طی مسیر کمال و حصول فناء فی‌الله و رفع حجاب، بدون تمسّک به ولایت اهل ‌بیت(علیهم‌السلام) و قدم‌نهادن در منهاج قویم آنان امکان‌پذیر نیست؛ چرا که حقیقت توحید از ولایت به‌هیچ ‌وجه جدایی پذیر نیست، بلکه ولایت روح و جان توحید است و محال ‌است کسی این مسیر را بپیماید و ولایت ائمه(علیهم‌السلام) در عالم معنی برای او منکشف نشود، یا پس از انکشاف در مقابل آن تسلیم نشده و بدان معترف نشود. در قرب‌الإسناد از أحمد بن محمّد بن عیسی از بزنطی از حضرت علیّ‌بن موسی‌الرّضا(علیه‌السلام) روایت شده است: مَنْ سَرَّهُ أَنْ لاَ یَکونَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَهِ حِجابٌ حَتَّی یَنْظُرَ إلَی اللَهِ وَ یَنْظُرَ اللَهُ إلَیْهِ، فَلْیَتَوَلَّ آلَ مُحَمَّدٍ وَ یَبْرَأْ مِنْ عَدُوِّهِمْ وَ یَأْتَمَّ بِالاْءمامِ مِنْهُمْ؛ فَإنَّهُ إذا کانَ کَذَلِکَ نَظَرَ اللَهُ إلَی اللَه؛ هر کس مسرور و شادمان می‌کند او را که بین او و بین خدا هیچ حجابی نباشد، آن گونه که او به خدا نظر کند و خدا به او، باید ولایت آل محمّد (صلّی‌الله علیه‌وآله‌وسلّم) را بپذیرد و از دشمنان آنان برائت بجوید و به امام از آنان اقتدا کند. در این‌صورت حجاب‌ها از دیدگان بصیرت و قلب او برداشته می‌شود، خدا به او نظر می کند و او به خدا نظر انداخته و به لقای جمال حضرت حق متنعّم می‌شود. [۱]

بر همین اساس، ایشان بر ولایت اهل ‌بیت(علیهم‌السلام) تأکید و اهتمام فراوان داشتند. در این راستا ابراهیم بن عباس نقل کرده است که ما روزی نزد حضرت علی بن موسی الرضا(علیه‌السلام) بودیم. پس حضرت به من فرمودند: در این دنیا نعمتی حقیقی نیست. پاره‌ای از فقهایی که در مجلس حاضر بودند، گفتند: این چنین نیست. خداوند خود در سوره تکاثر آیه ۸ می‌فرماید: «ثُم لَتُسْئَلُن یَومئذ عَن النَعیم؛ در این روز از نعمت‌هایش پرسیده خواهد شد.» آیا این، همین آب سرد و گوارا در دنیا نیست؟ حضرت با صدای بلند فرمود: شما این چنین معنی و آن را به چند وجه تفسیر می‌کنید؟ جماعتی گفتند: مراد آب خنک است و جماعتی دیگر گفتند: طعام لذیذ است و عده دیگری گفتند: خواب خوش است. پس امام رضا(علیه‌السلام) فرمودند: خداوند از چیزی که به بندگانش تفضل کرده است، نخواهد پرسید و بر آنان منت نمی‌نهد. منت به احسان در مخلوقات، قبیح است و چه رسد به خداوند عالم. چگونه چیزی را که مخلوق خدا به آن راضی نیست، به خدا نسبت می‌دهید. ولکن، مراد به این نعیم دوستی ما اهل بیت و ولایت ماست. خدا در قیامت از آن بازخواست خواهد کرد. خداوند پس از پرستش از توحید و نبوت، بندگان را از مسأله ولایت بازجویی خواهد کرد. اگر بنده از عهده این سؤال برآید و بدان وفا کرده باشد، این امر او را به نعیم جاودانه، بهشت خواهد رساند. این مطلب را پدرم از پدرش از اجداد گرامی‌اش از امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) برایم نقل کرد که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به من فرمود: یا علی! اولین چیزی که از بنده پس از مرگ سؤال می‌شود، شهادت به یگانگی خدا و شهادت به این که محمد فرستاده خداست (نبوت) و دیگر شهادت به این که تو از جانب خدا و از جانب من ولی مؤمنان هستی. پس هر کس آن را تصدیق و قبول کند و معترف به آن باشد، به سوی نعیم جاودانه، بهشت رهسپار شود. [۲]

 همچنین ابومحمد حسن بن عبدالله رازی می‌گوید: امام رضا(علیه‌السلام) از حضرت علی(علیه‌السلام) برایم نقل فرمود که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره این آیه ۲۴ سوره صافات «وَقِفُوهُمْ إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ» فرمود: در آن روز از ولایت علی(علیه‌السلام) می‌پرسند. [۳] نیز حضرت رضا(علیه‌السلام) از نبی مکرم اسلام نقل فرموده اند که اول چیزی که در قیامت از بنده سؤال می‌شود دوستی ما اهل بیت است. [۴] علاوه بر این محمد بن فضیل می‌گوید: از حضرت رضا(علیه‌السلام) معنی آیه ۵۸ سوره یونس را پرسیدم: «قُلْ بِفَضْلِ اللَّه وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُوا؛ بگو به کرم و رحمت خدا باید شادمان باشند که آن از آنچه جمع‌آوری کنند، بهتر است.» پس حضرت بیان داشتند که به ولایت محمد و آل محمد (باید شادمان باشند) که آن بهتر است از دنیایی که آن‌ها جمع می‌کنند. [۵]

پی نوشت:

۱-حمیری، قرب ‌الإسناد: ۳۵۱.

۲-صدوق، عیون الاخبار الرضا(ع)، ج۲: ۲۸۳.

۳-عطاردی، مسند الرضا(ع)، ج۱: ۳۶۸.

۴-صدوق، عیون الاخبار الرضا(ع)، ج۲: ۱۰۸.

۵-همان: ج۱: ۴۳۳.

منبع: مجله زائر