهارراه‌های شهر نخواهیم بود؛ چرا که در پنج نقطه شهر مشهد(سید رضی، دلاوران، میدان امام حسین(ع)، میدان فردوسی و سیدی) اقدام به احداث پایگاه‌هایی خواهند کرد که کارگران با مراجعه به این پایگاه‌ها و ثبت نام در آنان و حضور در همین پایگاه‌ها به نوبت بر سر کار حاضر می‌شوند و پس از ساعتی کارگرانی که کاری پیدا نکردند را شهرداری بر سر پروژه‌های خود برده و در آنجا به‌کار می‌گمارد.

مهدی یعقوبی، معاون شهردار مشهد اردیبهشت ماه در گفت وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه اهرم قانونی برای اجبار کارگران نسبت به استقرار در این مکان‌ها وجود ندارد، اظهار کرده بود: اجباری برای هدایت در این جایگاه‌ها نداریم، اما کار را به نوعی جلو می‌بریم که خود کارگران مایل به حضور شوند.

وی گفته بود: اعتقاد شهردار مشهد این است تمام پروژه‌های شهرداری باید کارگران مورد نیاز خود را از این جایگاه‌ها تأمین کنند، ضمن اینکه در حال برنامه‌ریزی طرح‌هایی هستیم تا کارگران نیمه وقت نیز در پروژه‌ها به‌کارگیری شوند.

اما امروز با صحنه‌ای دیگر مواجه و با وجود وعده مسؤولان شهری مشاهده کردم که هنوز تعدادی از کارگران نه تنها درون پایگاه‌ها که اطراف میدان طبق گذشته سرگردان هستند.

این صحنه مرا واداشت تا گپ و گفتی با کارگران و کارشناسان پایگاه‌ها داشته باشم.

۴ روز است که بیکارم

جمع از کارگران میدان سیدرضا را گلچین می‌کنم و در مورد وضعیت طرح از آن‌ها می‌پرسم، یکی از آن‌ها که سن و سال نسبتا بیشتری از بقیه دارد می‌گوید: اوضاع خیلی خراب است و اصلا حمایتی در این روزها از ما نمی‌شود، این طرح هم که زده‌اند(ساماندهی کارگران ساختمانی) فایده‌ای برای ما ندارد، چون خود من حداقل چهار روز است که سر کار نرفته‌ام و همیشه در جواب به من می‌گویند که نوبت شما نرسیده است.

وی ادامه می‌دهد: کارگرانی که دیر می‌رسند، چون امیدی برای سر کار رفتن ندارند کنار خیابان‌ها می‌ایستند.

کارگر دیگری می‌گوید: مسیر من از این‌جا خیلی دور است، من نمی‌توانم از آن راه دور خودم را زودتر از دیگران به پایگاه برسانم و همیشه در اسم‌نویسی، اسم من انتهای لیست است و امیدی برای سرکار رفتن ندارم، برای همین بیرون می‌آیم تا شاید خودم بتوانم کاری پیدا کنم.

وی بیان کرد: مسؤولین جایگاه باید فکری به حال کارگرانی که چندین روز سر کار نرفته‌اند، کنند.

مزد کارگرانی که برای پروژه‌های شهرداری می‌روند، کم است

چیزی به نیمه ظهر نمانده است که تجمع تعداد زیادی از کارگران زیر سایه درختان حاشیه میدان توجهم را جلب می‌کند، به جمع آن‌ها می‌روم و در مورد قولی که در خصوص استفاده از کارگران برای پروژه‌های شهرداری داده شده می‌پرسم، که یکی از آن‌ها که گویا کمی ترسیده می‌گوشد: فیلم که نمی‌گیری!؟

اطمینان می‌دهد که از آنان فیلم و عکس نمی‌گیرم، می‌گوید: حدودا تا یک ماه گذشته کارگران برای پروژه‌های شهرداری می‌توانستند کار کنند، اما تنها ۸۰ هزار تومان به عنوان مزد به کارگران پرداخت می‌شد، در حالی که مزد کارگر این روزها حداقل ۱۲۰ هزار تومان است.

وی اضافه می‌کند: هر چند که همان پروژه‌ هم به اتمام رسیده و امروز چاره‌ای جز کنار خیابان ایستادن نداریم.

