قدس آنلاین: برایان هوک، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور ایران و رئیس «گروه اقدام ایران» در وزارت خارجه این کشور، در حالی پنجشنبه شب از استعفای خود خبر داد که استعفای وی به عنوان فردی که مجری اصلی سیاست فشار حداکثری علیه ایران نامیده می شد، تحلیل ها درباره شکست سیاست های ضد ایرانی آمریکا و ناکامی در دستیابی به اهداف ترسیم شده در قبال ایران، آن‌هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور را شدت بخشیده است.
استعفایی از سر اجبار
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در حالی در پیامی توییتری این موضوع را تأیید کرد که بسیاری از رسانه ها و تحلیلگران بر این باورند استعفای هوک از سر اجبار بوده و حتی در این بین روزنامه «واشنگتن‌پست» به نقل از یک مقام ارشد سابق در دولت آمریکا نوشته از هوک خواسته شد استعفا دهد تا مسئولیت شکست راهبردی واشنگتن علیه ایران، بر دوش وی بیفتد.
این مقام ارشد آمریکایی به این روزنامه گفته است: ایران محدودیت‌های غنی‌سازی، انباشت [اورانیوم] و توسعه سامانه‌های تأمین را شکسته است. براساس تمام داده‌های تجربی، [وضعیت] کنونی از زمان [حضور آمریکا در برجام] بدتر است و آن‌ها به طرز چشمگیری اقدام‌های بد خود را افزایش دادند. اگر به گمان شما این راهبرد موفق بود، نمی‌دانم چرا باید نماینده خود را اخراج کنید.
با توجه به این اظهارات، دولت ترامپ که فرصت چندانی هم برای موعد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ ندارد و شرایط خود را در برابر دیگر رقبا سخت می بیند، تلاش دارد با تغییر راهبردها و تعویض مهره های خود به نوعی بتواند در این زمان باقیمانده دستاورد ملموسی را حداقل در عرصه سیاست خارجی کسب کند.
موضوع استعفای برایان هوک از روی اختیار یا به اجبار، نشان می دهد استعفای وی از یک سو با هدف سرپوش گذاشتن بر ناکامی در اجرای راهبردها و چشم انداز ترسیمی صورت می‌گیرد و از سوی دیگر، روی کار آمدن الیوت آبرامز نیز که در حال حاضر نماینده دولت آمریکا در امور ونزوئلا است و از جمله حامیان حمله آمریکا به عراق در دولت بوش بوده، امید به اجرای برخی اقدام‌ها در مدت باقیمانده می‌تواند علت چنین تغییراتی باشد.
شمخانی: شاید «مایک» مجبور شود چمدان‌هایش را ببندد
هر چند باتوجه به موضع‌گیری و فضای سیاسی ایران، برآورده شدن چنین محاسباتی عملاً دور از نظر است. در همین راستا، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در توییتی نوشت: هدف راهبرد فشار حداکثری از فروپاشی و تغییر نظام، به جلوگیری از ثروتمند شدن ایران تبدیل شد! «برایان» هم مثل «جان» ناکام از کاخ سفید رفت. شاید «مایک» هم قبل از رفتن «دونالد» مجبور شود چمدان‌هایش را ببندد. یا حتی لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی و مشاور ترامپ در امور سیاست خارجی، در همین رابطه احتمال داد که با رفتن هوک امکان ایجاد یک جایگزین برای توافق هسته‌ای با ایران تا انتخابات نوامبر از بین خواهد رفت.
گرچه برایان هوک چندی پیش درباره نتیجه بخش بودن مؤثر تحریم های آمریکا علیه ایران سخن گفته و عنوان کرده بود ایالات متحده از طریق این فشارها توانسته دسترسی تهران به میلیاردها دلار منابع مالی را قطع کند و یا در حال تلاش برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران است، اما استعفایش به عنوان فردی همسو با مواضع افراطی ترامپ و فعالیت سرسختانه اش در دشمنی با ایران، عادی بودن استعفا را زیر سؤال می برد.
