لرستان- اندوه شهادت سالار شهیدان برای مردم ایران چنان است که از دیرینه‌ترین ایام، آیین‌هایی منحصربه‌فرد را برای به‌جای آوردن ماه محرم تدارک دیده‌اند که بسیاری از این آیین‌ها در زمره آثار ناملموس قرارگرفته است.

«چهل‌منبر» آئینی برای بازخوانی حماسه شهدا و اسرای کربلا

قدس آنلاین-گروه استان ها:روشن کردن شمع در مکان‌های مذهبی و آیینی در ادیان و فرهنگ‌های مختلف سابقه دارد و منحصر به اسلام و تشیع نیست و دلیل تأکید بر عدد ۴۰ به جایگاه و قداست این عدد در فرهنگ اسلامی برمی‌گردد.

یکی از آئین‌هایی که در استان لرستان به‌رسم یادآوری رنج‌های به جان خریده بر کاروان اسرا و به‌ویژه حضرت زینب(س) برگزار می‌شود آئین مذهبی«چهل‌منبر» یا «چهل‌دختران» است.

یادآوری اسارت حضرت زینب(س)

در خرم‌آباد آیین«چهل‌منبر» و«چهل‌دختران» برگزار می‌شود که مشخص است این آیین ابتدا در بروجرد متداول بوده و با مهاجرت بروجردی‌ها به خرم‌آباد و سکونتشان در محله «چهل‌دختران» این آیین در خرم‌آباد هم مرسوم شده است.

در این آیین که در روز تاسوعای حسینی برگزار می‌شود، زنان به یاد اسارت حضرت زینب(س) با پای‌برهنه و با نقابی بر صورت از محله باغ دختران حرکت کرده و چهل شمع در خانه‌هایی که در آن‌ها باز است، روشن می‌کنند.

پیش‌ازاین بروجردی‌های ساکن خرم‌آباد روز تاسوعا یک سینی در خانه‌شان می‌گذاشتند و در آن چند شمع به نشان چراغ روضه روشن بود که نشانه‌ای بود برای اینکه در این خانه روضه امام حسین علیه‌السلام برپاست.

اما رفته‌رفته هرکسی که ازآنجا رد می‌شده با نیت خودش یک شمع در آنجا روشن می‌کرده است و در حال حاضر این آیین همانند بروجرد در خرم‌آباد نیز توسط دختران برگزار می‌شود.

به یاد شهدای کربلا

دخترانی سیاه‌پوش و نقاب‌دار با پای بدون کفش به‌صورت گروهی، از اول صبح تاسوعا، مجالس عزا و حسینیه‌های شهر را می‌گردند و با حضور در هر جلسه و مراسم عزاداری یک شمع روشن می‌کنند تا چهل‌منبر را سر بزنند و چهل شمع روشن کنند.

چهل‌منبر همان چهل محفل یا روضه سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است که هرساله در عصر تاسوعای حسینی با حضور خیل عظیم عاشقان حسینی در بروجرد و خرم‌آباد برگزار می‌شود.

حضور در این محفل با پای‌برهنه، روشن کردن شمع، برداشتن یک حبه قند از هر روضه و مجلس عزای سیدالشهدا(ع) ازجمله آیین‌های ویژه چهل‌منبر در استان لرستان است.

در رسم چهل‌منبر که در خرم‌آباد برگزار می‌شود تنها زنان و دختران جوان حضور دارند.ولی در بروجرد تنها به زنان اختصاص نداشته و مردان نیز در آن مشارکت می‌کنند.

در غروب و شامگاه تاسوعا، بسیاری از مردم و به‌ویژه افرادی که در شب‌های قبل سقاخانه داشته‌اند، درهای خانه خود را به روی مردم باز می‌کنند و سینی بزرگی در ورودی خانه یا حیاط می‌گذارند و در آن به یادبود شهدای کربلا شمع روشن می‌کنند و با نوشیدنی و دیگر نذورات از میهمانان پذیرایی می‌کنند.

چهل‌منبر در بروجرد در عصر تاسوعا و تا پاسی از نیمه‌شب ادامه دارد. این آیین معمولاً در محله‌های قدیم بروجرد برگزار می‌شود. در این آیین زنان و مردان ضمن پوشاندن صورت‌هایشان به تکرار نام خدا و روشن کردن شمع به یاد کشتگان کربلا می‌پردازند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.