برای بررسی بهتر موضوع به پایگاه که فاصله نسبتا زیادی با میدان سیدرضی دارد می‌روم، پایگاه محل بزرگی با پوشش برزنتی است که در آن صندلی‌هایی‌ برای استقرار کارگران در نظر گرفته شده است، حدودا ۱۰ نفر از کارگران در مرکز حضور دارند و منتظر کار هستند.

در صورت حضور کارگران در خیابان با آن‌ها برخورد می‌شود

مسؤول مرکز که تمایل زیادی برای مصاحبه ندارد و صرفا اطلاعات مختصری می‌دهد و می‌گوید: این مرکز تقریبا ۷۰ روز است که آغاز به‌کار کرده و همه کارگران به صورت رسمی و با ارائه مدارک کارت دریافت کرده‌اند و هر روز با اسم‌نویسی سر کار می‌روند؛ آن‌ها باید در مرکز بنشینند و چنانچه در کنار خیابان دیده‌ شوند، ماموران سد معبر با آن‌ها برخورد می‌کنند.

این در حالی است که بررسی میدانی من چیزی غیر از این می‌گوید و بیشتر کارگران در خارج از پایگاه مشغول صحبت کردن هستند.

در ادامه به منطقه‌ دلاوران می‌روم؛ اولین فاز اجرای طرح ساماندهی کارگران از منطقه دلاوران آغاز شده ‌است و محلی که برای این طرح در نظر گرفته شده امکانات بیشتری دارد، در این منطقه نیز کارگران زیادی در حاشیه هستند و تنها یک کارگر در داخل مرکز حضور دارد.

به یکی از جمع‌های کارگران می‌روم، دل پری‌ دارند و چند نفری شروع به صحبت می‌کنند و از شرایط بد کاری گلایه دارند، صدای یکی که از بقیه بلندتر است به گوشم می‌رسد که با ناراحتی ابراز می‌کند: این‌جا کارفرمایی به‌دنبال کارگر نمی‌آید و مردم بیشتر علاقه دارند از کنار خیابان کارگر را انتخاب و سر ساختمان ببرند.

وی ادامه می‌دهد: من چند روز است اسم‌نویسی می‌کنم، ولی از طرف آن‌ها سر کار نمی‌روم، برای همین است که کنار خیابان ایستاده‌ام تا بتوانم سریع‌تر کار پیدا کنم.

هزینه‌ای برای ثبت نام در طرح از کارگرها گرفته نشده است

در خصوص هزینه‌های ثبت نام در این مراکز و گرفتن کارت از یکی از افراد آن‌جا می‌پرسم که تاکید می‌کند: هیچ وجهی از ما برای ثبت نام گرفته نشده است و تنها برای تکمیل ثبت نام مدارکی مانند کپی شناسنامه و کارت ملی و تعدادی عکس و برخی مدارک دیگر گرفته شده است.

طرح ساماندهی نظم خوبی ایجاد کرده است

از جمع کارگرها جدا می‌شوم و به سراغ مسؤول جایگاه می‌روم، در جایگاه تنها یک کارگر نشسته است و سالن خالی از جمعیت است، از او در خصوص تعداد کارگران حاضر در جایگاه می‌پرسم، که می‌گوید: ۲۵ نفر در لیست ثبت‌نامی‌های امروز ما وجود دارد و گاهی اوقات پیش می‌آید هیچ یک از آن‌ها سر کار نمی‌روند و ممکن است در یک روز تمام این لیست سر کار فرستاده شوند، اما به خاطر ستاد بودن این منطقه، کارگران تمایلی برای حضور در داخل ساختمان ندارند.

مسؤول پایگاه سیدرضی بیان می‌کند: اولویت بعد از ثبت‌نام حضور کارگران در مرکز و بعد از آن تماس تلفنی با آن‌ها برای اعزام به سر کار است.

طالبی با اشاره به اولویت‌ طرح ساماندهی که جمع‌آوری کارگران از سطح شهر است، اظهار می‌کند: ما بعد از ثبت‌نام، حضور افراد را در مرکز ملاک قرار می‌دهیم و چنانچه زمان اعزام در مرکز نباشند، نفرات حاضر را جایگزین آن‌ها می‌کنیم و در صورت نبود هیچ‌کس با تماس، آن‌ها را برای کار می‌فرستیم، همچنین پس از اعزام کارگر با کارفرما تماس گرفته می‌شود و از چگونگی روند همکاری و نحوه عملکرد کارگر جویا می‌شویم.