ارائه قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی به شورای امنیت در هفته جاری
اما برایان هوک همزمان با سیاست فشار حداکثری، موضوع باز بودن باب دیپلماسی و مذاکره با ایران درباره توافقی جدید که تمامی اهداف و خواسته های آمریکا را پوشش دهد، مطرح می کرد که ناکامی در این زمینه نیز عملاً بر شکست های وی در اقدام‌هایش علیه ایران افزود و در استعفا از سمتش مزید بر علت شد. در همین راستا، دانیل دیویس، عضو مرکز اولویت‌های دفاعی آمریکا نیز گفته کارزار فشار حداکثری نه تنها نتوانسته از مهار ایران پیشگیری کند، بلکه آن را به حکومتی خشمگین و آزاردهنده‌تر تبدیل کرده است.
با تمامی این تفاسیر، گرچه هوک فردی تندرو در اقدام‌ها علیه ایران بود و ممکن است برخی برکناری وی را در راستای تغییر در سیاست و راهبرد دولت ترامپ در قبال کشورمان و کاستن از شدت دشمنی ها بدانند، اما اقدام‌های دولت آمریکا نشان داده که کمی ساده انگارانه خواهد بود اگر شاکله سیاست خارجی این کشور را تنها معطوف و مرتبط به تغییر یک فرد دانست و سابقه اقدام‌های این کشور را از یاد برد. همان‌گونه که در راستای اثبات این موضوع، پمپئو چند روز پیش خبر داد واشنگتن هفته جاری قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه خواهد کرد و آمریکا به هیچ وجه اجازه پایان تحریم تسلیحاتی ایران را نخواهد داد.
استعفای هوک نوعی تغییر تاکتیک بود؛ در برابر آن هوشیار باشیم
در همین رابطه، دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بر این باور است که استعفای برایان هوک به عنوان مسئول مستقیم تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ایران، قطعاً نشان دهنده زبونی و ناکامی آمریکا در دستیابی کامل به اهدافش در تحریم های اقتصادی و تسلیحاتی است که البته آن‌هم در سایه مقاومت مردم و تدابیر جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده است.
یعقوب رضازاده در گفت و گو با قدس اظهار کرد: گرچه تحریم ها بر زندگی و معیشت تأثیراتی داشته، اما باوجود چنین تحریم های سنگینی شاهدیم که چرخه اقتصادی دولت و مردم به خوبی مدیریت شد و ایران توانست با اقدام‌های راهبردی، اقتصادی و وحدت بین قوا اهداف آمریکا را با شکست مواجه کند. با توجه به ارتباط سازنده ایران و روسیه و دیگر کشورهای همسایه، سیاست های منطقه ای هوک در قبال ایران نیز به اهداف مدنظر نزدیک نشد و وی نتوانست ایران را به پای میز مذاکره بکشاند؛ بنابراین به‌نظرم این‌ها مهم‌ترین عواملی است که هوک مجبور به استعفا از سمت خود شد.
نماینده مردم سلماس در مجلس گفت: درحالی‌که از یک‌سو جامعه جهانی و حتی اکثر دولت‌های عضو شورای امنیت تحریم های ظالمانه آمریکا هستند و از سوی دیگر نیز باتوجه به اینکه ایران در راستای برقراری روابط دوستانه و راهبردی، در حال اجرای اقدام‌های سازنده ای است و حتی قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین را کلید زده، به نظر می رسد تمامی این قضایا به نفع ایران پیش برود و در ادامه تحریم های تسلیحاتی نیز با شکست مواجه شود.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی درباره احتمال تغییر در سیاست خارجی آمریکا با استعفای هوک، تصریح کرد: مسلماً دشمنی آمریکا نسبت به ما کم نمی شود یا حتی فرد بعدی از نظر تقابل با ایران فردی افراطی تر باشد، اما با این حال ما نباید به اقدام‌های آمریکا خوشبینانه نگاه کنیم و به نظرم این استعفا هم نوعی تغییر تاکتیک است که باید در برابر آن هوشیار باشیم و اقدام‌های لازم را درنظر بگیریم.
انتهای پیام/
نظر شما