حین صحبت کردن با مسؤول پایگاه فردی که برای بردن کارگر به مجموعه آمده است، پس از اطلاع از موضوع صحبت بیان می‌کند: زمانی که کارگران سر گذر بودند اصلا شرایط خوب نبود و نمی‌توانستیم به آرامی فردی را که می‌خواهیم به کار ببریم، چرا که همه آن‌ها به یکباره هجوم می‌آوردند و هیچ نظمی در کار نبود، اما با این طرح آرام و با نظم کارفرما می‌تواند کارگر بگیرد.

چون کارت مهارت برای ثبت نام اوستا بنا الزامی است، دیگر هر کسی نمی‌تواند برای هر کاری با کارفرماها قرارداد ببندد.

از طرح راضی هستم

در ادامه برای برای بررسی بیشتر ابعاد مسئله به میدان فردوسی که منطقه شلوغ‌تری است می‌روم که روزانه تعداد بیشتری کارگر در این منطقه حضور پیدا می‌کند، ساعت ۱۰ صبح است و جمعیت زیادی از کارگران در اطراف مرکز حضور دارند، با یکی از آن‌ها که وارد صحبت می‌شوم عده زیادی به جمع ما اضافه می‌شوند؛ وی ضمن ابراز رضایت از طرح ساماندهی کارگران می‌گوید: من بنا و از این شرایط راضی هستم و هر روز در این هفته به سر کار رفته‌ام.

وی ادامه می‌دهد: در این محل کارت مهارت افراد را بررسی می‌کنند و هر فردی نمی‌تواند مقابل کارفرما ادعا کند که کارگر حرفه‌ای و یا اوستا کار است و با او قرارداد ببندد، کارفرماها هم بهتر اعتماد می‌کنند و راضی‌تر هستند.

کارگری که روی زمین نشسته است ناگهان برمی‌خیزد و با ناراحتی می‌گوید: من مغنی هستم، اما چنانچه کار چاه‌کنی نباشد می‌توانم کارهای یک کارگر ساده را هم انجام دهم، ولی چندین روز است که اینجا منتظر هستم و مرا سر کار نفرستاده‌اند.

وی می‌افزاید: کارگرها را با توجه به تخصص سر کار می‌فرستند و این باعث شده برای برخی کار خیلی کم باشد.

شهرداری مزد کمی می‌دهد

از جمعی که اطرافم جمع شده است در خصوص وضعیت کار برای پروژه‌های شهرداری جویا می‌شوم که یکی از آن‌ها بیان می‌کند: مزد این کارها بسیار کم است و تازه امکانات حداقلی هم در آن‌جا برای کارگران کم است.

وی تصریح می‌کند: بعضی از پروژه‌ها که می‌رفتیم محل مناسبی برای نماز خواندن نداشتند و حتی سرویس بهداشتی مناسبی برای کارگران وجود نداشت.

خود کارگران باید با کارفرماها در خصوص هزینه توافق کنند

مسؤول جایگاه فردوسی که متوجه شلوغی می‌شود، برای توضیحات بیشتر مرا به بخش اسم‌نویسی و اداری آن‌جا دعوت می‌کند و آمار کارگران حاضر در ایستگاه را این طور بیان می‌کند: به طور میانگین در جایگاه فردوسی ۱۲۰ نفر روزانه ثبت نام می‌شوند.

محمد مظفری بیان می‌کند: دیروز به‌عنوان مثال از بین همین تعداد ثبت نامی، ۹۶ نفر با کارفرما توافق کرده و سر کار رفته‌اند، کار به بسیاری از کارگرها پیشنهاد می‌شود، ولی بسیاری از کارگرها به خاطر به توافق نرسیدن با کارفرما سر کار نمی‌روند.

مسؤول جایگاه فردوسی ادامه می‌دهد: تقریبا از ۲۰ روز گذشته کارگری برای کار در پروژه‌های شهرداری بُرده نمی‌شود.

وی در خصوص کار برای شهرداری می‌گوید: از جایگاه ما همواره حدودا ۷۰ الی ۸۰ نفر برای این پروژه ها فرستاده می‌شدند و تقریبا تا۲۰ روز گذشته این موضوع ادامه داشت، اما با توقف پروژه‌های شهرداری، صرفا اعزام برای کارفرمایان سطح شهر صورت می‌گیرد.

مظفری ضمن اشاره به ساعت کاری کارگران که از ساعت ۱۰ تا ۱۶ است، بیان می‌کند: ساعت کاری کارگران مشخص است و یکی از دلایل پرداختی کمتر به کارگران می‌تواند به‌خاطر همین مقدار ساعتی باشد که کمتر کار می‌کنند.

اهرم فشاری برای جمع کردن کارگران از سطح خیابان نداریم

مهدی یعقوبی، معاونت خدمات شهری شهرداری مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: تا به امروز پنج مرکز برای ساماندهی کارگران در سطح شهر آغاز به کار کرده است و هر روز این طرح در حال بهبود است، اما برخی از کارگران بر این باور هستند که با توجه به تخصص کاری خود با ایستادن در معابر و گذرگاه‌ها، بهتر به سر کار می‌روند و یا به دلیل برخی از کمک‌های مردمی که بعضی از اوقات در این معابر به آن‌ها می‌شود در مراکز ساماندهی حضور پیدا نمی‌کنند و ما اهرم فشاری برای حضور آن‌ها در این مراکز نداریم.

مردم هنوز خود را ملزم به گرفتن کارگر از این مراکز نمیدانند

وی افزود: در بازدیدهای صورت گرفته از کارگران حاضر در ایستگاه‌ها، اغلب آن‌ها از شرایط طرح ابراز رضایت کرده‌اند، اما در این بین بسیاری از کارگران از طرح استقبال نکرده و همچنان کنار معابر می‌ایستند.

یعقوبی بیان کرد: بسیاری از مردم و کارفرماها نیز خود را ملزم به گرفتن کارگر از این مراکز نمی‌دانند و فرهنگ حمایت از این طرح و تأمین نیروی کاری مورد نیاز خود از این مراکز هنوز به صورت کامل در بین مردم نهادینه نشده است.

معاونت خدمات شهرداری شهر مشهد بیان کرد: تفاهم‌نامه‌ای با محوریت فرمانداری در راستای حضور تمامی سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با طرح ساماندهی کارگران تدوین و آماده شده است که تأییده‌های ابتدایی آن صورت پذیرفته و در آینده نزدیک تصویب و اجرایی می‌شود.

متولی اصلی طرح ساماندهی انجمن صنفی کارگران ساختمانی است

وی ضمن اشاره به لزوم همکاری سایر نهادهای مرتبط برای تسریع در رسیدن به اهداف در ادامه روند طرح ساماندهی کارگران، افزود: متولی اصلی این طرح انجمن صنفی کارگران ساختمانی است و طبق برنامه‌ریزی‌ها شهرداری صرفا متولی تأمین زیرساخت‌های لازم برای این طرح است، بنابراین لازمه بهبود شرایط این طرح همکاری تمام سازمان‌های مرتبط است.

یعقوبی بیان کرد: در صورت فراهم بودن شرایط، برنامه داریم حداکثر طی یک سال آینده تعداد این مراکز را به حداقل ۱۰ ایستگاه با سازه‌های دائمی در شهر افزایش دهیم که این موضوع باعث افزایش دسترسی شهروندان به این مراکز و استقبال بیشتر آن‌ها از این طرح می‌شود.

بیش از ۵۰۰۰ کارگر در مراکز ساماندهی ثبت نام کرده‌اند

همچنین سرپرست مدیریت پروژه ساماندهی کارگران ساختمانی و موقت مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: طبق آخرین اطلاعات تا تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۹۹، تعداد ۵ هزار و ۳۹۳ نفر کارگر در طرح ساماندهی کارگران در سطح شهر مشهد ثبت نام کرده‌اند، همچنین در این تاریخ ۴۴۸ نفر از مردم در قالب کارفرما به این مراکز مراجعه کرده و کارگر را سر کار برده‌اند، این رقم در مقایسه با آمارهای ابتدای آغاز این طرح رشد زیادی داشته است.

علیرضا کفاش افزود: طبق دستور اداره کل اتباع خارجی، نباید کارگرانی که از اتباع خارجی هستند در این طرح ثبت‌نام شوند و آن‌ها امکان حضور در این مراکز را ندارند که این عامل باعث می‌شود آن‌ها در کنار معابر و گذرگاه ها بایستند، در صورتی‌که اتباع خارجی مجاز باشند باید کارت آمایش شماره ۱۴ را دارا باشند تا امکان ثبت‌نام آن‌ها در این طرح فراهم شود.

نیروهای اعزامی به پروژه‌های شهرداری کمتر شده است

وی ضمن اشاره به مهلت سه ماهه مصوبه شورای شهر در خصوص به کارگیری کارگران در پروژه های شهرداری، اظهار کرد: تاکنون ۲ هزار و ۴۷۵ نفر کارگر برای پروژه‌های شهرداری اعزام شده‌اند، در ابتدای طرح بخش عمده‌ای از کارگرها که به سر کار نرفته بودند، توسط شهرداری به کار گرفته می‌شدند، اما با گذشت زمان در حال حاضر بیشتر این کارگرها توسط مردم به سر کار می‌روند و کارگرهای اعزامی برای پروژه‌های شهرداری کمتر شده است.

سرپرست مدیریت پروژه ساماندهی کارگران ساختمانی و موقت مشهد تاکید کرد: کارگران همچنان می‌توانند در این پروژه‌ها مشغول به کار شوند، برخی از افراد حاضر در معابر و مراکز ساماندهی که به ‌کار نرفته‌اند، استاد کار و یا متخصص در برخی از کارها هستند و به همین خاطر به این پروژه‌ها نمی‌روند.

کفاش در ادامه افزود: طبق تفاهم‌نامه آماده شده که در مرحله تأیید کمیته تطبیق قرار دارد، ۱۲ دستگاه اجرایی و دو سازمان مردم نهاد در اجرای این طرح سهیم هستند و باید اقداماتی در جهت ادامه روند کاری این طرح انجام دهند.

وی تشریح کرد: برخی از تسهیلات ویژه مانند بیمه کارگران، آموزش‌های فنی و ارائه کارت مهارت به کارگران، به کارگیری کارگران دارای کارت مهارت در پروژه‌های ساختمانی با پروانه شهرداری و غیره در ادامه طرح برنامه‌ریزی شده است که سازمان‌های مرتبط با توجه به تفاهم‌نامه در حالِ انعقاد، این تسهیلات را به کارگران ارائه خواهند داد.

برخی از افراد در کنار معابر کارگرنما هستند

سرپرست مدیریت پروژه ساماندهی کارگران ساختمانی و موقت مشهد ضمن اشاره به کارگر نبودن برخی از افرادی که در این مناطق هستند، بیان کرد: برخی از افراد صرفا کارگرنما هستند و برای کار در این محل‌ها حضور ندارند و برخی دیگر برای گرفتن کمک‌های مردمی به این مناطق می‌آیند و سر کار نمی‌روند که در این مسائل حضور نهادهایی مانند نیروی انتظامی برای مدیریت شرایط اهمیت می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد: تاکنون نرخ‌نامه‌ معینی برای دستمزد کارگران آماده نشده است و شهرداری بر اساس قانون کار و به نسبت مقدار ساعت کاری کارگران که کمتر از حد معمول است، مبلغی را تعیین و به عنوان دستمزد پرداخت می‌کند.

کفاش افزود: در حال حاضر تنها معیار برای معرفی کارگران به کارفرما، اعزام بر اساس نوبت و زمان ثبت نام در لیست روزانه است، اما طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، بعد از ارائه شدن اپلیکیشن، کارگرها بر اساس مهارت دسته‌بندی شده و هر کارگری می‌تواند در هر محلی اقدام به ثبت حضور و اعلام آمادگی برای اعزام به پروژه‌های کارفرما کند که این می‌تواند مشکل کارگرانی که مسیرهای دورتری نسبت به بقیه دارند را حل کند.

در آینده خدمات طرح در قالب نرم‌افزار ارائه خواهد شد

وی خبر داد: نرم‌افزاری در حال طراحی و برنامه‌نویسی است که شهروندان با نصب آن می‌توانند از راه دور، نیروی کار متخصص مورد نیاز خود را انتخاب و به کار بگیرند، همچنین برای کارگرانی که امکانات و آشنایی با این حوزه ندارند نیز برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته تا بتوانند از خدمات این نرم‌افزار استفاده کنند.

نیازمند نظارت بیشتر بر طرح ساماندهی کارگران هستیم

به نظر می‌رسد تداوم و به ثمر نشستن این طرح نیازمند نظارت بیشتر و دقیق‌تر است، اینکه شهرداری صرفا اقدام به احداث پایگاه کند، اما پس از آن نظارتی بر اجرای درست آن نداشته باشد و از طرفی قولی را مطرح (استفاده از کارگران برای پروژه‌های شهرداری) اما فکری به حال ادامه آن نداشته باشد عملا کاری از پیش نمی‌برد.

منبع: فارس

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.